سردرگمی ناشران و عدم پاسخگویی مسئولین/برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران به دی ماه موکول شد

- پس از شیوع بیماری کرونا از اسفند ماه گذشته اکثریت مشاغل فرهنگی و هنری کشور با مشکلات فراوانی روبرو شدند، در همان ابتدای راه سینما و تئاتر نزدیک به ۵ ماه تعطیل شدند تا علنا فاجعه هنری در کشور شروع شود.

از سویی عرصه ادبیات و چاپ و نشر هم از این قاعده مستثنا نبود، شاید در آن روز‌های ابتدایی عرصه کتاب چندان مشکل بزرگی را تجربه نمی‌کرد و مشکلات همیشگی خود همچون قیمت کاغذ و پایین بودن سرانه مطالعه را پشت سر می‌گذاشت، اما با شروع سال جدید دغدغه برگزاری نمایشگاه کتاب تهران موضوعی بسیار مهم شد.

با توجه به شیوع موج اول بیماری کرونا برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در زمان همیشگی خود یعنی اردیبهشت ماه از همان ابتدای سال منتفی شد، اما فعالان عرصه نشر همچنان امیدوار به برگزاری این رویداد در فصل گرما و تابستان سال جاری بودند.

از سویی مسئولین نمایشگاه کتاب تهران نیز جسته گریخته از احتمال بالای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در تابستان خبر می‌دادند، حتی ایوب دهقانکار از آمادگی کامل شورای برگزاری و همچنین مصلی امام خمینی (ره) برای میزبانی از این دوره از نمایشگاه کتاب تهران خبر داده بود، اما بار دیگر همه چیز دستخوش تغییر شد.

شهریور ماه سال جاری بود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به طور کامل برگزاری فیزیکی نمایشگاه کتاب تهران را به صورت رسمی منتفی اعلام کرد، از سویی شورای برگزاری هم بر این خبر صحه گذاشت و برگزاری این دوره از مهمترین رویداد ادبی کشور ملغی شد.

اهالی نشر، اما در این میان بیشترین ضربه را از اخبار منتشره خوردند، بدون شک فارغ از بحث نمایشگاهی و فرهنگی، نمایشگاه کتاب تهران بهترین مکان برای فروش محصولات ادبی بود و عدم برگزاری آن بسیاری از ناشران را با مشکلات فراوانی روبرو کرد، آن هم وقتی که به دلیل کمبود کاغذ در بازار نشر با هزینه‌های بالا با چاپ آثار به استقبال نمایشگاه کتاب تهران رفته بودند.

چندی نگذشت که اخباری مبنی بر برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران منتشر شد، این خبر در حالی منتشر می‌شد که پیش از آن بسیاری از مسئولین برگزاری نمایشگاه کتاب از امکان پذیر نبودن این اتفاق خبر داده بودند، اهالی نشر هم برگزاری مجازی نمایشگاهی به بزرگی نمایشگاه کتاب تهران را علنا بی فایده و غیرممکن می‌خواندند.

با این وجود مسئولین برگزاری نمایشگاه کتاب با تغییر روندی تازه اصرار بر برگزاری این نمایشگاه به صورت مجازی در آبان ماه سال جاری داشتند، این خبر شاید در مقابل تعطیلی فیزیکی این نمایشگاه اتفاق بزرگی نبود، اما باز هم برای برخی از ناشران کورسوی امیدی را روشن کرده بود.

حال تنها چند روز تا شروع آبان ماه سال جاری باقی مانده و از برگزاری مجازی نمایشگاه کتاب تهران هم هیچ خبری نیست، از طرفی مسئولین برگزاری و شورای سیاست گذاری نمایشگاه کتاب تهران هم به هیچ وجه پاسخگوی رسانه‌ها نیستند، به طور معمول این نمایشگاه با نشستی پیش از برگزاری نمایشگاه پیش روی رسانه‌ها قرار می‌گرفت، اما تاکنون خبری از چنین نشستی هم نیست.

از سویی با توجه به آخرین خبر منتشر شده از سوی روابط عمومی نمایشگاه کتاب تهران، به نظر می‌رسد که مسئولین این رویداد ادبی قصد برگزاری مجازی نمایشگاه را در دی ماه امسال دارند، اما هنوز هیچ خبر رسمی از آن‌ها اعلام نشده است. گرچه این خبر بیان می کند که ناشران تا دی ماه می توانند برای حضور در نمایشگاه اقدام کنند که خود نشان دهنده برگزاری نمایشگاه در این تاریخ است. 

مشخص نیست که در شرایط فعلی که وضعیت بازار نشر و چاپ به واسطه شیوع بیماری کرونا تا این حد خراب شده برگزاری نمایشگاه کتاب تهران به صورت مجازی آن هم وقتی که تا دوره بعدی آن کمتر از پنج ماه زمان مانده چه لزومی دارد، مشخص نیست که مسئولین این نمایشگاه چرا به هیچ وجه پاسخگوی ناشران و اهالی رسانه نیستند.

بدون شک با اعلام هر خبر از سوی شورای سیاست گذاری و روابط عمومی نمایشگاه کتاب تهران، ناشران برنامه ریزی بلند مدتی را انجام می‌دهند، اما حالا که برگزاری این نمایشگاه به احتمال بالا در آبان ماه هم منتفی شده چرا این مسئولین خبر رسمی نسبت به انتقال زمان برگزاری و یا منتفی شدن کامل آن را نمی‌دهند.

وضعیت کتاب و کتابخوانی طی سال‌های گذشته با مشکلات فراوانی روبرو بوده است، شاید بخشی از این اتفاق به جامعه و عدم تمایل آن به مطالعه و یا قیمت تمام شده کتاب باز گردد، اما باید دید مسئولین این بخش تا چه حد باعث دلزدگی جامعه و ناشران از حضور در عرصه کتاب و ادبیات بوده اند.