ماجرای عجیب زندگی شهید مدافع حرم «مهدی ثامنی راد» در یک کتاب
جواد کلاته عربی در گفت‌وگو با پیرامون مضمون کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» گفت: کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» به زندگینامه «شهید مهدی ثامنی راد» به عنوان تنها شهید مدافع حرم شهر ورامین پرداخته است.
وی پیرامون علل پرداخت به زندگینامه «شهید ثامنی» ابراز کرد: آشنایی من با شهید مهدی ثامنی پس از شهادت وی و به صورت اتفاقی بود. بعد از اینکه خبر رسمی شهادت این شهید بزرگوار تازه به خانواده ثامنی ابلاغ شده بود، من به صورت اتفاقی خدمت خانواده شهید رسیدم و در همان جلسه تصمیم گرفتم به روایت زندگی این شهید عزیز بپردازم. برای این منظور، مصاحبه با خانواده، دوستان و همرزمان «شهید ثامنی» از سال ۹۵ توسط دو نفر از پژوهشگران نشر ۲۷ بعثت آغاز شد و سپس در سال ۹۷ نوشتن این کتاب را شروع کردم.
کلاته به شیوه نوشتن کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» اشاره و بیان کرد: این کتاب به شیوه مستند روایی و داستانی نوشته شده و بر خلاف کتاب «در هیاهوی سکوت» که ابعاد مستند بیشتری دارد، کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» سعی بر کشف قصه از متن مصاحبه‌ها و مستندات داشته و زبان روایت برای زندگینامه «شهید ثامنی» انتخاب کرده است.
وی پیرامون فصل‌های کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» بیان کرد: این کتاب دارای ۱۷ فصل و ۳۴۰ صفحه است که تا اواسط آن به دروان کودکی، فعالیت‌های شهید در مسجد و پایگاه بسیج، خواستگاری و ازدواج وی پرداخته است که جذابیت‌های خاصی برخوردار است، در حقیقت فصل‌های ابتدایی کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» نگاهی به زندگی شخصی و خانوادگی «شهید ثامنی» دارد. اما آنچه از نظر من در کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» از اهمیت بیشتری برخوردار است، نیمه دوم کتاب بوده که به روایت جنگ و زندگی این شهید بزرگوار در سوریه می‌پردازد.
کلاته در همین راستا ادامه داد: جنگ در سوریه بخش‌های ناشناخته فراوانی دارد و به نوعی برای همه مخاطبان جذاب است. این اهمیت زمانی گسترش بیشتری پیدا می‌کند که جنگی منحصربه‌فرد با گروه‌های شبه‌نظامی و غیرکلاسیک در سرزمینی ناشناخته شکل می‌گیرد. جنگی نوین که روایتش سختی‌های خاص خود را دارد. ما عموما در مورد جنگ تحمیلی عراق علیه ایران کتاب و محتوا‌های فراوانی را نوشته و یا خوانده‌ایم، اما نوشتن در مورد جنگ‌هایی که قواعد چریکی دارند، بسیار سخت است.
وی به نوع نگاه خود در نگارش کتاب‌های ادبیات پایداری اشاره و بیان کرد: هم زندگی شخصی رزمندگان، هم رویداد‌ها و جغرافیای جنگ‌ها از دید من مهم است و باید به آن پرداخته شود، شهید مهدی ثامنی در جبهه جنوب استان حلب به شهادت رسیده و من در فصل آخر تلاش داشتم تا آن منطقه را با تصویر‌های مناسبی در روایت و استفاده از عکس‌های هوایی و اسناد جنگی به مخاطبان معرفی کنم.
کلاته پیرامون پیام کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» اظهار کرد: من معتقدم که پیام باید در خود کتاب مستتر باشد تا تاثیر خود را بر مخاطب بگذارد. زندگی شهدایی همچون شهید مهدی ثامنی راد سراسر درس و الگو است، اما زمانی شخصیت این فرد برای خواننده ملموس و اثر پذیر می‌شود که خود مخاطب آن را از لا به لای رویداد‌ها و خاطرات ببیند و درک کند.
