مدیریت شهری ما رودربایستی دارد

مهدی حجت عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران درباره مشکل تامین اعتبارات شهرداری تهران به میزان گفت: برای فهم علت اینکه دولت در بحث تامین بودجه برای شهرداری نارضایتی‌هایی را پدید آورده باید به دوره‌های قبلی رجوع کنیم. چون این سنت عدم پرداخت مربوط به زمان‌هایی بوده که رابطه چندان خوبی میان دولت و شهرداری وجود نداشته است و این سنت از آن دوره‌ها باقی مانده است. اما چون این مساله عدم پرداخت اعتبارات به شهرداری از سوی دولت ادامه پیدا کرده حالا که محدودیت‌های مالی برای کشور پیش آمده دولت هم کار‌های دیگری را واجب‌تر از شهرداری می‌داند و هزینه‌ها را صرف آن امور می‌کند.

وی ادامه داد: توقع دولت هم این است که شهرداری از طریق مکانیسم‌هایی که شورای شهر برقرار می‌کند بتواند درآمدزایی داشته باشد. چون عموما شهرداری‌ها در تمام دنیا به یک نحوی خوداتکا هستند و آنچه که من باور دارم این است که مردمی که در یک شهر زندگی می‌کنند باید این توان را داشته باشند که پول اداره شهر را خودشان پرداخت کنند. چون شهر مال آنهاست و دولت کارش چیز دیگری است و مالیاتی که پرداخت می‌شود صرف کار‌های دیگری می‌شود و به لحاظ فلسفه کار هم نهاد دولت به طور کلی از این حق برخوردار است که شهرداری را یک موسسه مستقلی بداند که دولتی نیست و امکان درآمدزایی مستقل هم دارد.

حجت درباره سازوکار درآمدزایی شهرداری گفت: من زمانی که معاون شهردار بودم هم این نکته را گفتم که البته ممکن است به مذاق جامعه خوش نیاید، اما مهم چیز دیگری است. مساله این است که یک فردی که صاحب یک آپارتمان صد متری باشد هر ماه باید حدود دویست تا سیصدهزار تومان پول شارژ بپردازد. در حالی که همان آپارتمان که شما در شهر دارید تمام مسایل شهر از جمله حفظ فضای سبز، ترافیک، بهداشت، مساله تکدی گران و کارتن خواب ها، مسایل مربوط به صاحبان کسب و کارها، دست فروش‌ها و همه این کار‌ها را شهرداری باید ساماندهی کند. در این شرایط آن مقدار عوارضی که شهروندان در طول سال پرداخت می‌کنند تقریبا از شارژ ماهانه یک آپارتمان صد متری هم کمتر است.

 

حجت ادامه داد:حتما باید مردم به این نکته توجه داشته باشند که اگر قرار باشد به طور واقع بینانه هزینه زندگی در شهر محاسبه شود مانند همان شارژ ماهانه آپارتمان خواهد بود که اگر پرداخت نشود خدمات مربوط به آن ساختمان انجام نخواهد شد. اما مدیریت شهری ما رودربایستی دارد و صراحتا این مطلب عنوان نمی‌شود که هرکس در این شهر ساکن است باید هزینه‌هایی که به صورت واقعی برآورد شده را پرداخت کند.

عضو سابق شورای شهر تهران با بیان اینکه مساله پرداخت عوارض شهرداری سابقه طولانی دارد افزود: قبل از انقلاب درباره اینکه مردم برای خدمات شهری چه مبالغی را باید پرداخت کنند قانونی وضع شده بود و بعد از انقلاب گفته شد مردم از پول واقعی خانه درصدی را پرداخت نکنند بعد گفته شد از پول منطقه‌ای پرداخت کنند بعد از آن هم گفته شد عوارض به صورت یک جا پرداخت شود که البته این مطلب مفصلی است و در فرصت دیگری باید به آن پرداخت. در صورتی که تحقیق و محاسبه شود معلوم خواهد شد شهروندان برای اداره زندگی شهری باید مبالغی را بپردازند.

