ثقفی: غیبت غیرموجه برای دانش آموزان ساکن در منطقه سفید/ هیچ مدرسه‌ای حق الزام کردن اولیا برای خرید روپوش را ندارد
شرایط کرونایی امسال همه امور را با خود تغییر داد و حوزه آموزش و پرورش هم از این مساله مستنثی نیست. وضعیتی که سال گذشته دانش‌آموزان چندماهی را با این شرایط سپری کردند و حالا در شرایط جدید فرصت بهتری پدید آمده است تا با بهره‌گیری از آن‌ها روند آموزش بیش از پیش ادامه یابد و خانواده‌ها، دانش آموزان و معلمان بتوانند با سهولت بیشتری به امر تعلیم و تربیت بپردازند.
موضوعی که البته نگرانی‌ها در خصوص اجرایی شدن بدون نقص آن همچنان وجود دارد و بسیاری از خانواده‌ها نگرانند که روند آموزشی آنان سلامتی فرزندانشان را به خطر بیاندازد.
در همین رابطه به سراغ مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران رفتیم و با او به تشریح همه سوالاتی که ممکن است خانواده‌ها داشته باشند، پرداختیم.
متن زیر مشروح اظهارات مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران درباره همه سوالاتی است که خانواده‌ها در بازگشایی مدارس سال تحصیلی آینده از وزارت آموزش و پرورش دارند.
: در سال تحصیلی جدید با توجه به استمرار شرایط کرونا اگر خانواده‌ای فرزند خود را به مدرسه نفرستد، آیا این امکان را دارد که در انتهای سال تنها در امتحانات نهایی شرکت کند؟
ثقفی: تعلیم و تربیت رسمی و عمومی کشور و به طور کلی آموزش و پرورش مطابق قانون اساسی کشور به شکل و شمایل خاص خود مطرح است. به عنوان مثال این که زمان آغاز و پایان سال تحصیلی و یا تمام برنامه تحصیلی ملی مشخص است که چه مباحثی را باید دانش آموزان در چه مقاطع و دوره‌هایی بیاموزند.
این که این مسئولیت آموزش دانش‌آموزان را خود خانواده‌ها برعهده بگیرند، جدای از آسیب‌هایی که عدم حضور دانش آموز در فضای مدرسه و همنشینی با دوستان و رشدی که در آن قالب می‌تواند بدست بیاورد، روش خوب و قابل توصیه‌ای نیست.
ضمن این که هر شرایطی ایجاد شود برای همه دانش آموزان است. این طور نیست که یک خانواده بگوید من می‌توانم فرزندم را در خانه آموزش دهم و به مدرسه نفرستم.
البته راهکار‌های قانونی این کار وجود دارد که هر کسی خواست می‌تواند تا سه سال تحصیلات قانونی و رسمی خود را دیرتر شروع کند. کسی می‌خواهد بچه خود را به مدرسه نفرستد، این راه وجود دارد و می‌تواند سه سال دیگر فرزندنشان را به کلاس اول ابتدائی بفرستند، ولی فرزندشان آسیب می‌بیند.
تصور کنید سه سال از سن ورود دانش آموز به مدرسه می‌گذرد و تازه تحصیلات را در کلاس اول ابتدائی آغاز کند.
در نتیجه توصیه ما این است ثبت نام کنند و حتماً آغاز رسمی آموزش را استارت بزنند و بعد اگر شرایط کرونا اجازه داد و فضا به صورتی بود که بچه‌ها با خیال راحت می‌توانستند در مدرسه حضور یابند، مثل بقیه بچه‌ها حضور پیدا کنند.
اگر هم شرایط اجازه نمی‌داد بقیه بچه‌ها هم حضور پیدا نمی‌کنند و به صورت غیرحضوری درس خود را خواهند گذراند.
