سخنگویان دستگاه دیپلماسی؛ از «سرمدی» تا «خطیب‌زاده»
- فارس نوشت: امروز (یکشنبه) ۲۶ مرداد ماه مراسم تودیع و معارفه سید عباس موسوی و سعید خطیب‌زاده سخنگویان سابق و جدید وزارت امور خارجه با حضور محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در محل ساختمان شماره یک وزارت خارجه واقع در میدان مشق سابق برگزار شد.
بر این اساس، «سعید خطیب‌زاده» معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به عنوان دوازدهمین سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و جایگزین سید عباس موسوی، عهده‌دار این سمت شد.
خطیب‌زاده با سابقه فعالیت دیپلماتیک ۲۱ ساله، قبل از تصدی به سخنگویی معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه بوده و در رشته علوم سیاسی و روابط بین‌الملل از دانشگاه تربیت مدرس فارغ التحصیل شده است.
مدیر مجله انگلیسی وزارت امور خارجه، مدیر مسئول انتشارات وزارت امور خارجه، سرپرست دفتر مطالعات، مشاور معاون آموزش و پژوهش وزارت خارجه، دیپلمات در کانادا و آلمان از جمله سوابق فعالیت دوازدهمین سخنگوی دستگاه دیپلماسی است.
خبرگزاری فارس ۱۱ مرداد ماه از انتصاب خطیب زاده به این سمت خبر داده بود.
سید عباس موسوی نیز قرار است به عنوان سفیر جدید ایران راهی باکو شود تا به جای جواد جهانگیرزاده از این پس به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان به فعالیت بپردازد. موسوی دیروز (شنبه) به همراه پنج سفیر جدید ایران با حسن روحانی دیدار کرد.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون شاهد حضور مرتضی سرمدی، محمود محمدی، حمیدرضا آصفی، سید محمدعلی حسینی، حسن قشقاوی، رامین مهمان‌پرست، سید عباس عراقچی، مرضیه افخم، حسین جابری‌انصاری، بهرام قاسمی و سید عباس موسوی بوده است و از این پس قرار است سعید خطیب‌زاده در این سمت به اعلام مواضع جمهوری اسلامی ایران در عرصه سیاست خارجی بپردازد.
سخنگویان پیشین وزارت خارجه/سرمدی اولین سخنگو
«مرتضی سرمدی» اولین سخنگوی دستگاه دیپلماسی بود و پس از آن محمود محمدی در دوران علی اکبر ولایتی و مدتی نیز در ابتدای دوران وزارت خارجه سید کمال خرازی در این سمت ایفای وظیفه کرد. سرمدی که آخرین سمتش قائم مقامی وزارت خارجه بود، مرداد ۱۳۹۸ بازنشسته شد.
مرتضی سرمدی نخستین سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بود که تا سال ۱۳۷۰ این سمت را برعهده داشت. وی پس از آن معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه و پس از آن سفیر ایران در لندن شد.
محمود محمدی دومین سخنگوی دستگاه دیپلماسی
دومین سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران «محمود محمدی» بود. او در سال‌های ۱۳۷۰ -۱۳۷۷ در سمت مشاور وزیر و سخنگوی وزارت امور خارجه فعالیت کرد.
محمدی که دارنده مدرک دکترا در رشته سیاست بین‌الملل از دانشگاه شرق شناسی ناپل ایتالیاست، طی سال‌های ۱۳۸۸-۱۳۸۷ مشاور وزیر امور خارجه بوده و در دوره هفتم نمایندگی آباده در مجلس شورای اسلامی را عهده‌دار بود و پس از آن هم به عنوان سفیر ایران در الجزایر راهی الجزیره شد و با پایان ماموریتش به کشور بازگشت. او در طی سال‌های ۱۳۸۲-۱۳۷۸ نیز عهده‌دار سفارت ایران در تونس نیز بوده است.
