روایتی از عاشورا در کتاب تأملی بر نهضت عاشورا

، کتاب «تأملی بر نهضت عاشورا» به قلم رسول جعفریان و به همت انتشارات نشر علم به انتشار رسیده است. در نخستین بخش این کتاب، به معرفی کهن‌ترین و مهم‌ترین متون تاریخی مربوط به تاریخ عاشورا پرداخته‌ شده است.

مقتل‌‌های «ابومخنف»، «محمدبن سعد»، «بلاذری»، «دینوری» و «ابن عثم» که پنج مقتل اصیل و منبع مقاتل دیگر است مورد بازبینی قرار گرفته است و در ادامه در مورد طبری و تاریخ عاشورا سخن گفته شده و نویسنده معتقد است که مهم‌ترین مقتلی که در تاریخ طبری آمده، مطالبی است که از کتاب «مقتل الحسین» اثر «ابومخنف» برگفته شده است و این متن را طبری از طریق هشام بن محمد بن سائب کلبی روایت کرده و به علاوه، از خود مقتل هشام کلبی هم بهره زیادی برده است.
 
نویسنده در بخش دیگر فصل نخستین، در مورد مقتل الحسین خوارزمی سخن گفته است که در دو جلد در هند به چاپ رسیده است. در پایان این بخش منابع داستانی، ادبی و روضه‌ای نهضت عاشورا را مورد واکاوی قرار داده است.

فصل دوم این کتاب با عنوان «زمینه‌های قیام کربلا» آغاز شده است که در آن وضعیت قریش و جناح‌های داخلی آن تا کربلا مورد تحلیل قرار گرفته است و در ادامه نحوه‌های برخورد با دین اسلام پس از رحلت رسول‌الله(ص) مورد تحقیق قرار گرفته شده است و نگارنده برخورد مصلحت‌جویانه، سودجویانه و برخورد ارادتمندانه امام علی(ع) با کتاب و سنت را سه نوع برخورد با اسلام معرفی کرده است.

در این فصل نظام‌های سیاسی از زمان رسول‌ خدا(ص) تا حکومت معاویه مورد بررسی قرار گرفته و نظام نبوی ولایی، نظام خلافت و نظام سلطنتی ـ خلافتی سه نوع نظام سیاسی است که نویسنده آن‌ها را بررسی کرده است.

برخورد امام علی(ع) و آل علی(ع) با مشکلات و دشواری‌ها، چگونگی عقاید عامه مردم در مناطق مختلف، راه‌های منحرف کردن عامه مردم توسط امویان، چگونگی امر تحریف دین در این دوره، عناوین بخش‌هایی است که در این فصل مورد تأمل قرار گرفته است.

گزارش تاریخی رویداد کربلا، اربعین امام حسین(ع)، حکمت شهادت امام حسین(ع)، آثار نهضت امام حسین(ع)، از عناوین دیگر این فصل‌هاست و در ادامه کتاب «کامل الزیارات ابن قولویه» ارزیابی شده است، و در نهایت ابعاد شعاری و شکلی نهضت امام حسین(ع)، بررسی تاریخی عزاداری اهل سنت برای امام حسین(ع)، تحریفات عاشورا و بررسی روضةالشهداء ملاحسین کاشفی مورد ارزیابی قرار گرفته است.