همدست شدن کرونا با آلودگی
- روزنامه خراسان نوشت: پژوهش‌های انجام‌شده در سطح جهان از نقش مهم آلودگی هوا در افزایش نرخ مرگ و میر کرونا حکایت دارد؛ موضوعی که نگرانی‌ها را درباره هفته‌های پیش روی در کشور و مواجهه با پدیده وارونگی هوا بیشتر می‌کند. هرچند به گفته عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا، شاید نتوان به‌طور قطعی درباره اثرمستقیم آلودگی هوا بر کرونا اظهارنظر کرد، اما خطر آن برای بیماران مزمن غیرقابل انکار است و می‌تواند بحران کرونایی کشور را تشدید کند.
مطالعات جهانی چه می‌گوید؟
آن‌طور که خبرگزاری‌های بین‌المللی گزارش داده‌اند، طی ماه‌های گذشته مطالعات متعددی در کشور‌های مختلف جهان انجام شده است که نشان می‌دهد آلودگی هوا در نرخ مرگ و میر کرونا تاثیرگذار است. محققان دانشگاه مارتین لوترآلمان اعلام کردند: «در مناطقی که همواره میزان آلودگی هوا بالاست، شمار کسانی که پس از ابتلا به کرونا در اثر این بیماری درگذشته‌اند، در مقایسه با دیگر مناطق، بیشتر است».
به گزارش دویچه‌وله، همچنین محققان آمریکایی در پژوهشی مشابه ارتباط میان آلودگی هوا و ابتلا به کرونا را تایید کرده‌اند. مطالعات مشابهی هم توسط محققان دانشگاه هاروارد انجام شده که خروجی‌اش این بوده است: «غلظت بالای ذرات معلق در هوا با افزایش نرخ مرگ و میر در اثر کووید ۱۹ در ارتباط است و افزایش اندک آلودگی هوا روی ساکنان شهر‌های مختلف آمریکا که مدتی طولانی در معرض این شرایط آب و هوایی بوده‌اند، منجر به بالا‌رفتن نرخ مرگ و میر در اثر کرونا می‌شود».
ایرنا هم روز گذشته گزارش یونایتدپرس درباره نتیجه یک تحقیق بین‌المللی را منتشر کرد: «برآورد‌ها نشان می‌دهد آلودگی هوا به ۲۹ درصد مرگ و میر‌های کرونا در جمهوری چک، ۲۷ درصد در چین، ۲۶ درصد در آلمان، ۱۸ درصد در فرانسه، ۱۶ درصد در سوئد، ۱۵ درصد در ایتالیا، ۱۴ درصد در انگلیس، ۱۲ درصد در برزیل، ۸ درصد در ایرلند، ۳ درصد در استرالیا و یک‌درصد مرگ‌های کرونایی در نیوزیلند کمک کرده است». البته برخی محققان نیز معتقدند اثرگذاری آلودگی هوا در ابتلا به کرونا قطعی و مسجل نیست، هرچندکه همان‌ها نیز ارتباط میان مرگ ومیر و آلودگی هوا را انکارناپذیر می‌دانند.
استناد مسئولان داخلی به مطالعات جهانی
نکته مهم دیگر در این‌باره، اظهارنظر‌های صریحی است که در داخل کشور مطرح شده و به استناد پژوهش‌های انجام‌شده، نرخ ابتلا به کرونا را با آلودگی هوا مرتبط دانسته است:
نظر صریح مسئولان وزارت بهداشت
«ایرج حریرچی» معاون‌کل وزارت بهداشت: وضعیت شیوع ویروس کرونا در تهران بسیار نگران‌کننده است و به خصوص آلودگی هوا و نیز سرما باعث افزایش انتشار ویروس کرونا خواهد شد.
«دکتر مهدی نجمی» رئیس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت: با افزایش آلودگی هوا شیوع بیماری تنفسی هم افزایش می‌یابد و این موضوع طبیعتا می‌تواند افزایش شیوع کرونا را نیز درپی داشته باشد.
