پایان نامه‌های دانشجویان از حالت صرفا تحقیقاتی خارج شده است
- علی‌اکبر حق‌دوست معاون آموزشی وزارت بهداشت در توضیح اهداف برگزاری این نشست گفت: یکی از بسته‌های تحول آموزش پزشکی "آموزش پاسخ‌گو و عدالت‌محور" است، موضوع "پاسخگویی اجتماعی" موضوع بسیار مهم و بابرکتی است و اهمیت موضوع به اندازه‌ای است که این جمع گسترده را در کنار هم قرار داده است.
حق‌دوست خطاب به معاونان فرهنگی‌دانشجویی و آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، گفت: مراقبت از یک بیمار بسیار ارزشمند است، اما پزشک، پرستار و خدمتکاری که تنها چهاردیواری مطب و اتاق عمل را می‌بینند آن‌گونه که باید و شاید رسالت اجتماعی خود را ایفا نخواهند کرد. شما عزیزان در حوزه مسؤولیتی خود تلاش بسیاری می‌کنید و همکاران من در تهران و وزارت بهداشت نیز زحمات بسیاری می‌کشند که خیر و برکات بسیاری به دنبال دارد. همه می‌کوشیم تا عالِم تربیت کنیم، اما عالِمی که آدم نباشد مشخص نیست چه سرنوشتی خواهد داشت و چه سرنوشتی را برای جامعه رقم خواهد زد، نسل بعدی ما متأثر از نیروی انسانی است که امروز ما از دانشگاه‌ها به جامعه تحویل می‌دهیم.
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: اگر دانشجویانی که با آنها کار می‌کنیم افرادی عاشق، دلسوخته، علاقمند، ایثارگر و فداکار باشند، هر مشکلی قابل حل و فصل است و با هر مشکلی، عزمی قویتر برای حرکتی قویتر ایجاد خواهد شد. بر همین اساس شاید شرط اول ورود به دانشگاه و کار در دانشگاه "عاشق شدن" باشد. باید دغدغه‌مند باشیم و حس کنیم که وظیفه داریم در هر شرایطی کار کنیم. دانشجوی عزیز ما باید بداند خداوند نعمتی افزون‌بر دیگر جوانان، همچون هوش و استعدادی وافر و شرایطی مناسب برای تحصیل به او عطا کرده است. اگرچه همیشه کمبودهایی وجود دارد، اما نباید تنها نیمه‌خالی لیوان را دید. اگر دانشجو و دانش‌آموخته ما عاشق این کشور و خدمت به این مردم باشد، حتی اگر سختی‌ها چندبرابر هم شود حتما عاشقانه کار خواهد کرد و از کار خود لذت خواهد برد.
وی با بیان اینکه دانشجو باید بداند این نعمت‌های افزونی که خداوند به او عطا کرده اگر مورد شکرگزاری واقع نشود، پاسخ سخت‌تری به دنبال دارد، تصریح کرد: شکرگزاری واقعی، استفاده بهینه از نعمت‌هایی است که خداوند به بشر عطا کرده است. ما اینجا هستیم تا ببینیم چه باید کرد تا همانشجوی ما دغدغه‌مند باشد، حس وظیفه و مسؤولیت پذیری داشته باشد و این مسؤولیت پذیری را به بهترین شکل ادا کند.
این مقام مسؤول اضافه کرد: گاه ما با مسائلی روبه رو می‌شویم از جمله اینکه تعداد کمی از دانشجویان ما به فکر خروج از کشور هستند، از کمبود‌ها گلایه‌مندند، فردگرا شده‌اند، آن‌گونه که باید استاندارد‌های نسل گذشته از نظر اخلاق و ادب را رعایت نمی‌کنند.
حق دوست با انتقاد از سطحی‌نگری در مواجه شدن با این مقوله فرهنگی، گفت: گاهی نسخه‌های سطحی برای رفع این مشکلات می‌نویسیم، اما به واقع باید واکاوی کنیم و به لایه‌های عمیق‌تر برسیم. اگر دانشجو و دانش‌آموخته ما عاشق این کشور و خدمت به این مردم باشد، حتی اگر سختی‌ها چند برابر هم شود، حتما عاشقانه کار خواهد کرد و از کار خود لذت خواهد برد.
معاون آموزشی وزارت بهداشت خطاب به معاونان فرهنگی و دانشجویی و آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، متذکر شد: شاید ما در این مسیر کمی، کم کاری کرده‌ایم و شاید با صحبت‌های امروز و بیان تجربیات شما ورق برگردد و با استفاده از این نیروی درونی، فصل جدیدی از آموزش علوم پزشکی را رقم بزنیم.
