هجوم ساخت وسازها و مرثیه ای برای طولانی ترین خیابان خاورمیانه

به گزارش میزان خیابان ولی عصر (عج) به عنوان میراث طبیعی تهران در سال 1318 بنیان گذاشته شد. چنارهایی که تعداد آن در زمان کاشت به 60 هزار عدد می رسید، امروز با توجه به تغییرات ایجاد شده در بافت شهری به هفت هزار عدد رسیده است. این در حالی است که کارکرد اکولوژیک این چنارها برای رفع آلودگی هوا و پالایش هوای تهران قابل قیاس با نهال های نوپایی نیست که در شهر کاشته می شوند.

عمر این چنارها بیش از 60 سال است هر کدام قابلیت این را دارند که کارآیی دهها نهال تازه کاشت را داشته باشند.

اما چه چیزی باعث شده است در طول سالیان گذشته 53 هزار چنار در این خیابان خاطره انگیر از دست برود؟ برای پاسخ به این سئوال باید نگاهی به انبوه ساخت وسازهایی کرد که وجودشان در این محور تمامی ندارد.

در حالی که قرار بود این درختان سایه خیابان ولی عصر باشند، بلند مرتبه سازی ها سایه درختان ولی عصر شدند و امروز می توان گفت ساخت و سازهای مجاور خیابان ولی عصر از مهمترین عوامل تخریب این میراث طبیعی است.

با ادامه این روند بعید است در طول 10 سال آینده اثر زیادی از این یادگار گران‌بهای تهران باقی بماند.

این در حالی است که به نظر می رسد اکنون تنها راهکار برای مبارزه با پدیده ای به نام قطع درختان دریافت جریمه در برابر از بین رفتن آنهابوده که با در نظر گرفتن ارزش افزوده ای که ساخت و سازها در این خیابان تجاری دارد دریافت هر جریمه ای در برابر قطع درختان، تخریب و از دست رفتن آنها توجیه اقتصادی پیدا می کند، زیرا منجر به درآمد زایی برای شهر می شود.

جالب اینکه طبق قانون حفظ و گسترش فضای سبز، شهرداری ها می توانند به عنوان مدعی العموم از تخریب کنندگان شکایت کرده و اقامه دعوی کنند اما متاسفانه این روند نمود عملیاتی نداشته است.

از سوی دیگر این خیابان با چنارهایش در هفتم دی ماه 1390 به ثبت ملی رسید .در نتیجه این اقدام، هر گونه دخل وتصرف در این خیابان پیش از هر چیز باید به تأیید اداره کل میراث فرهنگی استان تهران برسد. اما سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و اداره کل متبوعش در طول سالیان گذشته به مرثیه چنارهای ولیعصر به عنوان طولانی ترین خیابان خاورمیانه توجهی نداشته اند.

در پایان باید گفت دلیل نابودی درختان در خیابان ولیعصر (عج) ساخت و سازها باشد یا هر عامل دیگر بدون شک در مقابل دیدگان متولیان امر انجام شده است، اتفاقی می تواند در مدت نه چندان طولانی این میراث به ثبت رسیده را به مرز بحران فراموشی برساند.

* دبیر کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران