پلنگ، آسیب جدی به دامدار «شویلاشتی» وارد نکرده است
- اخیرا خبری تحت عنوان «پلنگ وحشی دامدار شویلاشتی را تکه پاره کرد» در فضای مجازی دست به دست می‌شود. اما بررسی‌های میزان حکایت از آن دارد که دامدار شویلاشتی که گاو‌ها را برای چرا به اراضی ملی مازندران برده بوده توسط پلنگ دچار خراش‌هایی شده و خوشبختانه خطری وی را تهدید نمی‌کند؛ چه برسد به آنکه خدای ناکرده تکه پاره شده باشد! به علاوه عکسی که همراه این خبر در فضای مجازی منتشر شده و پریدن یک پلنگ بر دوش یک انسان را نشان می‌دهد مربوط به حادثه‌ای قدیمی در هندوستان است!
در این خبر همچنین پرسش‌هایی از مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست مطرح شده که میزان برای شفاف شدن پاسخ آن‌ها با کورس ربیعی رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران گفتگو کرد. پاسخ‌های ربیعی به پرسش‌های مذکور به قرار زیر است.
-آیا این اقدام محیط زیست مبنی بر آزاد سازی چند قلاده پلنگ در جنگل‌های منطقه چهاردانگه، اقدامی قانونی است؟ یا این که، نه! به صورت غیر قانونی و بدون فراهم نمودن زمینه‌ی مقدماتی (که حداقل آن آگاه سازی مردم منطقه بوده)، انجام شده است؟
- این ادعا که سازمان حفاظت محیط زیست، در طبیعت، پلنگ رهاسازی کرده است مایه تعجب است. ما نه در چهاردانگه پلنگ رهاسازی کرده‌ایم نه در هیچ‌کجای دیگر استان مازندران. البته در برخی موارد که پلنگ یا خرس در تله‌های سیمی روستانیان که مخصوص شکار غیرقانونی گراز است، گرفتار شده، حیوان گرفتار شده را بیهوش و از تله نجات داده‌ایم. اما این ادعا که پلنگی به طبیعت اضافه کرده باشیم کذب محض است.
-شنیده‌ها حاکی از آن است که محیط زیست منطقه مدعی است که کل جنگل‌های منطقه چهاردانگه به عنوان پارک (جنگلی) ملی کیاسر محسوب می‌گردد و آزاد سازی و نگهداری حیوانات وحشی همچون پلنگ در این منطقه، کار درست و قانونی است!
-کل جنگل‌های چهاردانگه یا کیاسر در زمره مناطق حفاظت شده و تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست نیست بلکه بخش‌های وسیعی از چهاردانگه، نواحی آزاد و در عین حال زیستگاه حیات وحش به شمار می‌آید. این باور که جانوران وحشی نباید در مناطق آزاد دیده شوند و یا سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه انتقال و تجمیع حیات وحش در محدوده‌ای محصور را دارد ناشی از عدم آگاهی نسبت به اهمیت حیات وحش و همچنین وظایف سازمان حفاظت محیط زیست است. ضمنا سازمان حفاظت محیط زیست مسئولیت حفاظت از حیات وحش را در تمامی عرصه‌ها بر عهده دارد و قرارهم بر این نیست که رفتار جانوران وحشی مطابق خواسته‌های بهره برداران طبیعت تغییر کند.
-آیا محل نگهداری حیوانات وحشی همچون پلنگ در محیط حفاظت شده و محصور است یا در جنگل‌های باز منطقه؟ اگر این جوان در طی حمله پلنگ جان خود را از دست می‌داد، چه کسی یا چه سازمانی پاسخگوی خانواده ایشان بود؟ مگر چند وقت پیش نبود که مشابه این اتفاق در روستای " چورت " افتاد و یک نفر جان خود را از دست داد؟!
