۲۵ درصد رشد قدی افراد در دوران نوجوانی است
- بنا بر اعلام روابط عمومی انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور، جلال الدین میرزای رزاز روز دوشنبه افزود: دوران نوجوانی به طور معمول در دختران و پسران متفاوت است و دومین دوره جهش رشد بعد از سال اول تولد در طول زندگی است، به نحوی که حدود ۲۵ درصد از رشد قدی بزرگسالان در طول دوران نوجوانی به دست می‌آید.
وی افزود: پدیده جهش رشد در دوران نوجوانی، نیاز فرد به انرژی و مواد غذایی را افزایش می‌دهد. نیاز‌های تغذیه‌ای طی دوران جوانی و نوجوانی بیشتر از سایر دوران‌های زندگی است. چرا که کمبود غذایی و مصرف ناکافی مواد مغذی موردنیاز در این دوران می‌تواند به تاخیر روند و بلوغ جنسی منجر شود. همچنین، تغذیه مناسب در این دوران می‌تواند از بیماری‌های مزمن غیر واگیر دوران بزرگسالی از جمله بیماری‌های قلبی عروقی و پوکی استخوان پیشگیری کند.
میرزای رزاز گفت: با از انواع گروه‌های غذایی از جمله گروه نان و غلات، گوشت‌های سفید و قرمز، تخم مرغ و حبوبات، لبنیات کم چرب، میوه و سبزی‌های تازه به مقدار کافی و متنوع در برنامه غذایی روزانه نوجوانان گنجانده شود؛ و استفاده ناکافی از پروتئین رژیم غذایی در این دوران می‌تواند باعث کاهش رشد قدی، تاخیر بلوغ جنسی و کاهش توده عضلانی بدن شود.
چربی‌های اشباع و ترانس، ممنوع
میرزای رزاز گفت: همچنین بهتر است در رژیم غذایی برای تامین چربی، بیشتر از چربی‌های غیر اشباع به خصوص منابع امگا ۳ در رژیم غذایی نوجوان استفاده شود و از محصولات غذایی حاوی چربی‌های اشباع و ترانس استفاده نشود.
وی با بیان اینکه به دلیل رشد سریع نوجوان در سنین بلوغ نیاز به انواع ویتامین‌های مختلف نیز تا حدودی بیشتر می‌شود، اظهار داشت: این افزایش نیاز از طریق یک رژیم غذایی مناسب و متعادل تامین می‌شود و مصرف مکمل‌های مولتی ویتامین در شرایط عادی ضرورت ندارد.
گفت: استفاده از تخم مرغ، گوشت ها، لبنیات کم چرب، مغزدانه‌ها و غذا‌های دریایی، به میزان متعادل به حفظ سلامتی و تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی موردنیاز نوجوانان کمک می‌کند.
۶۰درصد توده استخوانی در دوران بلوغ شکل می‌گیرد
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور در ادامه تصریح کرد: در دوران نوجوانی نیاز به مواد معدنی و املاحی همچون کلسیم، فسفر، آهن، روی و… بیش از سال‌های قبل می‌شود. نکته قابل توجه آن که بین ۵۰ تا ۶۰ درصد از حداکثر توده استخوانی که فرد در میانسالی خواهد داشت، در دوران بلوغ تشکیل می‌شود؛ بنابراین دریافت مقادیر کافی از کلسیم و فسفر برای تشکیل توده استخوانی سالم و مستحکم ضروری است و شیر و لبنیات بهترین منابع غذایی هر دو عنصر کلسیم و فسفر محسوب می‌شود.
وی افزود: در این دوره به دلیل افزایش حجم خون و توده عضلانی و همچنین تغییرات فیزیولوژیک نیاز به ماده مغذی آهن افزایش می‌یابد، کمبود روی نیز می‌تواند باعث تاخیر رشد، اختلال تکامل ادراکی و تاخیر بلوغ جنسی شود.
رییس انجمن تغذیه ایران برای تامین نیاز به این مواد معدنی، مصرف شیر و لبنیات کم چرب، مغزدانه ها، انواع گوشت‌های سفید و قرمز (منبع آهن با جذب بالا) و غذا‌های دریایی را جزو برنامه غذایی روزانه نوجوانان، ضروری دانست و گفت: نوجوانان نباید برای داشتن ظاهری متناسب‌تر از رژیم‌هایی غذایی نامناسب و غلط استفاده کنند و متاسفانه در بسیاری از نوجوانان کیفیت و کمیت نامناسب مواد غذایی عامل اصلی ایجاد مشکلات تغذیه‌ای است.
میرزای رزاز گفت: از سوی دیگر نوجوانان در انتخاب هایشان بیشتر تحت تاثیر همسالان خود هستند. این افراد ممکن است بیش از اندازه از یک نوع غذای ناسالم مانند نوشابه ها، فست فود‌ها یا غذا‌های فرآوری شده مصرف کنند. نوجوانانی که تمایل بیشتری به مصرف فست فود‌ها به جای غذا‌های خانگی دارند و به جای میان وعده‌های سالم مانند میوه، از میان وعده‌هایی با انرژی زیاد که دارای چربی و قند‌های ساده هستند و تنقلات بدون ارزش غذایی (چیپس و پفک و...) استفاده می‌کنند، مستعد ابتلا به اضافه وزن، چاقی و مشکلات مرتبط با آن هستند.
وی با اشاره به اینکه، برخی مشکلات دوران نوجوانی نظیر آکنه و جوش نیز، با مصرف مواد غذایی دارای قند‌های ساده (نظیر انواع نوشابه‌ها و شیرینی ها) مرتبط است، عنوان کرد برای پیشگیری از این مشکلات می‌توان از خوردن غذا‌های سرخ شده، پرچرب و پر ادویه، قند و شیرینی و… پرهیز و از سبزی‌های تازه، میوه و شیر در رژیم غذایی استفاده کرد.
نوجوانان، روزانه یک ساعت ورزش کنند
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور گفت:برای کنترل چاقی در نوجوانان باید علاوه بر گرفتن رژیم غذایی مناسب نوجوان، عادت‌های غذایی غلط را اصلاح کرد. انجام فعالیت‌های ورزشی منظم نیز یکی از راه‌ها برای رسیدن به وزن ایده آل است. نکته مهم‌ای که اگر نوجوان نیاز به کاهش وزن داشته باشد، رژیم غذایی او باید به گونه‌ای تنظیم شود که رشد و بلوغ او را به تاخیر نیندازد.