یک نکته ظریف در برجام و توافق ۲۵ ساله
- برجام سرنوشت خوبی نداشت، توافقی که می‌توانست با اجرای تعهدات از سوی طرف مقابل نمونه‌ای از یک پیمان بین‌المللی خوب باشد.
بازگو کردن شرایط محتوای برجام و اجرای تعهدات از سوی دو طرف یعنی ایران و کشور‌های عضو گروه ۱+۵ تکراری است، قرار بر این بود که ایران فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز خود را تعطیل و تعلیق کند و در مقابل همه تحریم‌های اقتصادی و بانکی بردشته شود. اما اینگونه نشد، و در این میان تنها ایران بود که تعهدات خود را اجرا کرد و هنوز هم با وجود برداشتن ۵ گام از کاهش تعهدات هسته‌ای، به این توافق پایبند است.
البته که اگر برجام هم باقی بود و آمریکا و اروپا هم به تعهدات خود پایبند باقی می‌ماندند، باز هم ایران این حق را داشت که با دیگر کشور‌ها توافق همکاری کوتاه مدت و بلند مدت داشته باشد، چرا که ایران ظرفیت سرمایه گذاری زیادی در درون دارد.
پیشرفت اقتصادی برای هر کشوری مهم است و ایران در طول سال‌های گذشته به خاطر تحریم‌های اقتصادی نتوانست از این ظرفیت خود به خوبی بهره ببرد. اما اگر برجام کاملاً اجرا شده بود ایران برای توافق ۲۵ با چین نیز اقدام می‌کرد؟
منطق اقتصادی و سیاسی حکم می‌کند که حتی با وجود توافق هسته‌ای نیز ایران باید برای پیشرفت خود از دیگر ابزار‌های موجود بهره ببرد، حال که برجام سودی برای ایران نداشته است، شرایط تغییر کرده و نیاز دارد تا با کشورهایی که به برجام متعهد بوده و هستند و تلاش می‌کنند که آمریکا و اروپا را نیز وادار به اجرا تعهدات کنند، همکاری بیشتری داشته باشد.
یکی از دلایل تخریب علیه توافق ۲۵ ساله ایران و چین که هنوز نهایی نشده این است که آمریکا و اروپا همانگونه که نمی‌خواستند ایران از نتایج برجام منتفع شود، برای این توافق نیز مانع تراشی می‌کنند، به ویژه آمریکا که با خروج خود از توافق هسته‌ای آن را نابود کرد و تحریم‌های اقتصادی یکجانبه خود را علیه ایران افزایش داد.
در واقع، اقدام آمریکا باعث شد تا جمهوری اسلامی ایران برای جبران خسارات بی خاصیتی برجام، به سوی چین رو آورد و به یک توافق ۲۵ ساله با این کشور بیندیشد. توافقی که می‌تواند شکوفایی اقتصادی را در ایران باعث شود.
آمریکا با هر آنچه که باعث شود تا ایران فشار‌های تحریم‌های اقتصادی این کشور را پشت سر بگذارد مخالف است و در این راه سنگ اندازی می‌کند.
ایران در برجام نیز می‌توانست اوضاع اقتصادی خود را بهبود بخشد و این اتفاق هیچگاه خوشایند ایالات متحده نبود.
اکنون نیز مخالفت‌های آمریکا علیه توافق ۲۵ ساله ایران و چین برای جلوگیری از خروج جمهوری اسلامی از شرایطی است که تحریم‌های اقتصادی واشنگتن علیه تهران ایجاد کرده است.
مانع تراشی برای فروش نفت ایران که منبع درآمد ارزی است، فشار‌های حداکثری و جلوگیری از بازپرداخت ارز‌های حاصل از فروش نفت به دیگر کشور‌ها گرچه غیر قانونی است، اما با یکجانبه گرایی کاخ سفید اتفاق افتاده است.
ایران هم اکنون میلیارد‌ها دلار از کشورهایی، چون کره جنوبی، ژاپن، هند و برخی دیگر از کشور‌ها طلبکار است و این کشور‌ها به خاطر تبعیت از دستورات آمریکا، در پرداخت بدهی خود استنکاف می‌کنند.
آمریکا حتی چین را تهدید کرده که به خاطر توافق ۲۵ ساله با ایران، این کشور را تحریم خواهد کرد و در این راه تحریم‌هایی را نیز علیه پکن اعمال کرده است.
چین سیاست مستقلی دارد، این کشور به مانند کره جنوبی یا ژاپن نیست که تحت تأثیر فشار‌های آمریکا قرار بگیرد.
برجام و توافق ۲۵ ساله هر چند دو مقوله جدا از هم هستند، اما بی ارتباط با یکدیگر نیستند، ارتباط این دو تضادی است که میان آن‌ها وجود دارد.
برجام برای جمهوری اسلامی ایران شرایط سخت و دشواری را ایجاد کرد و توافق ۲۵ ساله با چین می‌تواند شرایط برجامی را از بین ببرد.
شرایطی که می‌خواهد از پیشرفت ایران جلوگیری کند و برای آن که مانع امضای توافق با چین شود دست به هر کاری می‌زند حتی تهدید یک هواپیمای مسافربری ایران بر فراز آسمان سوریه و لبنان!
- بیشتر بخوانید:
- عصبانیت دشمن از آرامش ایران