- واضح نیست که مقصود نویسنده از «محل نگهداری حیوانات وحشی» چیست؟ اگر مقصود از نگهداری، احداث باغ وحش است که باغ وحشی در جنگل احداث نشده است. اما اگر مقصود نویسنده از محل نگهداری حیوانات وحشی، زیستگاه‌های حیات وحش است که قرن‌ها حیوانات وحشی در آن زیسته‌اند جای تعجب و تاسف است که نویسنده انتظار دارد جانورانی که قرن‌ها در این مناطق زیسته‌اند به محوطه‌ای محصور منتقل شوند تا خطری برای دامداران پیش نیاید. باید یادآور شد این ما هستیم که به زیستگاه‌های حیات وحش تجاوز کرده‌ایم و نمی‌توانیم برای اینکه آسوده‌تر از طبیعت بهره‌برداری کنیم انتظار داشته باشیم با جداسازی جانوران از جنگل‌ها، طبیعت ارزشمند کشور را نابود کرده و جنگل‌ها را به مرتع تبدیل کنیم. متاسفانه عمده موارد آسیب رسانی پلنگ به دامداران زمانی بوده که دامداران خواسته یا ناخواسته وارد حریم یا محدوده خطر پلنگ شده و پس از آسیب پلنگ به دام درصدد دفع پلنگ و متواری کردن آن بر آمده‌اند که در این صورت با واکنش پلنگ مواجه و دچار جراحات و آسیب شده‌اند؛ بنابراین توصیه می‌شود از چرای دام رها شده در عرصه‌های زیست پلنگ خودداری و در صورت مشاهده حمله پلنگ به دام از تحریک کردن پلنگ خودداری شود تا آسیبی به انسان نرسد.
-اگر حفظ گونه‌های جانوران وحشی همچون پلنگ مهم است، آیا جان ساکنین منطقه مهم نیست؟ تا کی باید منتظر حوادث ناخوشایند این چنینی بود؟!
- قطعا جان ساکنان منطقه مهم است، اما ورود به زیستگاه‌های حیات وحش با هر هدفی که باشد خطرات تعارض با جانوران وحشی را در پی دارد. تعارضاتی که متاسفانه به دلیل عدم رعایت احتیاط هم برای انسانها و هم برای وحوش خسارات گهگاه ناگواری به همراه می‌آورد. ضمنا زندگی حیات وحش در طبیعت منحصر و محدود به عرصه خاصی از مناطق حفاظت شده و آزاد نیست و از سوی دیگر جانوری مانند پلنگ از زیستگاه طبیعی خود خارج نشده است. ما ضمن احترام به حقوق بهره برداران قانونمند و ذینفعان از طبیعت و چراگاه‌ها و مراتع طبیعی و همچنین دغدغه‌مندی برای حفظ سلامتی و جان انسانها، به عنوان مسئول حفظ حیات وحش خواهان رعایت قوانین محیط زیست، احترام به طبیعت و حریم زیست جانوران وحشی هستیم.
به گزارش میزان، هر ساله مواردی از تعارض میان انسان و حیات وحش رخ می‌دهد که حاصل ورود انسان به زیستگاه وحوش است. دامداران چه قانونمند و چه فاقد پروانه چرا، بخش عمده آسیب‌دیدگان این تعارضات را تشکیل می‌دهند. چرا که با حضورشان در زیستگاه‌های حیات وحش به ویژه پلنگ، گرگ و خرس این حیوانات را که شکارچیان طبیعی هستند را با گله‌ای از دام مواجه می‌کنند. این جانوران که طی سال‌های گذشته در پی تخریب زیستگاه‌ها و حذف طعمه‌های طبیعی‌شان توسط شکارچیان با کمبود طعمه مواجه هستند، طبق غریزه خود برای تغذیه از دام‌ها به گله خسارت وارد کرده و اگر دامدار برای محافظت از گله، این وحوش را تحریک کند متاسفانه حادثه به مصدومیت دامدار می‌انجامد.