چگونه استخاره بگیریم؟ روش های صحیح گرفتن استخاره
استخاره در فرهنگ ما جایگاه والایی دارد. برای اینکه با معنا و مفهوم استخاره به شکلی درست آشنا شوید، شما را دعوت به مطالعه این حدیث زیبا از امام صادق (ع) می کنیم:
راوی می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: تصمیم بر کاری گرفتم و از خدا درخواست خیر در آن کار را کردم اما مرددم و هر دو طرف کار یعنی انجام دادن یا ندادن آن برایم واجد اهمیت است در چنین صورتی چه کنم؟ حضرت فرمود: نخست اقامه نماز کن سپس هر چه به قلبت خطور کرد بدان عمل کن و قرآن را باز نموده و به اول چیزی که برخورد میکنی عمل کن. علامه مجلسی پس از بحث طولانی و نسبت دادن برخی از انواع استخاره (مثل استخاره با قرآن) را به برخی از علمای اهل سنت می گوید: «به گمان من این که اکثر روایات معتبره دلالت بر مشروعیت اصل استخاره دارد بدان جهت است که انسان استبداد رأی به خرج نداده و به خدای بزرگ توسل جوید و در تمام امور به حضرت حق توکل نماید و اقرار کند که در برخی از موارد آگاه به مصالح خود نیست و به همین دلیل از طرق مختلف مثل خیر خواهی و دعا یا نظر خواهی و مشورت با دیگران و یا تفأل به وسیله تسبیح یا قرآن و یا...
در روایتی دیگر از امام صادق (ع) می خوانیم که: «إِذَا أَرَادَ أَحَدُکُمْ أَمْراً فَلَا یَسْتَأْمِرْ أَحَداً حَتَّی یُشَاوِرَ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فِیهِ قُلْنَا وَ کَیْفَ یُشَاوِرُ قَالَ یَسْتَخِیرُ اللَّهَ فِیهِ أَوَّلًا ثُمَّ یُشَاوِرُ فِیهِ فَإِذَا بَدَأَ بِاللَّهِ أَجْرَی اللَّهُ الْخِیَرَةَ عَلَی لِسَانِ مَنْ أَحَبَّ مِنَ الْخَلْقِ»
«چون یکی از شما در پی کاری برآمد، باید پیش از مشورت با مردم، با پروردگار بزرگ رایزنی کند. یکی از حاضران پرسید فدایت شوم رایزنی خداوند چیست؟ امام علیه السلام پاسخ داد: نخست ازخداوند طلب خیر میکنی، آنگاه به مشورت با مردم میپردازی. زیرا وقت کاری با خداوند آغاز شود. پروردگار خیر را بر زبان بندگانش جاری میسازد.»
نحوه انجام استخاره
برای جواب گرفتن از استخاره باید روش درست آن را پیش گرفت. امروزه روش های متفاوتی برای انجام استخاره انجام می شود که مورد تایید نیست. تنها روش مورد تایید ائمه و اهل بیت، استخاره با قرآن کریم و استخاره با تسبیح است.
استخاره با تسبیح
دو روش برای انجام استخاره با تسبیح وجود دارد که مورد تایید اهل بیت است.
روش اول
استخاره با تسبیح که آقا امام زمان عج به مرحوم آیت الله مرعشی تعلیم فرموده اند عبارت است از:
. در رابطه با استخاره سخن به میان آمد. سید عرب فرمود:
اى سید با تسبیح به چه نحو استخاره مىكنى؟
گفتم: سه مرتبه صلوات مىفرستم و سه مرتبه مىگویم: «استخیر الله برحمتة خیرة فى عافیة» پس قبض هاى از تسبیح را گرفته مىشمارم، اگر دو تا بماند بد است و اگر یكى ماند خوب است.
فرمود: این استخاره، دنباله ای دارد كه به شما نرسیده و آن این است كه هرگاه یكى باقى ماند فورا حكم به خوبى استخاره ندهید بلكه دوباره بر ترك عمل، استخاره كنید اگر زوج آمد كشف مى شود استخاره اول خوب است اما اگر یكى آمد كشف مى شود كه استخاره اول میانه است.
روش دوم
از مرحوم شیخ بهایی نقل شده که گفت: از اساتیدمان شنیدیم که شفاهاً از حضرت حجت ـ عجل الله فرجه الشریف ـ نقل شده که استخاره با تسبیح چنین است: تسبیح را به دست گیر و سه بار بر محمد و آل او صلوات فرست و سپس یک مشت از تسبیح جدا کن و دو دانه دو دانه بشمار. اگر در انتها یکی ماند، آن کار را انجام ده و اگر دو تا ماند انجام مده.
استخاره با قرآن
یک روش دیگر برای استخاره که بسیار معتبر است و اهل بیت به آن تاکید زیادی کرده اند استخاره با قرآن است.
از حضرت رسول(ص) روایت شده که چون به قرآن استخاره کنی، سه بار قل هو الله احد بخوان و سه بار بر محمّد و آل او صلوات فرست و سپس بگو: "اللّهم تفألّت بکتابک و توکّلت علیک فارنی من کتابک ما هو مکتوب من سرّک المکنو]ن فی غیبک" آن گاه قرآن را میگشایی و مطلب خود را در سطر اول صفحه دست راست می بینی. البته کسی با قرآن استخاره می کند، باید معنی قرآن را بلد باشد و آیات را بفهمد تا مطلبش را از قرآن استفاده کند.
مرحوم شیخ عباس قمی درحاشیه مفاتیح الجنان گفته بنا به مشهور ساعاتی از ایام هفته برای استخاره با قرآن خوب است، گر چه در این باره حدیثی از اهل بیت(ع) یافت نشده است: روز شنبه تا وقت ناهار و پس از ظهر تا عصر . روز یکشنبه از صبح تا ظهر و از عصر تا مغرب. روز دوشنبه از صبح تا طلوع آفتاب، و پس از ناهار تا ظهر، و از عصر تا وقت عشا. روز سهشنبه از وقت ناهار تا ظهر، و پس از عصر تا وقت نماز عشا. روز چهارشنبه از صبح تا ظهر و پس از عصر تا وقت عشا. روز پنجشنبه از صبح تا طلوع آفتاب و پس از ظهرتا نماز عشا روز جمعه از صبح تا طلوع آفتاب و بعد از ظهر تا عصر.