حمیدرضا آصفی و هشت سال سخنگویی
«حمیدرضا آصفی» پس از محمدی عهده‌دار سخنگویی وزارت خارجه شد و به مدت هشت سال در دوران وزارت سید کمال خرازی و اوایل دوران وزارت منوچهر متکی عهده‌دار این سمت بود.
متولد ۱۳۳۱ تهران و دارنده مدرک دکترای شیمی و از ۱۳۷۷ تا ۱۹ شهریور ۱۳۸۵ سخنگوی دستگاه دیپلماسی دولت‌های خاتمی و احمدی‌نژاد بود و به گفته خودش با سخنگویی زندگی کرده است.
آصفی در ابتدا استاد دانشگاه بود و مدتی در خبرگزاری جمهوری اسلامی و سپس به عنوان معاون صدا و سیما فعالیت کرد و به پیشنهاد علی‌اکبر ولایتی وزیر خارجه آن زمان و در اوایل ۱۳۶۳ وارد وزارت خارجه شد و هشت سال به عنوان اولین و آخرین سفیر ایران عهده‌دار سفارت جمهوری اسلامی در آلمان شرقی بود، بعد از اتمام دوره سفارت به مدت ۴ سال مدیرکل آمریکا و سپس مدیرکل غرب اروپا بود و سپس به مدت پنج سال (۷۲ -۱۳۷۷) به عنوان سفیر ایران در فرانسه فعالیت کرد.
آصفی بعد از هشت سال سخنگویی وزارت خارجه، مدتی معاون کنسولی و پارلمانی وزارت خارجه بود و پس از آن هم به ابوظبی رفت و عهده‌دار سفارت ایران در امارات عربی متحده شد و اکنون در حوزه اقتصادی مشغول به فعالیت است.
چهارمین سخنگوی دستگاه دیپلماسی و سفیر کنونی ایران در اسلام‌آباد
پس از آصفی «سید محمدعلی حسینی» حدود دو سال (۱۹ شهریور ۱۳۸۵ تا تیرماه ۱۳۸۷) به تشریح مواضع دستگاه سیاست خارجی پرداخت.
حسینی که دارای مدرک کارشناسی علوم پایه از دانشگاه بنگلور هندوستان و همچنین کارشناسی فقه و مبانی حقوق اسلامی و دانشجوی کارشناسی ارشد همین رشته است، سوابقی، چون پژوهشگر مرکز تحقیقات صنایع دفاع، کارشناس سیاسی نهاد ریاست جمهوری، معاون اداره امور نمایندگی‌های خارجی، کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در اردن و همچنین در سوریه، معاون اداره اول خاورمیانه عربی و شمال آفریقا، معاون کمیته اقتصادی لبنان، دبیر شورای مشاورین وزیر، کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در ازبکستان، مدیرکل ارزیابی و نظارت، سرپرست معاونت آسیا و اقیانوسیه و معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه و سفیر ایران در رم را در کارنامه ۲۵ سال فعالیتش دارد. او که پس از بازگشتش از رم مدتی در مرکز دیپلماسی عمومی به عنوان معاون این مرکز فعالیت کرد، مدیرکل امور بین‌الملل دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز شد و دوباره به وزارت خارجه بازگشت و در حال حاضر نیز عهده‌دار سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاکستان است.
حسن قشقاوی از سخنگویی تا معاونت و اکنون سفارت
پس از حسینی نوبت به «حسن قشقاوی» رسید و پنجمین سخنگوی دستگاه دیپلماسی نیز به مدت یک سال و هفت ماه عهده‌دار این سمت بود.
قشقاوی که فارغ التحصیل حقوق از دانشگاه شهید بهشتی است دوره سطح حوزه علمیه قم را نیز گذرانده و پیش از تصدی سخنگویی وزارت خارجه به مدت چهار سال ۱۳۸۷-۱۳۸۳ سفیر جمهوری اسلامی ایران در سوئد و سفیر آکردیته در لتونی بوده است. وی در سال‌های ۱۳۷۹-۱۳۷۵ نیز به عنوان سفیر ایران در قزاقستان به فعالیت پرداخت.
