دلایل «عقب گرد» دلار/ راهکار‌هایی که بازار ارز را به ثبات می‌رساند
ـ اوج گیری قیمت دلار در روز‌های اخیر تا جایی پیشرفت که دلار در بازار آزاد به کانال ۲۶ هزار تومان نیز وارد شد، اما رکورد زنی قیمت دلار عمر چندانی نداشت به طوری که با صحبت‌های رییس کل بانک مرکزی در مورد عرضه ۳۰۰ میلیون دلاری در سامانه نیما و میانگین ۱۸ هزار و ۳۰۰ تومانی قیمت دلار در این سامانه ریزش نرخ آغاز شد.
امروز ۳۱ تیرماه نیز مهلت پایانی بانک مرکزی برای صادرکنندگانی است که ارز حاصل از صادرات خود در دو سال گذشته را در سامانه نیما عرضه نکرده‌اند.
با افزایش فشار به صادرکنندگان و اعلام اسامی آن‌ها و همچنین خبر ورود دستگاه قضایی برای برخورد با متخلفین قیمت‌ها از روز گذشته روند نزولی به خود گرفته است و در صرافی‌های مجاز بانک مرکزی امرور برای خرید ۱۹ هزار و ۹۰۰ تومان و برای فروش ۲۰ هزار و ۶۰۰ تومان داد و ستد شد.
گران شدن ارز به دلیل تاثیر اقتصادی نیست
بهاالدین هاشمی در گفت‌وگو با میزان درباره دلایل کاهش قیمت ارز در بازار اظهار کرد: بانک مرکزی اقداماتی را در این باره انجام داده از جمله به صادرکنندگان برای بازگشت ارز تحت فشار قرار داده و یکسری ابزار فشار از طریق وزارت صمت، گمرک در اختیار دارد و این موضوع تاثیر خود را بر قیمت ارز گذاشته است.
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه گران شدن ارز به دلیل تاثیر اقتصادی نیست افزود: این افزایش قیمت به عوامل دیگر از جمله تحریم، یکسان نبودن نرخ ارز و کاهش درآمد ارزی بر می‌گردد و تا اصلاحات اساسی صورت نگیرد اقدامات بانک مرکزی برای کاهش نرخ ارز نمی‌تواند یک فرایند کاهشی بلندمدت داشته باشد.
وی با بیان اینکه قیمت ارز بر اساس عوامل اقتصادی مانند نرخ تورم طبیعتا نباید به زیر ۲۰ هزار تومان برسد، گفت: باید با عوامل تورم مقابله کرد نه فقط با ارز، در حال حاضر نرخ سود بانکی بسیار کمتر از نرخ تورم است و این ایستایی پول در بانک‌ها را به شدت متضرر می‌کند و این نقدینگی از بانک‌ها به سایر بازار‌ها سرازیر می‌شود.
هاشمی تصریح کرد: اگر نرخ سود سپرده نزدیک به تورم باشد مانع خروج نقدینگی از بانک‌ها می‌شود، همچنین درباره ارز، اگر نوسانی وجود دارد تغییرات حاصل از نوسان نرخ ارز متعلق به صادرکننده است و به واردکننده تعلق ندارد به دلیل اینکه وارد کننده خواهان ارز ارزان و صادرکننده خواهان ارز گران است.
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بازار باید تعیین کند نرخ چه باشد اگر تک نرخی باشد این مشکلات را نخواهیم داشت، خاطرنشان کرد: به دلیل تورم بالایی که وجود دارد باید سیاست انقباضی در پیش گرفته شود، سود بانکی افزایش یابد، یکسان سازی نرخ ارز صورت گیرد، برای واردات ضروری ارز داده شود.
وی تاکید کرد: به دلیل اینکه مولفه‌های اقتصادی اصلاح نشده نباید زیاد به روند کاهشی قیمت ارز دلخوش بود و فقط به صادرکنندگان فشار بیشتری وارد کرده است.
هاشمی گفت: قطعا بانک مرکزی ارز به بازار تخصیص داده که قیمت کاهش یافته است، تا عرضه زیاد نشود قیمت کاهش نمی‌یابد و علت اینکه جو بازار طی این مدت بهم ریخت عدم اختصاص ارز به بازار بود.
ثبات بازار قابل پیش بینی نیست
محمدمهدی رییس زاده مشاور مالی اتاق بازرگانی ایران نیز در این باره در گفتگو با میزان درباره دلایل کاهش نرخ ارز، اظهار کرد: یک بعد این کاهش مربوط به بار روانی است که به دلیل اخباری است که منتشر شده است.
وی گفت: سفر نخست وزیر عراق به کشور با توجه به مطالباتی که از این کشور داریم، همچنین خبر‌هایی در باره آزاد شدن بخشی از ارز‌های کشور از سوی کره جنوبی موجب شده که بر بازار اثر بگذارد.
مشاور مالی اتاق بازرگانی ایران افزود: عامل دیگر به صادرکنندگانی بر می‌گردد که مهلت قانونی بازگشت ارز آن‌ها امروز پایان می‌یابد بنابراین سعی می‌کنند ارز خود را تحویل دهند.
رییس زاده با بیان اینکه اصل موضوع ثبات بازار است که فعلا قابل پیش بینی نیست، بیان کرد: اگر روند کاهشی ادامه داشته باشد پیش بینی‌ها بر روی کف قیمتی ۲۰ هزار تومان است که بیشتر بر حدس و گمان استوار است و جنبه علمی ندارد.
وی تصریح کرد: اگر بخواهیم اقتصادی نگاه کنیم ثبات بازار منوط به دو شرط است ابتدا سمت عرضه است که اگر منابع کشور آزاد شود روی نظام تخصیص ارز اثر می‌گذارد و واردکنندگان می‌توانند از سامانه نیما ارز خود را تامین کنند، شرط دیگر به تقاضا مربوط می‌شود که در حال حاضر وجود دارد اما با ساز و کار قانونی سرکوب شده است، زمانی که تقاضا به طریق قانونی وجود ندارد به حالت ایستایی یا توقف می رسیم و نمی‌توان گفت ثبات در بازار وجود دارد، ثبات زمانی است که بتوانیم در یک حد تعادل به تقاضا‌ها پاسخ دهیم و به دلیل اینکه در حال حاضر این تقاضا وجود ندارد این افزایش قیمت و نوسان به وجود آمده است.