رییس جدید سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور را بیشتر بشناسید
- پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و تغییرات شگرف اجتماعی و فرهنگی جامعه و جایگزینی ارزش‌های متعالی الهی و انسانی در تمام شئون زندگی مردم، ایجاب می‌نمود به مقوله زندان‌ها نیز توجه ویژه شود، لذا سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور تاسیس گردید تا بر اساس شریعت اسلام و دستورات حضرت امام (ره) اصلاح محکومین آغاز شود.
اجرای مجازات حبس، ارائه خدمات قضایی و آموزشی به زندانیان و ایجاد اشتغال در کنار حمایت از خانواده‌های مددجویان و فراهم کردن شرایط ملاقات ایشان از جمله خدماتی است که از سوی سازمان زندان‌ها در سال‌های اخیر ارائه شده است.
طی سال ۹۸ و در دوران نوین تحول قوه قضائیه بر اساس دیدگاه ریاست قوه قضاییه، زندان زدایی، کاهش آسیب‌های زندان و باز اجتماعی کردن زندانیان؛ در دستور کار قرار گرفته است.
بازاجتماعی کردن زندانیان تولدی دوباره را برای محکوم کیفری رقم می‌زند. او را در آغوش اجتماع قرار می‌دهد تا گذشته خود را جبران کند. به او نشان می‌دهد که جامعه چهره دیگری هم دارد، چهره‌ای مهربان و رویی خوش.
بر اساس برنامه‌های جدید دستگاه قضا جامعه نباید برای محکومانی که بیرون از زندان امکان باز اجتماعی شدن دارند، هزینه دهد. هم هزینه وقوع جرم از سوی آنها را متحمل شود و هم، هزینه نگهداری شان در زندان را؛ بلکه باید از بازده فعالیتشان در مسیر بازاجتماعی شدن بهره‌مند شود. حس مسئولیت پذیری بالاخص برای افرادی که مرتکب جرائم خفیف و غیر عمد می‌شوند باید زنده نگاه داشته شود تا بتوانند خطای خود را جبران کنند و این امکان به طور قطع در خارج از زندان بهتر فراهم می‌شود.
در رویکرد مهندسی تحول قوه قضاییه زندان‌های ما نیز باید اصلاح شود. زندان، انبار کیفری نیست. مدرسه تکرار جرم نیست. زندان باید به معنی واقعی نه «بازداشتگاه» که «بازگشتگاه» باشد.
سازمان زندان‌ها در گام دوم انقلاب با رویکرد اصلاح و تربیت و حرفه آموزی و اشتغال، به کمک نهاد‌های مردمی و بخش خصوصی به سوی تحول بر اساس آرمان‌ها و اندیشه‌های بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و رهبری معظم انقلاب حرکت می‌نماید.
حضرت امام ره می‌فرمایند: زندان‌ها را به یک مدرسه آموزش و تربیت اخلاقی مبدل کنید چنانچه تاکنون عمل کرده اید تا متهمان وگناه کاران شیرینی عدالت اسلامی را بچشند و به اسلام و نظام اسلامی رو آورند و از روی حقیقت توبه کنند و بازگشت به اسلام و خدای متعال نمایند که باب رحمت، گناهکاران را بهتر جذب می‌کند.
در کلام ایشان تبدیل زندان به مدرسه آموزش و تربیت اخلاقی از مصادیق عدالت اسلامی است که نتیجه آن توبه حقیقی گنهکاران خواهد بود.
مقام معظم رهبری حفظه الله در سال‌های ۸۳ و ۸۷ می‌فرمایند: بایستی مدیریت ما در امر زندان جوری باشد که زندان به معنای واقعی کلمه آموزشگاه نیکی‌ها شود این‌ها را باید جزء کار‌های بزرگ شمرد... درباره محکومان باید گفت: ما نباید خیال کنیم که عدالت درباره کسی که محکوم به زندان شده این است که او را به زندان بیندازیم و سر موعد هم آزادش کنیم، این فقط بخشی از عدالت است. بخش دیگر این است که زندان برای او جایی نباشد که او را فاسد یا فاسد‌تر کند یا شخصیت او را از بین ببرد یا خانواده او را بیچاره کند.
آیت الله رییسی در آغاز دوره مدیریتی خود در دستگاه قضا با اصلاح دستور العمل ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها تحولی شایسته در کاهش حبس‌های غیرضروری و مدیریت امور زندانیان ایجاد نمودند.
بازدید‌های سرزده رییس دستگاه قضا از زندان‌های کشور، بازنگری پرونده زندانیان، افزایش قابل توجه صدور احکام جایگزین حبس، تکلیف به بنیاد تعاون زندانیان برای توسعه صد هزار نفری اشتغال مددجویان و استفاده ۱۲۸ هزار و ۶۰۰ زندانی از مرخصی در ایام شیوع کرونا از جمله اقدامات مهم قوه قضاییه در حوزه زندان و تلاش برای اصلاح و بازاجتماعی کردن مجرمان در دوره تحول به شمار می‌رود که تاکنون ثمرات بسیاری برای زندانیان و خانواده آنها داشته است.