حسن قشقاوی همچنین به مدت هشت سال (دوره چهارم و ششم) نماینده مردم شهریار و رباط کریم بود. وی همچنین مشاور وزیر امور خارجه و کارشناس سیاسی اداره کل غرب اروپا نیز بوده است.
قشقاوی ۳۱ تیرماه ۱۳۸۷ به عنوان سخنگو و دستیار ویژه وزیر امور خارجه معرفی و ۲۰ مهر ۱۳۸۸ این سمت را به رامین مهمان‌پرست واگذار کرد و خود عهده‌دار معاونت کنسولی، مجلس و امور ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه شد و در پی تغییر ساختار وزارت خارجه در روز‌های پایانی دی ماه ۱۳۹۶ به عنوان مشاور وزیر منصوب و بعد از مدتی نیز به اسپانیا رفت و در حال حاضر عهده‌دار سفارت ایران در مادرید است.
رامین مهمان‌پرست ششمین سخنگوی وزارت خارجه
«رامین مهمان‌پرست» فارغ‌التحصیل مهندسی نرم افزار از دانشگاه صنعتی شریف و کارشناسی ارشد مدیریت دولتی است، پیش از اینکه به عنوان ششمین سخنگوی دستگاه دیپلماسی عهده‌دار این سمت شود، سفیر جمهوری اسلامی ایران در قزاقستان، معاون مدیرکل اداره اطلاعات و مطبوعات وزارت خارجه، نماینده وزارت امور خارجه در امور مدارس خارج از کشور، سفیر ایران در تایلند و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه بوده است.
پس از آنکه مهمان‌پرست در پی ثبت‌نام در یازدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری از سخنگویی استعفا داد، سید عباس عراقچی معاون آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۹۲ با حفظ سمت معاونت، عهده‌دار سخنگویی نیز شد. مهمان‌پرست پس از آن به ورشو رفت و سکان سفارت ایران در لهستان را برعهده گرفت و با پایان ماموریتش مرداد ۱۳۹۷ به تهران بازگشت.
عراقچی و سخنگویی وزارت خارجه
«سید عباس عراقچی» که آذر ۱۳۹۰ پس از بازگشت از ماموریت توکیو به معاونت آسیا و اقیانوسیه وزارت خارجه منصوب شده بود، به عنوان معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه، رئیس دانشکده روابط بین‌الملل، رئیس اداره اول اروپای غربی، سفیر ایران در هلسینکی و سفیر آکردیته در استونی، مدیرکل دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، معاون پژوهشی دفتر مطالعات، رئیس مرکز مطالعات خلیج فارس دفتر مطالعات، سرپرست نمایندگی ایران در سازمان کنفرانس اسلامی و معاون اداره مجامع اسلامی، منطقه‌ای و غیرمتعهد‌ها در طی سال‌های گذشته فعالیت کرده است.
او همچنین در دوران دبیری شورای عالی امنیت ملی علی لاریجانی و سعید جلیلی در تیم مذاکره کننده هسته‌ای حضور داشته است. او در دوران وزارت خارجه ظریف به عنوان عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای و معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه و رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام فعالیت کرد و در پی تغییر ساختار وزارت خارجه در روز‌های پایانی دی ماه ۱۳۹۶ و در پی تجمیع معاونت‌های منطقه‌ای در یک معاونت سیاسی، به عنوان معاون سیاسی وزیر خارجه مشغول به فعالیت است.
عراقچی پس از استعفای مهمان‌پرست با حفظ سمتش در معاونت آسیا و اقیانوسیه به عنوان سخنگوی دستگاه دیپلماسی به اعلام مواضع جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
مرضیه افخم اولین زن سخنگوی وزارت امور خارجه
پس از عراقچی «مرضیه افخم» عهده‌دار سخنگویی شد. او در دوران وزرات علی‌اکبر ولایتی معاون اداره اطلاعات و انتشارات و در دوران وزارت سید کمال خرازی مدیرکل اطلاعات و مطبوعات و در دوره وزارت علی‌اکبر صالحی مدیرکل دیپلماسی عمومی این وزارتخانه بوده است.
