خانواده بی فرزند با عوارض فرهنگی اجتماعی و اقتصادی مواجه است
- طبق اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی با تسلیت ایام سوگواری حضرت امام حسین (ع) و گرامیداشت هفته دولت، افزود: موضوع کاهش نرخ باروری از منظر موالید در دستور کار شورای فرهنگ عمومی کشور قرار گرفته تا با رسیدن به یک ادبیات یکسان به سمت پیشنهاد‌ها و برنامه‌های حوزه فرهنگ در این زمینه برویم.
وی ادامه داد: بر اساس موضوع جلسه امروز که درباره پیری جمعیت است، این موضوع بر روند گروه سالخورده هم تاثیرگذار است و عملا به سوی افزایش این جمعیت می‌رویم.
رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به آمار‌های ارائه شده در این جلسه ادامه داد: جریان رشد جمعیت در همه استان‌ها یکسان نیست. در همه استان‌ها روند کاهش نرخ جمعیت را داریم و به دلیل اینکه یکسان نیست وارد عدم تعادل در موضوع جمعیت در استان‌های کشور می‌شویم. این امر باعث ایجاد عوارض خرد در کنار عوارض کلان موجود هم می‌شود. به عنوان مثال در حال حرکت به سوی خانواده‌های بی فرزند و یا تک فرزند هستیم که نوع جدیدی از خانواده است که عوارض مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: هدف طرح این موضوع در شورای فرهنگ عمومی کشور این بود که در ابتدا توجه نهاد‌های فرهنگی وزارتخانه، شورای معاونان، شورا‌های عمومی استان ها، فعالان فرهنگی، هنری و رسانه‌ای و ... را به این امر جلب کنیم تا به سمت برنامه‌هایی با برش فرهنگی مورد نظر برویم و دوم اینکه سهم حوزه فرهنگ در این زمینه مشخص شود.
وی در عین حال تصریح کرد: این امر مستلزم عزمی جدی است و به حوزه‌های مختلف نیاز داریم و در واقع یک سهم آن مربوط به حوزه فرهنگ است و حوزه‌های دیگری مانند اقتصاد، بهداشت و درمان و ... نیز در آن سهیم هستند که نباید نسبت به این سهم و وظیفه بی اعتنایی کنیم.
در ابتدای این جلسه سیدمحمدرضا موالی زاده دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: مقوله جمعیت یکی از موضوعاتی است که مقام معظم رهبری بار‌ها بر آن تاکید داشته اند.
وی ادامه داد: سه موضوع تعاون و احسان، فضای مجازی و جمعیت از جمله موضوعاتی است که مرتبط با شورای فرهنگ عمومی کشور است. تعاون و احسان را در جلسات هفته‌های گذشته شورا مطرح کردیم و در دستور کار شورا قرار گرفت. فضای مجازی که در دستور کار آینده شورا است و موضوع جمعیت که این جلسه و جلسه آینده به آن اختصاص دارد و امیدوارم به نتایج خوبی برسیم.
در ادامه این جلسه عباسی مدیرکل جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور گزارش مسائل جمعیتی ایران را از منظر آمار‌های رسمی ارائه کرد.
وی گفت: یکی از مسائلی که که در برنامه‌های توسعه مد نظر بوده است، داشتن رویکرد ویژه به موضوع جمعیت بوده است.
عباسی با اشاره به روند باروری در کشورمان افزود: در سال‌های اخیر در ایران این روند به صورت کاهشی بوده است و به نظر می‌رسد این روند کاهشی در سال‌های جاری هم استمرار داشته باشد.
وی ادامه داد: روند کاهشی میزان کلی باروری در ایران از نیمه دهه سال ۶۰ آغاز شد و به سرعت روند کاهشی را طی کرد. ایران از منظر میزان کلی باروری در رده ۱۱۹ در بین کشور‌های جهان قرار دارد.
عباسی در ادامه میانگینی از فاصله ازدواج تا تولد اولین فرزند و مقایسه میزان موالید در استان‌های کشور بازگو کرد.