پس از این اقدامات تحولی، حالا نوبت به تحول در مدیریت سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور رسیده و انتصاب محمد مهدی حاج محمدی که حضورش در دستگاه قضا همواره منشاء تحول بوده، روز‌های پرفروغی را امید می‌دهد.
حاج محمدی که متولد ۱۳۵۸و دارای کارشناسی ارشد حقوق جزا است، فعالیت قضایی خود را از سال سال ۸۲ در دادسرای تهران آغاز و دادستانی ایرانشهر از سال ۸۵ تا ۸۷، بازپرسی دادسرای تهران از سال ۸۷ تا ۹۴، دادستانی سراوان از سال ۹۴ تا ۹۶، بازپرسی دادسرای تهران در سال‌های ۹۶ تا ۹۷، معاونت دادستان تهران و سرپرست دادسرای ارشاد در سال ۹۷ و معاونت قضایی رییس کل دادگستری استان تهران در کارنامه فعالیت او به چشم می‌خورد.
رییس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور که در هجدهمین اجلاس سراسری بسیج اساتید کشور در سال ۹۷ به عنوان قاضی نمونه مورد تقدیر قرار گرفت حالا هفتمین فردی است که پس از حجت الاسلام و المسلمین مجید انصاری، حجت الاسلام و المسلمین شیخ اسماعیل شوشتری، شهید لاجوردی، سید مرتضی بختیاری، غلامحسین اسماعیلی و اصغر جهانگیر سکاندار اداره این سازمان می‌شود.
رویه جدید او در برخورد با متهمان در زمان حضور در دادسرای تهران، نقش حائز اهمیتی در جلوگیری از تکرار وقوع جرم در این افراد داشته است.
در این طرح با همکاری و مشارکت تعدادی از طلبه‌های جهادی و فعال در زمینه آسیب‌های اجتماعی، واحدی به‌نام «فرصت» که مخفف «فصل رویش صادقانه توبه» است در دادسرا تأسیس و در پرونده‌ها، متهمینی که به گناه خود اقرار کرده به جای زندان رفتن، در قالب فرم «یا محوّل» به واحد فرصت نزد روحانیون مستقر در این واحد معرفی می‌شوند.
کارشناسان واحد فرصت پس از مصاحبه با متهمین و شناخت اجمالی شخصیت، وضعیت شغلی، خانوادگی و فکری آنها، در راستای توبه و تنبه متهمین، توصیه‌ها و نسخه‌هایی را از جمله مطالعه کتاب خاطرات شهدا و شنیدن روایت سبک و سیره زندگی شهدا پیشنهاد نموده که پس از راستی‌آزمایی ایفای تعهدات متهمین و ارزیابی تأثیرات احتمالی این نسخه‌ها، گزارش برای بهره مندی متهمین از ارفاقات قانونی، در اختیار قضات قرار می‌گیرد.
در برنامه‌های ریاست جدید سازمان زندان‌ها که با استفاده از تجربیات گذشته، اسناد راهبردی و آرمان‌های حضرت امام (ره)، مقام معظم رهبری حفظه الله و سیاست‌های ریاست قوه قضاییه تدوین شده است؛ تمرکز بر ایجاد تحول در دو محور اصلاح و تربیت با مشارکت نهاد‌های مردمی بر پایه اقدامات عمیق و مبنایی فرهنگی ونیز حرفه آموزی و اشتغال با مشارکت بخش خصوصی بارعایت قواعد کسب و کار؛ ملاحظه می‌شود.
از سوی دیگر، چون زندان و آسیب‌های وارده به زندانیان و خانواده ایشان، نتیجه عملکرد اجزای مختلف جامعه بوده و رفع چالش‌ها و دغدغه‌های موجود در این حوزه، نیازمند همت جمعی و مشارکت اجزای حاکمیتی، تصمیم سازان و کلیه نهاد‌های مسئول در حوزه آسیب‌های اجتماعی می‌باشد، از دولت محترم و مجلس محترم دعوت تقاضا شده است، در کنار قوه قضاییه بیش از پیش به مسئولیت شرعی و قانونی خود عمل نمایند چرا که هر گونه هم افزایی، مشارکت و مساعدت در این زمینه به مثابه صدقه جاریه و خیر کثیر است و برکات آن قطعاً به کل نظام و انقلاب اسلامی خواهد رسید.
سازمان اعلام نموده است که در این راستا نیازمند یاری همه خیرخواهان، خیران، نخبگان حوزه و دانشگاه و صاحبنظران و گروه‌های جهادی می‌باشد.
حال امید آن می‌رود با حضور مدیر جدید سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور، از این دست طرح‌های تحول گرا و رویه‌های جدید بیش از گذشته در زندان‌های کشور به منصه ظهور و بروز برسد.