وی با طرح این سؤال که ما تا چه اندازه دانشجویان را با مشکلات اجتماعی مواجه کرده‌ایم، بیان داشت: اگر نگویم قریب به اکثریت، اما به واقع باید گفت بخشی از دانشجویان ما در آکواریوم بزرگ شده‌اند، سال‌های آخر تحصیل در دبیرستان خود حتی یک مسافرت ساده نداشته‌اند، نمی‌دانند فقر یعنی چه؟ شب را با گرسنگی گذراندن چه حالی دارد؟
حق‌دوست اضافه کرد: اگر دانشجویان، مسوولان و اساتید به عینه می‌دیدند در زمستان سرد، افرادی که در پارک و زیر پل می‌خوابند چه وضعیتی دارند، متوجه می‌شدند حال کودکی که مجبور است در چهار راه‌ها شیشه پاک کند و خرج یک خانواده را در بیاورد و روزانه بار‌ها مورد تمسخر قرار بگیرد، چگونه است؛ متوجه می‌شدند خانواده یک معتاد چه می‌کشد، اگر درک می‌کردند آفت‌زدن محصول یک کشاورز چه دردی برای او دارد، اگر متوجه می‌شدند وقتی در گوشه‌ای از کشور سیل یا زلزله می‌آید به یکباره چه تعداد بچه بی‌سرپرست می‌شوند و این موارد را از نزدیک لمس می‌کردند، گفتمانشان عوض می‌شد.
برخی از اساتید نیز با مردم و جامعه ارتباط تنگاتنگی ندارند
معاون آموزشی وزارت بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود اشاره‌ای به برخی از راه‌کار‌های اندیشه شده جهت ترغیب دانشجویان و اساتید به فعالیت‌های خیرخواهانه و عام‌المنفعه کرد و گفت: بر اساس تغییرات مربوط به آیین‌نامه پایان‌نامه‌ها بنا شده است پایان نامه‌های دانشجویان از حالت صرفا تحقیقاتی خارج شده و این اختیار به دانشگاه داده شده که اشکال دیگری از پایان‌نامه را بپذیرند و موضوعاتی نظیر مسؤولیت‌پذیری اجتماعی و دیگر مشارکت‌های اجتماعی دانشجویان را به عنوان موضوع پایان‌نامه بپذیرند.
وی با بیان اینکه مشکل تنها از دانشجو نیست بلکه برخی اساتید ما نیز دغدغه‌مندی‌شان آن‌گونه که باید و شاید نیست، تصریح کرد: البته من و دیگر مسؤولان نیز به احتمال زیاد با این مسائل مواجه هستیم و همچنین مشاهده می‌شود برخی از اساتید نیز دغدغه‌های اجتماعی در آنها کمتر شده و با مردم جامعه ارتباط تنگاتنگی ندارند.
حق‌دوست اضافه کرد: به واقع معاونان آموزشی و فرهنگی و دانشجویی دو بال یک پیکر هستند و با دانشجو کار می‌کنند؛ اگر با هم نتوانیم کار کنیم و ندانیم چه نعمتی در دستان ما است که باید به همه نیاز‌های او پاسخ داده شود، به بیراهه رفته‌ایم.
این مقام مسؤول با انتقاد از متمرکز شدن معاونان تنها به یک بخش از زندگی دانشجویان، بیان داشت: اگر صرفا معاونان فرهنگی و دانشجویی به خوابگاه و سرویس ایاب و ذهاب دانشجو دقت کنند و معاون آموزشی صرفا به کلاس درس و نمره دانشجو توجه داشته باشند و دانشجو را در جامعه نبینند، به بیراهه می‌رویم؛ لذا اتحاد دو معاونت، در کنار هم بودن آنها، شنیدن مشکلات یکدیگر، حس کردن مشکلات دیگری مانند مشکل خود و توجه به ابعاد و نیاز‌های عاطفی جوانان، رمز موفقیت ما است.
تور‌های بازدید از مکان‌های نگهداری آسیب خوردگان اجتماعی راه بیندازید
معاون آموزشی وزارت بهداشت خطاب به معاونان فرهنگی و دانشجویی و آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، گفت: از شما درخواست دارم سری به شیرخوارگاه، محل نگهداری کودکان و زنان بد سرپرست و ... بزنید، این عمل علاوه براینکه ثوابی والا دارد نگاه شما را به پدیده‌های اجتماعی را تغییر خواهد داد. اگر این اقدام اثر بخش بود، این رفتار را تبدیل به فرمول کنید و دانشجویان و اساتید را با برگزاری این‌گونه تور‌ها آشنا به مشکلات و معضلات جامعه و انسانی دغدغه‌مند کنید و سعی کنید از لایه‌های سطحی به لایه‌های عمیق جامعه بروید.