این که خانواده‌ها بخواهند راساً آموزش و تربیت فرزند را برعهده گیرند توصیه نمی‌شود و حتماً باید اجازه دهند بچه در فضای آموزش عمومی کشور تحصیل خود را ادامه دهد.
: در واقع اگر خانواده‌ای به صورت مختار این کار را انجام دهد ممکن است دانش آموز یک سال از تحصیل محروم شود؟
ثقفی: اگر فرزند خود را در مدرسه ثبت نام نکنید بدین معنا است که این بچه در سیستم نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی کشور حضور قانونی ندارد. وقتی بچه حضور قانونی ندارد بدین معناست که در هیچ آزمونی شرکت نمی‌کند و سوابق تحصیلی او ثبت نمی‌شود، نام او در هیچ مدرسه و پایه‌ای درج نمی‌شود و همه این موارد از دست می‌رود.
توصیه من این است که فرزندان خود را ثبت نام کنند و اگر بعد از این که ثبت نام صورت گرفت شرایط به گونه‌ای بود که حضور فرزندان در مدارس برای آن‌ها نگران کننده بود و خانواده‌ها دغدغه داشتد که سلامتی فرزندان مورد آسیب قرار بگیرد، قطعا تمهیدات لازم صورت می‌گیرد در نتیجه خانواده‌ها باید بدانند ما هم دغدغه داریم که بچه‌ها در مدرسه‌ای که قرار است آسیب ببینند، حضور پیدا نکنند.
ستاد ملی مبارزه با کرونا هم این دغدغه را به صورت جدی دارد و وقتی وضعیت قرمز اعلام می‌کند یعنی هیچ یک از دانش‌آموزان در مدرسه نباید حضور نداشته باشند و همان می‌شود که خانواده بدنبال آن هستند.
در این شرایط برای این که از آموزش‌های غیررسمی ما هم بهره‌مند شوند آن بچه‌ای که به صورت رسمی ثبت نام کرده می‌تواند از آموزش‌های غیررسمی در فضای مجازی نیز استفاده کند و والدین می‌توانند به فرزندانشان آموزش جداگانه‌ای را بدهند.
توصیه ما کاملاً بر ثبت نام افراد در سن قانونی است که ان شاء الله بعد از ثبت نام با شرایطی که در جامعه چه به لحاظ قرمز بودن و سبز و زرد بودن و سفید بودن پیش آمد، بتوانند تصمیم خود را عملی کنند.
: اگر شرایط برای بازگشایی مدارس و حضور فیزیکی دانش آموزان فراهم شد اما خانواده‌ای ترس و استرس داشت که فرزندش با حضور در مدرسه علیرغم سفید بودن منطقه آسیب ببیند و از حضورش خودداری کند، این مساله غیبت غیرموجه برای دانش آموز محسوب می‌شود؟
ثقفی: این که اولیا بگویند می‌ترسیم فرزند خود را به مدرسه بفرستیم در صورتی که ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کند وضعیت سفید است، از نظر شما قابل قبول است؟
اگر وضعیت قرمز باشد ما هم اجازه نمی‌دهیم بچه‌ها به مدرسه بیایند. صحبت ما برای حضور بچه‌ها وقتی است که وضعیت سفید باشد. وقتی وضعیت سفید باشد یعنی هیچ خطری دانش آموز را از نظر سلامتی تهدید نمی‌کند. پس چه لزومی دارد خانواده در این وضعیت سفید جلوی تحصیل فرزند خود را بگیرد، به نظر من این وضعیت صحیحی به لحاظ زندگی در یک جامعه نیست. فرد باید تابع قوانین و اصول جامعه باشد.
امکان این وجود دارد خانواده‌ای استرس داشته باشد اما استرس برای زمانی است که فضای نگران کننده‌ای باشد مثلاً وضعیت قرمز باشد که برای همه ممنوع است یا وضعیت زرد باشد که برای افراد خاص ممنوعیت بیشتر است.