وی همچنین گزارشی از روند رشد جمعیت ایران و مقایسه آن با دیگر کشور‌ها ارائه کرد و گفت: ایران از لحاظ تعداد جمعیت رتبه ۱۸ جهان را به خود اختصاص داده است.
عباسی در عین حال پیشنهاد‌های قابل طرح در این زمینه را نیز بیان کرد و گفت: ضرورت توجه دوباره به موضوع باروری و کاهش موالید در ایران، تغییر سیاست‌های فرهنگی، اجتماعی و معیشتی به نفع تحقق سطح جانشینی برای نرخ باروری کل، رفع موانع اقتصادی، اجتماعی و بیولوژیک باروری، برنامه ریزی ویژه برای مداخله در کاهش سقط جنین و درمان ناباروری و سرپرستی کودکان بی سرپرست و فعال کردن خیریه‌ها برای کمک به بهبود وضعیت باروری در کشور از جمله این پیشنهاد‌ها است.
وی در پایان گفت: با توجه به اینکه موضوع فرزند آوری یک موضوع فرهنگی است و نه صرفا اقتصادی، بنابراین شورای فرهنگ عمومی می‌تواند در این موضوع کمک کند و باید بتوانیم جامعه را به اقناع برسانیم.
در ادامه این جلسه حسین زاده رئیس مرکز آمار ایران هم گزارشی از روند جمعیتی کشور ارائه کرد.
وی گفت: مقوله جمعیت را در کنار سایر شاخص‌ها از جمله فرهنگی، اقتصادی و ... می‌نگرند.
حسین زاده ادامه داد: رویکرد آماری کشور در سال‌های اخیر بر اساس ۳ گرایش مسلط دنیا است. این رویکرد‌ها شامل مرجعیت مراکز آماری، قانون آمار و حرکت به سوی شیوه‌های ثبتی مبنا است.
وی تصریح کرد: آمار‌های ثبتی و ایجاد شده در کشور به عنوان سرمایه ملی کشور محسوب می‌شود که با بودجه و سرمایه ملی تهیه شده است و باید از این سرمایه بهره برد.
در ادامه نصیری معاون مرکز آمار هم گزارشی از روند رشد جمعیت در ایران با نگاهی به سالمندی ارائه کرد.
در بخش دیگری از این جلسه معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده گفت: باید درباره روند‌های جمعیتی به اجماع برسیم و نسبت به روند‌های جمعیت برنامه ریزی و سیاست گذاری‌های لازم را انجام دهیم.
وی افزود: به این موضوع باید از بعد فرهنگی بیشتر متمرکز شویم و به نقش رسانه نیز توجه داشته باشیم. تمایل به ازدواج و فرزندآوری در ایران هنوز بالاست، ولی بین تمایل و آنچه در حال اتفاق است فاصله وجود دارد.
ابتکار ادامه داد: معاونت امور زنان و خانوده ریاست جمهوری به عنوان نهاد همکار در این حوزه شاخص‌های عدالت جنسیتی را تصویب کرده و سامانه رصد و پایش شاخص‌های عدالت جنسیتی را برای اولین بار در ایران راه اندازی کرده که به زودی رونمایی می‌شود. همچنین ستاد ملی زنان و خانواده هم در سال ۹۸ تصویب شد که یکی از محور‌های آن موضوع جمعیت و فرزندآوری است.
وی در عین حال تصریح کرد: آموزش یکی دیگر از موضوعاتی که در معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به آن توجه شده است. آموزش‌های قبل، حین و بعد از ازدواج از جمله این آموزش‌ها است که به تحکیم خانواده کمک می‌کند. مهارت‌های خوب زندگی کردن از دیگر این اقدامات است.
ابتکار در پایان گفت: در موضوع فرزندآوری نباید با نگاه دستوری به بررسی مسئله بپردازیم. زیرا این بررسی یک کار فرهنگی محسوب می‌شود و باید حق انتخاب و عزت نفس افراد را هم در نظر بگیریم.