«زنان افغانستانی» و چالش افکار طالبانی در روند صلح

این گروه در سایت الااماره گفته که یکی از دلایل جنگ طالبان دفاع از حقوق زنان بوده است.

طالبان در این اطلاعیه که حین مذاکرات صلح با نمایندگان دولت افغانستان منتشر شده به صراحت آورده است: این گروه از نوع حقوقی که دولت افغانستان به زنان داده ، بیزار است و هرگز فریب و نیرنگ‌ها در این زمینه را نمی خورد.

نشر این موضوع در صفحات اجتماعی باردیگر بحث برسر حقوق زنان و وضعیت آنها پس از صلح احتمالی با طالبان را در افغانستان دامن زده است و تعداد زیادی فعالان شبکه های مجازی نوشته‌اند در افکار طالبان برای زنان حقوقی وجود ندارد و تصویر آنها در این زمینه بسیار تاریک است.

«شکیلاابراهیم خیل» یکی ازخبرنگاران سابق زن در افغانستان و فعال حقوق زنان هم با نشر تصویر یک زن با برقع که دوربین عکاسی در دست دارد، نوشته است: چه جای شک که فردای من چنین باشد!

ابراهیم خیل به نقل از محمدنعیم وردک سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر همچنین نوشت: زنان حق قاضی شدن و رییس جمهور شدن را ندارند. وردک گفته که حق زنان باید از دیدگاه اسلام تعیین شود نه از دید جاهلیت.

به باور این بانوی افغانستانی، دیدگاه طالبان نسبت به زنان حتی در تضاد با دین اسلام است.

نهاد "برابری برای صلح و دمکراسی" هم با انتشار گزارشی نبود امنیت در دهه های اخیر به ویژه ۱۳ سال گذشته را بزرگترین چالش برای زنان افغانستان دانسته و اعلام کرد که خواستار اعاده حقوق زنان در جریان گفت‌وگوی صلح بین افغانی است.

نرگس نهان رئیس این نهاد در نشستی خبری در کابل گفت: این نهاد در جریان ۶ ماه اخیر، دیدگاه زنان را در مورد صلح و آشتی جمع‌آوری کرده است و یافته‌های آنها نشان می‌دهد که بزرگترین چالش مشترک پیش روی زنان افغانستان در مسیر صلح و آشتی داخلی، نبود امنیت، نفوذ زورمندان، وجود سنت‌ها و عرف‌های ناپسند و مرد سالاری است.

نهان گفت: این یافته ها نشان می دهد که رویه های غیر اخلاقی و ناصواب علیه زنان در استان های جنوبی و شرقی نسبت به استان های شمالی و مرکزی بیشتر مروج است.

رئیس این نهاد حقوق بشری افغانستان "رعایت ملاحظات، دغدغه ها و ضرویات زنان در ایجاد پیش شرط‌های گفت وگوهای داخلی، حمایت از حقوق زنان در روند تغییرات سیاسی، بهبود دسترسی به عدالت با تمرکز بر دفع خشونت علیه زنان و حصول اطمینان از حضور زنان در تمامی مراحل مذکرات صلح" را از دغدغه ها و خواسته های اساسی این نهاد از دولت آینده افغانستان دانسته است.

وی همچنین از جامعه جهانی خواست تا از ابتکارات افغان‌ها در راستای دادخواهی، اعمال فشار برای اعاده و حفظ حقوق مختلف زنان حمایت همه جانبه داشته باشند.

به گفته این زن فعال مدنی در افغانستان، ایجاد سازوکار نظارتی در مسیر اجرای صلح و امنیت، دادخواهی با صدای واحد، ترویج گفتمان‌ها مبنی بر ایفاد حقوق زنان و توسعه ساختارهای نظارتی و ارزیابی های دقیق و مستمر سخت افزاری و آنلاینی در زمینه حفظ حقوق فردی ، خانوادگی و اجتماعی بانوان از مطالبات عموم زنان در این کشور بحران زده است.

