لزوم گسترش همکاری های نظامی ایران و روسیه

پایان مذاکرات فارغ از پذیرفتن با نپذیرفتن برجام از سوی طرفین، که البته مخالفت با توافق هسته ای بیشتر و شدیدتر در آمریکا دیده می شود، به اذعان مقامات آمریکایی اگر از سوی ایالات متحده رد شود، بازگشت دوباره ایران به پای میز مذاکره متصور نیست، چون این مسیر تکراری برای دوباره تحربه کردن ارزش ندارد و مسائل مهم دیگری در عرصه های گوناگون وجود دارد که ایران باید به آنها بپردازد.

سفرهای ظریف در چند روز گذشته هم در همین راستا است. اکنون که او به روسیه رفته است، فرصت ها و ظرفیت های دو طرف می تواند روابط و مناسبات عمیق تری را میان هران و مسکو رقم بزند.

تصور این که توافق هسته ای، دشمنی های آمریکا را علیه ایران پایان می دهد، خیالی ناپخته است چرا که مقامات آمریکایی تأکید کرده اند که مشکلات، اختلافات و بهتر بگوییم دشمنی های کاخ سفید علیه ایران پایان نمی یابد.

اشتراکات فراوانی میان ایران و روسیه وجود دارد. این اشتراکات می تواند باعث شود تا دو کشور هر چه بیشتر به هم نزدیک شوند. شاید در گذشته دور و نزدیک اتفاقاتی میان دو کشور و خلف وعده هایی از سوی روسیه نسبت به ایران وجود داشته است مانند ماجرای موشک های اس 300 اما چنین اتفاقاتی نباید مانعی بر سر راه گسترش روابط باشد.

اکنون ایران و روسیه منافع مشترکی در تحولات منطقه دارند چرا که با سیاست های مداخله جویانه آمریکا و اروپا در منطقه مخالفند. هر دو کشور اکنون در شرایط تحریمی آمریکا و اروپا هستند. این تحریم ها برای وارد کردن فشار بیشتر به دو طرف برای تمگین به خواسته ای آمریکا اعمال شده است. اما ایران و روسیه کشورهایی نیستند که تن به خواسته های آمریکا بدهند.

هر کدام از این دو کشور ظرفیت های بالایی برای مقابله با تحریم ها و تهدیدات آمریکا دارند که با همکاری دو طرف این ظرفیت ها افزایش زیادی خواهد یافت که باعث ایجاد چالش جدی برای سیاست های آمریکا خواهد شد.

ایران و روسیه در بحران سوریه هم عقیده هستند. حمایت های تهران و مسکو از بشار اسد تاکنون مانع دستیابی آمریکا به هدفش در سرنگونی دولت قانونی اسد شده است. احتلافاتی که روسیه با آمریکا در تحولات منطقه دارد با جمهوری اسلامی ایران مشترک است. در عراق نیز همینگونه است.

از سوی دیگر گسترش نفوذ آمریکا در منطقه آسیای میانه و قفقاز چالش هایی را برای روسیه و ایران ایجاد خواهد کرد گه با همکاری های سیاسی و نظامی دو کشور از گسترش آن جلوگیری می کند و تدثیر آن را کاهش خواهد داد.

اکنون شرایط ایجاب می کند که دو کشور در زمینه دفاعی و نظامی روابط خود را هر چه بیشتر گسترش دهند. روسیه برای این که حسن نیت خود را به ایران ثابت کند، باید موشک های اس 300 را به ایران تحویل دهد هنگامی که مسکو می تواند چندین فروند جنگنده پیشرفته میگ 31 به سوریه بدهد، باید با ایران تعاملات نظامی و دفاعی بیشتری داشته باشد چون ایران مدافع دولت قانونی و مردم سوریه است.

نکته ای که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به آن اشاره کرده است. او  که اکنون در مسکو به سر می‌برد در دیدار با لاوروف همتای روس خود گفته است؛ برنامه جامع اقدام مشترک تأثیر بسیاری بر همکاری ایران و روسیه، شامل همکاری در حوزه صنایع نظامی گذاشته است.

سفر ظریف به مسکو از جهات زیادی مهم و ویژه است. در این سفر بر سر موضوعات مهمی از جمله تحولات و بحران سوریه، عراق و جنایات آل سعود در یمن بحث و تبادل نظر خواهد شد و نتایج آن می تواند تأثیرات مثبت خود را بر روند تحولات منطقه بگذارد.