افخم به عنوان سفیر ایران در مالزی و اولین سفیر زن جمهوری اسلامی عهده‌دار سفارتخانه ایران در کوالالامپور شد و پس از پایان ماموریت و بازگشت به تهران به جای افسانه نادی‌پور به عنوان دستیار وزیر امور خارجه در امور حقوق شهروندی منصوب شد. نادی‌پور هم به عنوان سفیر ایران به دانمارک رفت.
نهمین سخنگوی وزارت خارجه و معاون کنونی مجلس و ایرانیان
پس از انتصاب افخم به سفارت ایران در مالزی، «حسین جابری‌انصاری» عهده‌دار سخنگویی وزارت امور خارجه شد و به عنوان نهمین سخنگوی دستگاه دیپلماسی و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت خارجه به فعالیت پرداخت. او پیش از این سمت مدیرکل خاورمیانه عربی و شمال آفریقای وزارت خارجه بود. سفیر ایران در لیبی و همچنین مدیر گروه مطالعات خاورمیانه و خلیج فارس دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه و مشاور معاونت عربی و آفریقا از دیگر سمت‌های جابری‌انصاری در مدت حضورش در وزارت خارجه است.
جابری‌انصاری مدرک کارشناسی خود را از دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه و کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه تهران اخذ کرده است.
وی همچنین به عنوان کارشناس در سفارت ایران در دمشق و دستیار معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه به فعالیت پرداخته است. جابری‌انصاری در حدود هفت ماه و نیم عهده‌دار سمت سخنگویی و ریاست مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت خارجه بود و پس از آن به عنوان معاون عربی و آفریقایی وزارت خارجه جایگزین حسین امیرعبداللهیان شد و در پی تغییر ساختار وزارت خارجه در اواخر دی ماه ۱۳۹۶ به عنوان دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی منصوب شد. وی ۲۴ فروردین ۱۳۹۸ هم در حکمی جدید از سوی ظریف به جای «حسین پناهی‌آذر» معاون امور مجلس و ایرانیان وزارت خارجه شد.
دهمین سخنگوی وزارت خارجه و سفیر فعلی ایران در پاریس
بهرام قاسمی که سی ام خرداد ۱۳۹۵ به جای جابری‌انصاری دهمین سخنگوی دستگاه دیپلماسی شد، پیش از این مسئولیت‌هایی، چون سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایرلند، ایتالیا و اسپانیا، رئیس اداره دوم سیاسی، رئیس اداره اول مشترک المنافع، مدیرکل غرب اروپا وزارت امور خارجه و معاونت پژوهش‌های بین‌المللی مرکز تحقیقات استراتژیک را بر عهده داشته است.
او ۲۳ فروردین ماه ۱۳۹۸ بعد از دو سال و ۹ ماه از رسانه‌ها خداحافظی کرد و در حال حاضر در سمت جدیدش در سفارت ایران در پاریس به عنوان سفیر جدید ایران در حال فعالیت است.
یازدهمین سخنگوی وزارت خارجه و سفیر جدید ایران در باکو
«سید عباس موسوی» یازدهمین سخنگوی وزارت امور خارجه که ۲۴ فروردین ماه به جای بهرام قاسمی عهده دار این سمت شد، فارغ التحصیل دانشکده روابط بین الملل و دارای مدرک کارشناسی ارشد است. وی دبیر اول و سرپرست نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در هنگ کنگ، رایزن اقتصادی در سفارت جمهوری اسلامی ایران هلند، رئیس اداره سوم دیپلماسی رسانه‌ای و معاون امور سخنگویی و اطلاع رسانی مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت خارجه بوده است.
موسوی قرار است به زودی به باکو برود و به جای جواد جهانگیرزاده عهده‌دار سفارت جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان شود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی دوشنبه هفته گذشته در نشست خبری با خبرنگاران بیان کرد که به احتمال خیلی قوی بنده به زودی عازم آنجا خواهم شد.