وی افزود: اگر معاونان فرهنگی و دانشجویی صرفا به خوابگاه و سرویس ایاب و ذهاب دانشجو دقت کنند و معاون آموزشی صرفا به کلاس درس و نمره دانشجو توجه داشته باشند و دانشجو را در جامعه نبینند، به بیراهه می‌رویم.
حق‌دوست در خصوص اهمیت آموزش روشمند دغدغه‌مندی، بیان داشت: ما باید در عین اینکه دغدغه‌مندی را به دانشجویان آموزش می‌دهیم، بر روی روش مناسب برای چگونگی هدایت انرژی دانشجویان و اساتید برای داشتن بیشترین سود و نفع برای جامعه کار کنیم.
پایان نامه‌های دانشجویان از حالت صرفا تحقیقاتی خارج شده است
معاون آموزشی وزارت بهداشت در خصوص اهمیت راه پیدا کردن موضوعات پاسخگویی اجتماعی به پایان نامه‌های دانشجویان، گفت: در آیین‌نامه مربوط به پایان نامه‌های دانشجویان، با تلاش دکتر امامی رضوی و با هماهنگی‌های انجام شده، تغییراتی ایجاد و مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی و به دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شده است. بر این اساس، پایان نامه‌های دانشجویان از حالت صرفا تحقیقاتی خارج شده است و این اختیار به دانشگاه داده شده که اشکال دیگری از پایان‌نامه که به فعالیت‌های اجتماعی و مسؤولیت‌پذیری مرتبط را بتوانیم بپذیریم.
حق دوست با مغتنم دانستن این فرصت، خاطرنشان کرد: بر این اساس اگر دانشجویی در زمینه مرتبط با موضوع پاسخگویی اجتماعی اقدام کند، شما در دانشگاه‌ها آن را مدیریت کرده و در دوره‌های آموزشی دانشگاه خود مصوب کنید. در برخی نقاط دنیا اگر دانش آموزی بخواهد وارد رشته پزشکی شود باید در رزومه خود به این موضوع اشاره کند که چند ساعت فعالیت داوطلبانه برای خدمت به دیگران داشته است. در برخی کشور‌های دنیا نیز اینترن‌ها فارغ التحصیل نمی‌شوند مگر اینکه فعالیت داوطلبانه داشته باشند.
در ادامه این نشست سیماسادات لاری معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با ابراز خرسندی از اینکه معاونان فرهنگی و دانشجویی و آموزشی در کنار هم حضور دارند، گفت: تشکر ویژه دارم از دکتر حق‌دوست که با نگاه همه بعدی خود، بحث تربیت را در کنار تعلیم به صورت ویژه در نظر می‌گیرند؛ این دغدغه همیشگی معاونان فرهنگی و دانشجویی بوده است که به نظر می‌رسد در حال تحقق است. در شرایط شیوع ویروس کرونا متوجه شدیم که در آینده به دانشجوی همه بعدی نیاز داریم، دانشجویی که نگاه جامعه‌نگر داشته باشد، دغدغه‌مند و پاسخ‌گوی نیاز‌های جامعه باشد.
وی با ابراز تشکر از معاونان فرهنگی و دانشجویی و آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، که با تعامل در کنار یکدیگر در بحران کرونا تلاش کردند، گفت: در تاریخ ثبت خواهد شد که در برابر این بحران عظیم بین‌المللی و و تلاش جهت کنترل این بیماری بزرگ، چگونه دانشجویان در کنار مسؤولان و دیگر کارکنان خط مقدم مبارزه با کرونا تلاشی شبانه‌روزی و جهادگونه داشته و دارند که از این بابت باید به همه آنها خداقوت و خسته نباشید بگوییم. این کار بسیار سختی بود و من میدانم شما عزیزان چگونه در کنار یکدیگر و با هماهنگی با هم، متحمل سختی‌های زیادی شدید تا این بحران را پشت سر بگذاریم؛ به خصوص که معاونان فرهنگی و دانشجویی برای اسکان خوابگاهی دانشجویان، نگرانی‌های شدیدی از ابتلای دانشجویان به بیماری داشتند.