نیروگاه‌های اطراف کلان‌شهر‌ها نباید از مازوت استفاده کنند
«عیسی کلانتری» رئیس سازمان محیط‌زیست: بر اساس مقالات علمی هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق کمتر از ۵/۲ میکرون، ۸ درصد تلفات بیماران کرونایی را بیشتر می‌کند و حتی در برخی مقالات این رقم ۱۵ درصد است. ازاین‌رو ما باید در فصل سرما تکلیف خود را با خودرو‌های دیزلی، کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و نیروگاه‌هایی که از مازوت استفاده می‌کنند، روشن کنیم و این موارد را نیز به رئیس جمهور منعکس کرده‌ایم. نیروگاه‌های اطراف شهر‌های بزرگ در فصل سرما نباید از مازوت استفاده کنند و ورود کامیون‌ها باید به شهر‌هایی مانند تهران ممنوع شود، چراکه آلایندگی بسیار بالایی دارند.
تهدید سلامت ریه‌ها با دود اتوبوس‌ها
«سید محمدمهدی میرزایی‌قمی» رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط‌زیست: امسال میزان آلودگی هوای بیشتری نسبت به سال‌های گذشته خواهیم داشت. بر اساس این مطالعات آلودگی هوا و کرونا رابطه مستقیم روی یکدیگر دارند، در شهر‌هایی مانند تهران، مردم به‌طور مستقیم تحت‌تأثیر آلودگی قرار می‌گیرند و برای مثال اگر فردی در ایستگاه اتوبوس نشسته باشد و یک اتوبوس فرسوده و دودزا بیاید، این آلودگی به طور مستقیم وارد ریه او می‌شود و سلامت فرد را تهدید می‌کند.
نتایج یک مطالعه در ایران
اما اظهارنظر‌های مسئولان داخلی تنها بر اساس مطالعات خارجی نبوده است. آن‌طورکه «سمیه رفیعی» رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس اعلام کرده، تحقیقاتی نیز در داخل کشور انجام شده است که این اثرگذاری را تایید می‌کند. رفیعی در این باره گفته است: «طبق تحقیقات اولیه‌ای که انجام شد حجم بالای آلاینده‌ها در شهر‌های تهران، اهواز، اصفهان و اراک بر افزایش مبتلایان به ویروس کرونا تأثیر گذاشته است. وارونگی هوا تأثیری مستقیم بر افزایش میزان ابتلا به کرونا داشته است». رفیعی این نکته را هم گفته است که: «هنوز به قطعیت صد درصدی نرسیدیم، اما می‌توان گفت که حداقل این موضوع ۵۰ درصد تاثیر گذار است».
دکتر مردانی: قطعی نیست، اما موثر است
دکتر «مسعود مردانی» عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا هم در گفتگو با خراسان در این‌باره توضیحاتی ارائه و اظهار می‌کند: «آلودگی هوا باعث افزایش موارد ابتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی می‌شود، اما هنوز نتایج قطعی مبنی بر تاثیر آن روی ابتلا به کرونا وجود ندارد». وی می‌افزاید: «با وجود اثبات‌نشدن این موضوع، به بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن از جمله آسم، برونشیت مزمن و کسانی که نارسایی‌های تنفسی دارند، توصیه می‌کنیم در روز‌هایی که آلودگی هوا افزایش می‌یابد، از تردد‌های غیرضروری جدا خودداری کنند و در خانه بمانند».
نگران‌کننده‌تر از همیشه
تحقیقات متعدد در گوشه و کنار جهان، نقش اثرگذار آلودگی هوا در ابتلا به کرونا را تایید می‌کند. اما اگر اظهارنظر برخی از محققان مبنی بر قطعی‌نبودن این نتایج را هم در نظر بگیریم، با وجود این، ابهامی در نقش آلودگی هوا در بروز و افزایش برخی بیماری‌ها وجود ندارد. نکته مهم، همان اصل «پیشگیری بهتر از درمان» است؛ اصلی که شاید تا به امروز در مبارزه با کرونا به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است. حالا شاید همان‌طور که گفته می‌شود، بهترین راه پیشگیری از کرونا استفاده از ماسک است، بهترین پیشگیری از افزایش مرگ‌ومیر‌ها با کرونا را هم این دانست که تلاش مسئولان برای کنترل آلاینده‌ها دوچندان شود و اجازه ندهند مصیبت‌های کرونا بر کشورمان بیش از این شود.