تجربه‌های جهانی کنترل کرونا با فناوری
- روزنامه خراسان نوشت: به نظر می‌رسد بالاخره بعد از گذشت چند ماه از ورود و شیوع گسترده ویروس کرونا در ایران بالاخره مسئولان ستاد ملی کرونا تصمیم گرفته اند که برای استفاده از حمل و نقل عمومی، هموطنان را به همراه داشتن کارت ملی ملزم تا با کمک یک اپلیکیشن آن‌ها را شناسایی کنند. تاکتیکی که پیش از این در بسیاری از نقاط جهان برای کنترل بیماری‌های مسری و قطع زنجیره انتقال ویروس از جمله کرونا انجام گرفته است. با این حال ضمن بررسی این طرح به واکاوی تجربه برخی از کشور‌ها پرداخته ایم که در این زمینه موفق بوده اند.
با کارت ملی بیرون بروید
به نظر می‌رسد با فراگیرشدن ویروس کرونا از این به بعد باید هرفردی که از خانه خارج می‌شود، کارت ملی به همراه داشته باشد تا بتواند از خدمات اداری، بانکی و حتی از سوپرمارکت‌ها برای خرید استفاده کند. البته همین اول کار بگوییم که داشتن کارت شناسایی در بیشتر کشور‌ها برای مردم آن کشور الزامی است و سعی کنید با آن احساس غریبگی نکنید، اما دلیل به همراه داشتن کارت شناسایی را رئیس کمیته اجتماعی انتظامی ستاد ملی مقابله با کرونا این گونه توضیح داده است: در چند روز اخیر با هدف کنترل هوشمند، هنگام استفاده از حمل و نقل ریلی و هوایی کارت ملی مسافران چک شده و در دو روز گذشته ۴۴ مبتلا از این طریق شناسایی شدند که از ورودشان به قطار و هواپیما جلوگیری شده است. حسین ذوالفقاری همچنین گفته: «در طرح همراه داشتن کارت ملی با استفاده از یک اپلیکیشن به محض دیده شدن کارت ملی در کمتر از یک ثانیه می‌توان مشخص کرد، تست فردی که به اداره یا بانک یا سوپر مارکت مراجعه کرده مثبت است یا نه.»
با ماسک ردیابی نمی‌شوید!
لازم است قبل از این که به سراغ تجربه‌های جهانی کنترل کرونا با فناوری برویم یادآوری کنیم که آن چه در چند وقت اخیر توسط برخی مسئولان از جمله وزیر کشور مطرح شد که با اپلیکیشن «ماسک» بیماران کرونایی را ردیابی کنیم، از لحاظ فنی امکان پذیر نیست، چون در نسخه جدیداین اپلیکیشن، دسترسی به موقعیت جغرافیایی حذف و عملا امکان ردیابی از این نرم افزار سلب شده است. البته این تصمیم که نرم افزار امکان ردیابی نداشته باشد به این دلیل گرفته شد که مطالعات بین‌المللی نشان داد، ردیابی موبایلی تنها هنگامی موفق است که حداقل ۶۰ درصد مردم از آن استفاده کنند.
تجربه‌های جهانی کنترل کرونا با فناوری
این گزارش فرصت خوبی است تا به تجربه کشور‌های دیگری که در زمینه ردیابی هوشمند و کنترل ویروس کرونا موفق عمل کرده‌اند، نگاهی بیندازیم. کارشناسان معتقدند بیشترین احتمال انتقال ویروس کرونا از فرد بیمار به دیگران، در یک هفته ابتدای بیماری است و پس از آن قدرت سرایت بیماری کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند، در نتیجه شناسایی به موقع بیماران و نزدیکان آن‌ها و قرنطینه کردن افراد، تاثیر بسزایی در کنترل بیماری دارد.
سنگاپور - اپلیکیشن هشدار
در سنگاپور با نصب یک اپلیکیشن روی گوشی موبایل افراد، با استفاده از بلوتوث می‌توان دستگاه‌هایی را که در نزدیکی هر فرد وجود داشته‌اند، شناسایی کرد و ردیابی دقیقی از افرادی که در مدت مشخصی در نزدیکی فرد مبتلا بوده اند به ثبت رساند. همچنین در صورتی که تست کرونای آن فرد مثبت شده باشد، به مسئولان بهداشتی ناحیه اطلاع داده می‌شود و پیامی مبنی بر حضور در نزدیکی یک فرد مبتلا، برای اشخاصی که در نزدیکی وی حضور داشته اند و احتمال ابتلای آن‌ها به ویروس وجود دارد، ارسال می‌شود. استفاده از این فناوری می‌تواند چالش‌های مرتبط با به خاطر نیاوردن یا امتناع از اظهار ارتباط با برخی افراد را برطرف کند.