اگر وضعیت زرد باشد، با شرایط خاص دانش اموزان مدارا خواهیم کرد، اما وقتی وضعیت سفید باشد دلیلی برای عدم حضور وجود ندارد.
وقتی وضعیت سفید است و ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کرده هیچ خطری وجود ندارد پس دانش آموز می‌تواند در کلاس حاضر شود. اگر به این نقطه برسیم که دعا می‌کنیم برسیم، در آن شرایط بهانه‌ای برای کسی باقی نمی‌ماند به مدرسه نیاید.
استرس والدین مانند این است که شما بگویید این بچه ناراحتی زمینه‌ای دارد و اگر اکنون به مدرسه بیاید آلودگی هوا برای او خطرناک است، در این شرایط اگر وضعت آلودگی هوا هم نگران کننده باشد به شرطی که برای همه تعطیل باشد، برای آن دانش آموز هم تعطیل خواهد بود و اگر مدرسه باز باشد برای همه باز است.
: با توجه به این که کودکان هم اکنون به کرونا مبتلا می‌شوند، آیا در سال تحصیلی جدید خوداظهاری را در دانش آموزان در این زمینه داشته‌اید که دانش آموزی بگوید مبتلا به کرونا شده است ؟
ثقفی: کلاً با پدیده کرونا برای دانش آموزان به شکل جدی روبرو نشدیم. یعنی تمام دغدغه‌ها و نگرانی ما از این است که دانش‌آموزان ناقل ویروس برای خانواده‌ها شوند، نه برای خود!
برای خود دانش آموز ظاهراً مقاومت بدنی در سن تحصیلات دانش‌آموزی به گونه‌ای است که خیلی کم در معرض آسیب قرار دارند، اما می‌تواند ناقل باشند. مثلاً از منزل ویروس را بیاورد و به دانش آموز دیگری بدهد و آن دانش آموز آن را به خانواده خود انتقال دهد.
بیشتر ملاحظه‌ای که در مورد تعطیلی مدارس در وضعیت قرمز مطرح شده همین است، چون خود دانش آموزان ظاهراً مقاومت بدنی بیشتری نسبت به سایر سنین جامعه دارند.
: به طور کلی چند درصد بچه‌ها در سال تحصیلی مبتلا شده اند؟ اگر دانش آموزی کرونا بگیرد با توجه به این که حال او بد شود چقدر مدارس موظف شدند تا دوره نقاهت طی شود و از درس‌های خود عقب نیفتد؟
ثقفی: سال گذشته در تهران تا زمانی که سال تحصیلی وجود داشت و آمار دقیق داشتیم، هیچ اتفاقی نیفتاده بود و حتی یک مورد دانش آموز مبتلا به کرونا نداشتیم.
در ایام تعطیلات تابستانی آمار قطعی نداریم، ولی با بازگشایی مدارس می‌توانیم بررسی کنیم که این اتفاق افتاده یا خیر یعنی کسی کرونا گرفته یا نگرفته است. هر دانش آموزی به هر شکلی از این وضعیت آسیب ببیند قطعاً برای او فکر‌هایی خواهیم داشت یعنی مطمئناً دانش آموزان را به حال خود رها نخواهیم کرد.
این طور نخواهد بود که اگر دانش آموزی مبتلا شود از او بترسیم، به هر شکلی که ممکن باشد آموزش‌های دانش آموز را ادامه می‌دهیم، چه به شکل مجازی و چه به شکل نیمه حضوری و تلاش می‌کنیم به هر طریقی که شرایط فراهم شود به دانش‌آموزان کمک کنیم.
: در روند ثبت نام سال تحصیلی جدید این خوداظهاری را دانش آموزان در زمینه کرونا داشته‌اند؟
ثقفی: خیر. خوداظهاری نداشتیم.