حجت با اشاره به وجود نارضایتی‌های عمومی درخصوص خدمات شهری گفت: در شرایطی که مرتب گفته می‌شود چرا حالا که کرونا هم آمده تعداد اتوبوس‌ها افزایش پیدا نمی‌کند باید گفت اگر پول عوارض پرداخت شود اعتبارات لازم برای خرید اتوبوس یا تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی فراهم خواهد شد. در نقاط دیگر دنیا می‌توان این را دید که مثلا شهروند ساکن در یک شهر برای واحد آپارتمانی اش در طول سال چه مقدار هزینه و عوارض پرداخت می‌کند.

وی ادامه داد: به نظر من دولت از اساس نباید پولی را برای خدمات شهری پرداخت کند. البته قوانینی وجود دارد که مثلا برای وسایل نقلیه و ... باید درصدی را دولت بپردازد این به جای خود، اما اگر دنبال شیوه اصولی باشیم تصور من این است که اهالی یک شهر باید ملزم باشند هزینه زندگی در آن شهر را پرداخت کنند که اگر امروز مسوولان ما این هزینه‌ها را محاسبه کنند خواهیم دید درحال حاضر یک صدم آن هم پرداخت نمی‌شود.

حجت درخصوص گزارشی که وزیر اقتصاد و دارایی درباره شرایط مطلوب بودجه ارائه کرده و انتظاراتی که برای برآورده شدن مطالبات شهرداری از دولت وجود دارد گفت: در شرایطی که نارسایی‌های زیادی شکل گرفته و گسترش شیوع کرونا هم به مشکلات اضافه شده شاید لازم باشد وزیر اقتصاد و دارایی هم برای کنترل اوضاع برآورد‌های امیدوارکننده‌ای را ارائه کند. البته من نمی‌خواهم بگویم ایشان اشتباه گفته، اما همین مقدار امکاناتی که درحال حاضر برای دولت فراهم است باید صرف پر کردن هزار چاله و گرفتاری مالی شود.

وی افزود: در شرایطی که دست دولت بسته است و با کسری بودجه مواجه شده گرفتاری‌های پرتعداد دیگر اجازه رسیدگی به حوزه شهری تهران را نمی‌دهد. البته آقای وزیر هم درست می‌فرمایند که وضع بودجه یک مقدار بهتر شده که این هم برای امیدواری و کاستن از نگرانی‌های مردم و هم برای کمک به تقویت بورس و مسائلی از این دست بوده است. البته اگر هم وضع مالی دولت بهبود پیدا کند هزاران گرفتاری مالی دیگر دارد که اولویت بیشتری خواهند داشت. من تصور می‌کنم اگر منصفانه نگاه شود آن مواردی که دولت باید قانونا پرداخت کند در صورتی که امکانش را داشته باشد باید پرداخت کند و در این حرفی نیست. خصوصا درحال حاضر که دولت می‌خواهد شهرداری‌ها را هم تقویت کند تا آن‌ها هم موفق باشند. اما به طورکلی اگر بخواهیم نگاه کنیم واقعیت این است که مردم باید پول بدهند تا شهر اداره شود.

حجت درباره سهمی که تمرکز نهاد‌ها و سازمان‌ها در شهر تهران از نارسایی‌های موجود در پایتخت دارند گفت: وجود تعداد زیاد ساختمان‌ها و بخش بزرگی از باری که به شهر تهران تحمیل می‌شود به دستگاه‌های دولتی بر می‌گردد. آن‌ها هم باید سهم خودشان را از اداره پایتخت پرداخت کنند و باید حسابرسی انجام شود تا معلوم شود برای مثال یک اداره‌ای که در تهران کارکنانش ده هزار نفر هستند برای آمد و شد و مخارج گوناگون این کارکنان چه هزینه‌هایی صورت می‌گیرد. در این باره اگر حسابرسی انجام شود در آن صورت بسیاری از این دستگاه‌های دولتی ترجیحشان این خواهد بود که به شهر‌های دیگر منتقل شوند.