عاقبت به خیری از دیدگاه آیت‌الله حسینی‌بوشهری
- بنا بر اعلام حوزه، آیت الله سیدهاشم حسینی‌بوشهری در ابتدای درس تفسیر خود با اشاره به روایتی از امام علی (ع) گفت: ایشان می‌فرمایند، حقیقت سعادت برای انسان آن است که عمل او با سعادت پایان بپذیرید و حقیقت شقاوت و بدبختی برای یک انسان آن است که عمل او با شقاوت پایان پذیرد.
استاد حوزه علمیه قم افزود: به تعبیر امام علی (ع) ملاک سعادت و شقاوت، عمل انسان است. به تعبیر روشن‌تر عاقبت به خیری که در روایات ما به کرات نسبت به دعای آن برای خود و دیگران سفارش شده، همین است.
دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه بیان کرد: یک معنا برای جمله نورانی امام (ع) این است که انسان‌ها در زندگی حالت‌های مختلفی دارند، عده‌ای همیشه خوب عمل کرده اند و در مقابل اوامر و نواهی خداوند تسلیم بوده اند. برخی دیگر نیز اینگونه بوده اند که از زمانی که مکلف به تکلیف شدند در مسیر بدی و شقاوت قدم برداشتند و این مسیر را تا پایان عمر ادامه دادند.
وی گفت: وضعیت این دو دسته کاملا روشن است، یعنی مسیر زندگی آنها مسیر یک نواخت یا همراه با خوبی و بدی بوده است، ولی دو دسته دیگر وجود دارند که وضعیت آنها متفاوت است. نخست، انسان‌هایی هستندکه در بخش اصلی اول زندگی بسیار خوب زندگی کردند، ولی هرچه گذشته است فرجام درستی نداشتند و همه خوبی‌ها را پشت سرگذاشتند و در پایان به خوبی‌ها پشت کردند و در پایان عمر جز شقاوت نداشتند.
وی اظهار کرد: دسته چهارم، انسان‌هایی هستند که در زندگی جز بدی و شرارت و شقاوت نداشتند، ولی به یک مرتبه سعادتمند شدند و ورقه زندگی برای آنها برگشت. شاید کلام امام علی (ع) ناظر به دو دسته اخیر یعنی دسته سوم و چهارم باشد.
آیت الله حسینی بوشهری بیان کرد: در تاریخ اسلام افراد بسیاری بودند که در کنار حضرت پیامبر (ص) شمشیر زدند، ولی در پایان عمر در باتلاقی گرفتار شدند که در مقابل اولیای الهی ایستادند و کارنامه خوب خود را با مردودی عوض کردند. همچنین چهره‌هایی سراغ داریم که بخش عمده از زندگی آنها، متناسب با شان کرامت انسانی نبود، ولی با جرقه‌ای که در زندگی آنها زده شد به جایی رسیدند که از اولیای الهی شدند و حتی واسطه حاجات مردم شدند.
وی گفت: باید دقت کنیم از افرادی باشیم که هم خوب زندگی کنیم و هم پایان کارمان خوب باشد یا جزو افرادی باشیم که اگر بخشی از زندگی‌مان را خوب سپری نکردیم در نهایت با توبه و توجه به ذات حق تعالی جزو بندگان خوب خدا شویم.
عضو هیئت رییسه مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: در برخی روایات آمده که حقیقت شقاوت آن است که آخرین عملی که از انسان سر می‌زند عمل بدی باشد. اگر عمل آخر انسان خیر بود می‌گویند که آن طرف عاقبت به خیر شد و اگر خوب نبود می‌گویند عاقبت به شر شد. برخی مثال جالبی می‌زنند، که زمانی انسان نامه‌ای به دستش می‌رسد و سعی می‌کند محتوای نامه را نبیند و جان کلام را در دو سه سطر آخر ببیند.