ذات وظایف معاونت‌های فرهنگی معطوف به «پاسخگویی اجتماعی» است
لاری با بیان اینکه درحالی که همه دانشگاه‌های کشور به دلیل شیوع ویروس منحوس کرونا تعطیل بودند، ولی دانشگاه‌های علوم پزشکی به خاطر وجود دانشجویان بالینی در حال فعالیت هستند، تصریح کرد: این رسالت ما بود که در شرایط موجود، فارغ‌التحصیل داشته باشیم و این خود به نوعی یک پاسخگویی اجتماعی به جا و به هنگام بود. ذات معاونت‌های فرهنگی همان بحث پاسخگویی اجتماعی است. دانشجویانی که علاوه بر تحصیل در این معاونت مشغول به فعالیت‌های فرهنگی می‌شوند از جمله دانشجویان دغدغه‌مند نسبت به دیگران و جامعه‌ای که در آن زیست می‌کنند هستند و همیشه آرزوی ما این بوده که بتوانیم اجتماع فعالان دانشجویی در حوزه فرهنگی را توسعه و رشد دهیم؛ امروز را به فال نیک می‌گیریم تا سازوکار‌های مشخصی طراحی شود تا دامنه افرادی که در این فعالیت‌ها حضور دارند و حس مسؤولیت اجتماعی دارند، افزایش یابند.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با بیان اینکه بحران کرونا به ما درس‌های زیادی داد، گفت: در شرایط کرونا متوجه نیازمان به دانشجویان همه بعدی شدیم، دانشجویانی که نگاه جامعه‌نگر داشته باشد، دغدغه‌مند داشند و پاسخ‌گوی نیاز‌های جامعه باشند.
سخنگوی وزارت بهداشت به مصادیقی از نقش‌آفرینی دانشجویان، اساتید و کارکنان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در بحران‌های اجتماعی کشور اشاره کرد و گفت: در بحران سیل و زلزله اخیر کشور، خانواده بزرگ دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور حدود دو میلیارد تومان برای ساخت خانه‌های تخریب‌شده سیل زدگان کمک کرد. پیوستن ۸ هزار دانشجو به پویش «زندگی دست یارگیر توست» در بحث مقابله با کرونا از دیگر مصادیق پاسخگویی اجتماعی دانشجویان دغدغه‌مند دانشگاه‌های علوم پزشکی است. من اطمینان دارم با دغدغه‌ای که در بین برخی از مسؤولان نظیر دکتر حق‌دوست دیده می‌شود، بتوانیم آینده را به دست فارغ‌التحصیلان دغدغه‌مند و پاسخ‌گوی بسپاریم.
در ادامه این نشست حسن زائری لطف مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت، مهندس مهدی معماری مدیر روابط عمومی معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، تاج‌فرد مدیر کل امور شاهد و ایثارگر معاونت آموزشی وزارت بهداشت، سید حسن امامی رضوی و ابالفضل صلواتی‌زاده عضو کارگروه پاسخگویی اجتماعی معاونت آموزشی وزارت بهداشت، شریعتی، مهروی، رستمیان، غفاری برخی از معاونان آموزش دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و جمعی از معاونان فرهنگی و دانشجویی و آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که به صورت ویدئوکنفرانس به بیان نظرات خود در خصوص چگونگی ایجاد و تقویت حس پاسخگویی اجتماعی در دانشجویان علوم پزشکی پرداختند.
از جمله مهمترین موضوعات مطرح شده از سوی "معاونان آموزشی" و "معاونان فرهنگی و دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی" و دیگر مدیران ستادی و دانشگاهی حاضر در نشست می‌توان به «تعیین امتیازات فرهنگی جهت سوق دادن اساتید به سمت فعالیت‌های عام‌المنفعه، خیرخواهانه و اجتماعی، پیشنهاد افزودن دو واخد اختیاری درس مسوولیت‌های اجتماعی در کوریکولوم‌های درسی، بالا بردن سطح سواد اجتماعی دانشجویان، تربیت چند بعدی دانشجویان علوم پزشکی، اهمیت تربیت دانشجویان باکیفیت، تربیت دانشجویانی که تبدیل به افراد فداکار و دغدغه‌مند برای جامعه خود شوند، چ اشاعه فرهنگ پاسخگویی در بین دانشگاهیان، تغییر در کوریکولوم‌های آموزشی، تبیین و آموزش مهارت‌های حل مسئله، تقویت ارتباطات اجتماعی دانشجویان از طریق تقویت نهاد‌های دانشجویی، ایجاد کارگروه پاسخگویی اجتماعی، استفاده از پتانسیل دانشجویان فعال فرهنگی، برگزاری جشنواره تجربیات برتر پاسخگویی اجتماعی در دانشگاه‌های علوم پزشکی و اتخاذ تدابیری که موجب درهم تنیدن موضوع پاسخ‌گویی‌اجتماعی در مقوله آموزش دارد» اشاره کرد.