علاوه بر زنان افغانستانی ، شماری از آگاهان سیاسی افغانستان نیز در این زمینه هشدار دادند : در هیأت گفت‌وگو کننده صلح دولت با طالبان باید نمایندگانی از اقشار مختلف زنان به ویژه حقوقدان و صاحب نظر حضور بیشتری داشته باشد.

«فرامرز تمنا» رییس سابق مرکز مطالعات استراتژیک وزارت خارجه و استاد دانشگاه در صفحه فیسبوک خود دراین خصوص نوشت: موضوع زنان، جایگاه حقوقی و میزان آزادی‌های سیاسی- مدنی آنها در افغانستان، از اختلافات اساسی میان دو گفتمان جمهوریت و امارت در مذاکرات صلح است.

به باور وی، در این میان طالبان با برداشت خاصی از دین اسلام رویکرد متصلب و حداقلی در مورد زنان دارند و حتی کمترین آزادی‌ها و جایگاه کنونی زنان را در افغانستان نپذیرفته و آن را خلاف دیدگاه خود می ‌دانند. این درحالی است که رویکرد متعادل در این زمینه بر تمسک به حقوق فردی- اجتماعی- سیاسی و مدنی زنان مطابق عرف بین‌المللی، اعلامیه‌های جهانی و اهداف متعالی اسلام در مورد زنان تاکید دارد.

وی افزود: اگرچه نمی‌توان کتمان کرد که در این قرائت بعضا نگرش‌های فمنیستی - لیبرالیستی رادیکال هم وجود دارد که این نیز در افکار عمومی زنان و مردان افغانستان مطرود است.

تمنا درعین حال گفت: اما رویکردهای افراطی و غیرواقع بینانه در افغانستان درسال های گذشته همواره موجب شدت عمل گروه‌های تندرو طالبان و غیر طالبان علیه زنان شده و آنها را از حقوق اولیه خود بازداشته است.

برخی دیگر از صاحب نظران در افغانستان هم بر این باورند که بدون در نظر گرفتن جایگاه زنان صلح پایدار و ثبات در کشور تأمین نخواهد شد.

«زرقا یفتلی» از شخصیت های فرهنگی افغانستان دراین خصوص گفت: روندواقعی صلح بدون در نظر گرفتن اقشار مختلف جامعه به ویژه نقش زنان منجر به صلح عادلانه، فراگیر و پایدار نخواهد شد.

وی هشدار داد: زنان درکنار سایر اقشار جامعه افغانستان، در شرایط جنگی و منازعات دهه های اخیر بیشترین میزان رنج و آسیب را متحمل شده و می شوند و بدون آنان هرگز گفت‌وگوهای صلح نتیجه نخواهد داد.

وی تصریح کرد: زنان حق دارند که در رویدادهای سرنوشت ساز کشور مانند روند ملی صلح، سهم فعال و موثر داشته باشند و حقوق آنها باید ازحیث یک اصل معتبر در روند صلح مطرح باشد، نه اینکه روند صلح برای زنان محدودیت ایجاد کند.

طبق گزارش های رسانه ای اکنون در ترکیت هیأت ۲۱ نفری دولت افغانستان که در دوحه پایتخت قطر در مقابل طالبان به گفت وگو نشسته اند، چهار شخصیت زن از جمله فوزیه کوفی عضو سابق مجلس نمایندگان و رییس جریان سیاسی «موج تحول»، فاطمه گیلانی رییس سابق هلال احمر افغانستان، حبیبه سرابی وزیر سابق امور زنان و شریفه زرمتی حضور دارند .

تاکنون هنوز مذاکرات رسمی برای صلح آغاز نشده است اما دو طرف در ۱۰ روز اخیر نشست‌هایی را برای شناسایی پیش شرط های گفت وگو برگزار کردند که از جزئیات آن اطلاعاتی منتشر نشده است.

/انتهای پیام/

ایرنا