: قاعدتاً ممکن است خیلی از دانش اموزان پدر و مادر خود را بر اثر کرونا از دست داده باشند، چه تسهیلاتی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود؟
ثقفی: اگر کسی که خانواده خود را بر اثر بیماری از دست داده باشد مثل سایر کسانی که خانواده خود را به دلایل دیگری از دست داده باشند، یکسری حمایت‌ها از آنان انجام خواهد شد و قانون چارچوب‌های خاص آن را مشخص خواهد کرد.
کسی که پدر و مادر خود را به هر دلیلی از دست بدهد یا به وسیله کرونا یا در سانحه تصادف باشد، فرقی برای ما ندارد و هر دو پدر یا مادر خود را از دست داده است، ضوابط قانونی مشخصی دارد برای این که بچه‌ها از تحصیل عقب نمانند و بتوانند به تحصیل خود ادامه دهند، به آنان کمک می‌شود.
: گفته می‌شود برای این که دانش آموزان در سامانه شاد یا هر سامانه‌ای حضور داشته باشند، باید لباس فرم مدرسه بپوشند. اگرچه این مساله نظم می‌دهد، اما هزینه اضافی بر دوش خانواده‌ها است. با توجه به این که دانش آموزان سال پیش دو ماه مدرسه رفتند و می‌توانند از روپوش سال گذشته استفاده کنند؟
ثقفی: در سال تحصیلی جدید هیچ مدرسه دولتی حق الزام کردن اولیا برای خرید روپوش را ندارند مگر در پایه‌های ورودی مدرسه باشد مثلاً دانش آموزی می‌خواهد در پایه اول دبستان وارد مدرسه شود که این بچه باید لباس مدرسه را داشته باشد.
آن‌هایی که در مدرسه تحصیل می‌کردند برای سال جدید به هیچ عنوان مدرسه حق ندارد تعیین کند روپوش جدیدی تهیه کنند و از همان روپوش‌های سال گذشته می‌توانند استفاده کنند. اگر مدرسه‌ای را سراغ دارید برخلاف آن چه من بیان می‌کنم عمل می‌کند آن تخلف است و مستندات آن به واحد ارزیابی اطلاع رسانی شود و قطعاً بازرسان ما برای نظارت خواهند رفت و اگر گزارش‌ها درست باشد برخورد می‌شود.
در مدرسه غیردولتی شرایط با مدرسه دولتی تفاوت دارد یعنی خانواده‌ها خود هزینه دانش آموزان را پرداخت می‌کنند. اگر مدرسه با والدین در این خصوص به تفاهمی برسد آنجا خیلی ورود نمی‌کنیم که لباس جدید باشد یا خیر. بیشتر بحث مدارس دولتی است. وقتی مدرسه اقدام به خرید روپوش می‌کند خانواده‌ها یا مجبور هستند قبول کنند یا بچه را در مدرسه دیگری ثبت نام کند. خانواده مسیر انتخاب دیگری ندارد برای این که بخواهند کاری کنند.
وقتی مدرسه غیردولتی را انتخاب می‌کنید بدین معنا است که یکسری حق انتخاب‌ها را با توجه به شرایطی که مدرسه غیردولتی دارد، محدود کردید. در مدرسه غیردولتی باشد شما تفاهم کردید یک مبلغی را تقبل کنید و در آن مدرسه تحصیل کنید. یکسری از شرایط مدرسه را پذیرفته اید برای این که فرزند شما آنجا تحصیل کند. کسی هم والدین را اجبار نکرده است که در مدرسه غیردولتی فرزند خود را ثبت نام کنند.
اگر شرایط این مدرسه خوب نیست فرزند خود را در مدرسه دیگری ثبت نام کنید. صحبت من این است، چون مدرسه غیردولتی به انتخاب افراد است پس تفاهم فی مابین اولیا و مدرسه می‌تواند نقش بهتری داشته باشد، اما در مدرسه دولتی این مسائل ممنوع است و کسی حق الزام به تهیه روپوش ندارد.