وی به توانمندی‌های شهید مهدی ثامنی راد اشاره و تصریح کرد: وقتی سردار حسین اسداللهی به عنوان فرمانده لشکر عملیاتی ۲۷، با ریزبینی و دقت و سختگیر‌های فراوانش شهید مهدی ثامنی را به عنوان فرمانده یک محور پدافندی انتخاب می‌کند، می‌توان دریافت که این شهید بزرگوار تا چه حد شخصیتی مهم نظامی و اجتماعی دارد، سخت‌کوش است در عین حال، پتانسیل‌های او در عرصه رزم آنقدر زیاد است که اعتماد یک فرمانده لشکر را آنچنان به خودش جلب کرده است.
وی در توصیف شهید مهدی ثامنی اظهار کرد: شهید ثامنی شخصیتی ساخته و پرداخته داشت. در ارتباطات اجتماعی بسیار موفق بود و در عین حال اخلاق او همه اطرافیانش را شیفته خود کرده بود. ادب و سخت کوشی او در فعالیت‌های اجتماعی قابل توجه است.
این نویسنده دفاع مقدس با انتقاد بر روند حرکت ادبیات دفاع مقدس، ابراز کرد: متاسفانه شاهد رویکرد یک‌جانبه در ادبیات پایداری هستیم. حتی گاهی اوقات می‌بینم که ادبیات پایداری و دفاع مقدس مساوی با آثاری چون مصاحبه و روایت خاطرات همسران شهید عنوان می‌شوند که این امر یک آسیب جدی به بدنه این گونه از ادبیات است، بدین ترتیب با رواج این رویکرد، ادبیات دفاع مقدس ما هدف اصلی خود را زیر پا می‌گذارد.
کلاته در همین راستا بیان کرد: دفاع مقدس در حقیقت روایت از هشت سال دفاع مقدس و دفاع از دین و میهن در جبهه‌های نبرد است. قلم زدن در مورد یک شهید دفاع مقدس با بی‌تفاوتی نسبت به جبهه و جنگ، به عبارتی نادیده انگاشتن بخش اصلی ادبیات دفاع مقدس خواهد بود. این مسئله هم ظلم به جنگ تحمیلی است و هم ظلم به ادبیات دفاع مقدس. در گذشته وقتی اقبال به روایت‌های خانوادگی از شهید و جنگ شروع شد، گفته می‌شد که ما باید به نیمه پنهان جنگ یعنی همسر و خانوداه شهدا هم توجه داشته باشیم اما حالا چنان روایت‌های احساسی و عاطفیِ خانواده در کتاب‌ها غلبه کرده که به روایت‌های صحنه نبرد به عنوان نیمه پنهان ادبیات دفاع مقدس و بخش مغفول مانده ادبیات باید نگاه کنی، وقتی زندگینامه شهدا زیر چتر ادبیات دفاع مقدس قرار می‌گیرد، اصل جنگ تحمیلی و دفاع مقدس نباید نادیده انگاشته شود.
کلاته شاکله نگاهش در نوشتن کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: من معتقدم باید زندگینامه شهدا را به نحوی بنویسیم که همه ابعاد زندگی خصوصا رخدادهای جنگ تحمیلی در آن دیده شود و به صورت ملموس درک شود که شهید در چه شرایط و با چه رویکردی در جبهه حضور داشته و هدفش چه بوده است. من به بیان زندگی هر شهیدی در کنار حضورش در جنگ اعتقاد دارم و تلاش دارم تا در تمام آثارم این جنگ و زندگی توأمان را نشان دهم.
وی جذابترین فصل کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» را دو فصل آخر کتاب دانست و بیان کرد: از نظر من دو فصل آخر کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» زیباترین بخش این کتاب محسوب می‌شود. فصل‌هایی که به ماجرا‌های جذاب بعد از شهادت می‌پردازد.
کلاته پیرامون علل انتخاب نام «ماجرای عجیب یک جشن تولد» خاطرنشان کرد: شاید بتوان گفت که نام کتاب تا حدودی رمز دو فصل آخر کتاب است. رمزی که ریشه در برخی رخدادهای زندگی شهید مهدی ثامنی دارد. به قلم کشیدن زندگی این شهید در کنار رخدادهای جنگ سوریه همچون کلاف‌های اصلی داستان در هم تنیده‌اند و ذهن مخاطب را ربوده و با خود به بریده‌ای از صحنه‌های زندگی پیش از شهادت شهید مهدی ثامنی می‌برند تا جایی که مخاطب همزاد پنداری می‌کند و لحظه‌ها را با شخصیت کتاب زندگی می‌کند.