انگلستان - برنامه NHS
این کشور از ماه مارس ۲۰۲۰ (فروردین امسال) تمرکز خود را از کنترل تمام افراد جامعه به شناسایی و ردیابی موارد با احتمال بالای ابتلا تغییر داد. برای اجرای طرح ردیابی و کنترل موارد ابتلا، برنامه‌ای با عنوان تست NHS راه‌اندازی شد و در کنار آن هزاران کارشناس ردیابی در این کشور به‌کار گرفته شدند. طی طرح NHS افراد دارای علایم یا نزدیکان مبتلایان به ویروس‌کرونا، با مراجعه به مراکز درمانی به صورت رایگان آزمایش می‌دهند.
کره جنوبی - ردیابی با کارت اعتباری
کره جنوبی هم یکی از کشور‌هایی است که از آن به‌عنوان نمونه موفق در کنترل بیماری کرونا یاد می‌شود. یکی از کار‌های کره ای‌ها ایجاد یک شعبه ویژه کرونا در اداره پلیس این کشور بود. کره ای‌ها بعد از بازگشت از سفر خارجی، ۱۴ روز از طریق کارت‌های اعتباری‌شان تحت نظر قرار می‌گیرند. در این مدت هر فردی که با کارت اعتباری اش خرید کرده، رهگیری شده تا اگر ناقل ویروس بوده است، کسانی که با او در تماس بوده‌اند، شناسایی شوند. هر کس که نتیجه آزمایش کرونایش مثبت باشد، برنامه‌ای شبیه جی‌پی‌اس در موبایلش نصب می‌شود و بدون این که هویتش فاش شود حضورش در هر جا مشخص می‌شود. مردم با نصب نقشه در گوشی‌هایشان، می‌توانند در هر جا از وجود و حضور افراد مبتلا یا مشکوک مطلع شوند البته برای برخی افراد که درصدد فریب این برنامه هستند، دست بند‌هایی برای ردیابی استفاده می‌شود که به گونه‌ای طراحی شده‌اند که اگر فرد آن را از دست درآورد یا از کار بیندازد، فوراً به مقامات هشدار می‌دهد.
چین - فناوری‌های متنوع
در چین نرم‌افزار‌های تشخیص چهره به جایی رسیده‌اند که چهره افراد را از پشت ماسک هم تشخیص می‌دهند و افراد تب دار را شناسایی می‌کنند. در این کشور افرادی که تست کرونای شان مثبت شده بود از طریق جی پی اس کاملا ردیابی می‌شدند. چین به جز نرم افزار‌های موبایلی و جی پی اس از، روبات ها، پهپاد‌ها و... هم برای کنترل کرونا استفاده کرد. البته استفاده این فناوری‌های نظارتی با انتقاد‌هایی هم همراه بود. بسیاری هشدار داده‌اند این شکل از نظارت باعث نقض حقوق انسانی و آزادی می‌شود. به عقیده بسیاری از منتقدان، این نوع از نظارت می‌تواند نوعی جواز مردم به دولت، برای سرک کشیدن به زندگی روزانه، برگشتن از سر کار، آپارتمان و زندگی‌شان در شهر باشد. البته در روز‌های آینده سعی می‌کنیم درباره شیوه‌های مقابله چین با کرونا بیشتر بنویسیم.
کشور‌های دیگر - ردیابی هوشمند
آلمان هم با گسترش دامنه ابتلای افراد در این کشور، سیستم ردیابی هوشمند سخت گیرانه‌ای را اجرایی کرد تا بتواند با انجام طیف وسیعی از تست‌های به موقع از افرادی که احتمال ابتلای بالایی داشتند، شیوع کرونا را کنترل کند. نهاد بهداشت و درمان این کشور، با مکلف کردن مقامات بهداشت محلی برای همکاری نزدیک با متصدیان انجام این ردیابی‌ها توانست اجرای این طرح را تسهیل کند. کشور‌های دیگری مانند تایوان و استرالیا نیز با روشی مشابه یعنی انجام تست‌های تشخیصی در سطح گسترده و ردیابی مبتلایان قطعی و احتمالی از طریق اپلیکیشن‌ها، برای نظارت دقیق بر تردد‌ها و حمایت از مبتلایان به منظور تامین نیاز‌های اساسی، توانستند کنترل موثری بر همه‌گیری ویروس کرونا داشته باشند.