تبعات رد توافق هسته ای در کنگره آمریکا

به گزارس ، برجام با همه داشته های مثبت و منفی برای جمهوری اسلامی ایران، برای دولتمردان آمریکایی مطلوب است و اگر چانه زنی های داغی در آمریکا بر سر نتیجه پایان مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 در آمریکا دیده می شود، برای بر هم زدن برجامی است که اگر رد شود و وتوی اوباما هم کارساز نباشد، فرصت طلایی برای ایران خواهد بود.

مقامات آمریکایی هم به خوبی می دانند که در چنین وضعیتی اگر برجام از سوی آمریکا رد شود یا عهدشکنی از سوی آنها سر بزند، پایانی بر مذاکراتی خواهد بود که درباره موضوع هسته ای ایران وجود داشت.

در فضای سیاسی و رسانه ای آمریکا یک جو دوگانه ای ایجاد شده است و این دو طرف هر کدام ساز خود را می نوازند. یکی مخالف برجام و دیگری موافق آن. مخالفان لابی های گسترده ای را برای رد برجام انجام داده اند که باعث نگرانی دولت اوباما شده است، آنقدر که اوباما و کری رئیس جمهور آمریکا و وزیر خارجه سرشان شلوغ است و برنامه های زیادی را برای جلب نظر مخالفین و مردم این کشور انجام داده اند و در دستور کار خود دارند.

رسانه های خارجی هم به یاری دولت اوباما آمده اند تا بتوانند دیدگاه های خود را درباره برجام ارائه دهند. جان کری وزیر خارجه آمریکا در گفت وگو با شبکه تله موندو اسپانیا اذعان کرد که «اگر آمریکا به تعهد خود عمل نکند و حس نیت نشان ندهد ایران به پای میز مذاکره باز نخواهد گشت.»

در بخش هایی از این مصاحبه درباره مخالفت سناتور چاک شومر با توافق هسته ای ایران از وزیر خارجه آمریکا پرسیده شد که جان کری هم در پاسخ گفت: من احترام زیادی برای سناتور چاک شومر قائل هستم. وی دوست خوبی است. من با وی خدمت کردم و او یک رهبر سیاسی خوب برای کشور است اما من در مورد تصمیمی که وی گرفته است با او مخالف هستم. نمی شود که با کشورهای بزرگی مثل روسیه، چین، آلمان، فرانسه و انگلیس در طی چند سال مذاکره کرد ، توافق را اعلام کرد و آنگاه کنگره کشور آمریکا با توافق مخالفت کند و شما هم برگردید به این کشورها بگوئید که اگر شما آن چیزی را که ما به شما می گوئیم انجام ندهید ما شما را تحریم خواهیم کرد! همچنین این تصور وجود دارد که ایران بازخواهد گشت و مذاکره خواهد کرد اما چنین چیزی رخ نخواهد داد. هیچ کس باور ندارد که این اتفاق رخ دهد.

استدلال های کری کاملاً درست است، آمریکا اگر برجام را رد کند ایران نه تنها به مذاکرات هسته ای باز نمی گردد بلکه به فعالیت های صلح آمیز هسته ای خود طبق روال گذشته ادامه خواهد داد. مفهومی ندارد ایران پس از اثبات بی اعتمادی آمریکا دوباره برای ادامه گفت وگوها پس از رد برجام از سوی کنگره این کشور مذاکره کند. نتیجه آن هم مانند برجام یک بی ثمر خواهد شد.

فضای منفی علیه برجام تنها در کنگره آمریکا دیده نمی شود بلکه افکار عمومی آمریکا را هم تحت تأثیر قرار داده است. نظر سنجی هایی که این روزها درباره توافق هسته ای از مردم آمریکا می شود نشان می دهد که آنها هم تغییر جهت داده و تحت تأثیر مخالفین برجام قرار گرفته اند. نظر سنجی های چند روز گذشته از مردم آمریکا نشان می دهد که اکثریت افرادی که مورد نظرسنجی قرار گرفته اند مخالف توافق هسته ای با ایران هستند.

تازه ترین نظرسنجی که انجام شده نشان می دهد که تنها یک سوم مردم آمریکا رویکرد باراک اوباما رئیس جمهور این کشور را در قبال ایران تایید می‌کنند. این نظرسنجی از سوی موسسه گالوپ انجام شده است.

با چنین وضعیتی که تا 17 سپتامبر چیز زیادی باقی نمانده است، کنگره آمریکا می تواند قدرت چانه زنی و تأثیر گذاری خود را بالاتر هم ببرد.

مقامات دولتی آمریکا و کارشناسان و تحلیلگران به خوبی می دانند که رد توافق هسته ای از سوی کنگره آمریکا به سود ایران تمام می شود. آنها هم گوشه ای از تلاش حامیان توافق هسته ای را بر دوش گرفته اند.

فرید زکریا روزنامه نگار در مقاله‌ای در روزنامه آمریکایی واشنگتن پست نوشت در صورتی که واشنگتن توافق هسته‌ای با ایران را رد کند در جهان مورد تحقیر و انزوا قرار خواهد گرفت.

وی در ادامه این مقاله با اشاره به مخالفت سناتور شومر با توافق هسته ای نوشته است: من معتقدم که این توافق ناقص بوده اما توافقی است که شامل تعدادی از بازرسی‌های جامع و سرزده، پروتکل‌های قابل راستی‌آزمایی و اقدامات قابل بازگشتی است که تا کنون درباره آن مذاکره شده است.

زکریا در یادداشت خود به داده ها و ستانده های ایران و آمریکا پرداخته و نتیجه گرفته است که ستانده های آمریکا فراتر از داده هاست. ضمن این که دیگر اعضای گروه 1+5 هم در رسیدن به توافق سهم داشتند و اگر آمریکا با برجام مخالفت کند، 5 کشور دیگر به ویژه روسیه و چین هیچگاه از تصمیم آمریکا تبعیت نخواهند کرد.

در واقع اگر برجام در کنگره رد شود و اوباما هم نتواند آن را وتو کند، اتفاقی است که بیشتر از آنکه برجام در کنگره تصویب شود برای ایران سود خواهد داشت.