خیز آمریکا برای منحرف‌کردن مسیر حقوقی - فنی پرونده هسته‌ای ایران/ دست تهران پُر است
- در اواسط هفته جاری، نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین برگزار می‌شود. در این میان، تلاش‌های آمریکا نیز برای اثرگذاری مخرب بر پرونده هسته‌ای کشورمان وارد فاز‌های تازه‌ای شده است.
مقامات رژیم آمریکا قریب به چند ماه است که تاکید دارند، تحریم تسلیحاتی ایران را که وفق برجام و قطعنامه ذیل آن یعنی قطعنامه ۲۲۳۱ در ۲۷ مهر سال جاری منقضی می‌شود، تمدید خواهند کرد! این ادعای آمریکایی‌ها با واکنش‌های سایر طرف‌های برجامی از جمله روسیه و چین و اتحادیه اروپا مواجه شده است.
آمریکا حق اعمال‌نظر پیرامون قطعنامه ۲۲۳۱ را ندارد
روسیه و چین و اتحادیه اروپا به درستی چنین استدلال می‌کنند که آمریکا در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شده است، لذا دیگر عضوی از این توافق نیست که بخواهد برای قطعنامه ذیل آن یعنی قطعنامه ۲۲۳۱ تعیین تکلیف کند.
در همین رابطه، حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل هسته‌ای، به خبرنگار میزان گفت: آمریکا هم‌اکنون نمی‌تواند مدعی باشد که برجام جدای از قطعنامه ۲۲۳۱ است؛ چراکه این دو به هم پیوسته هستند یعنی ذیل قطعنامه ۲۲۳۱، عیناً ۱۹۰ صفحه برجام گذاشته شده است بدون اینکه حرفی از آن کم شده باشد لذا آمریکا نمی‌تواند مصادره به مطلوب کند و بخش‌هایی از قطعنامه که به نفعش هست را قبول داشته باشد و بخش‌هایی که به ضررش هست را قبول نداشته باشد.
بهشتی‌پور این را هم گفت که بعید است آنچه آمریکایی‌ها در سازمان ملل برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران دنبال می‌کنند، به نتیجه برسد زیرا چین و روسیه به هیچ وجه با آمریکا موافق نیستند و می‌دانند که ایران به تمام مفاد برجام عمل کرده است.
اما آمریکایی‌ها مصّر به تمدید تحریم تسلیحاتی ایران هستند؛ اصراری که به تصریح محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، ابلهانه است. «برایان هوک» مسئول گروه اقدام علیه ایران در وزارت خارجه آمریکا در یادداشتی که در وال‌استریت‌ژورنال منتشر شد تاکید کرد که آمریکا بر سر تمدید تحریم تسلیحاتی ایران پافشاری می‌کند و برای رسیدن به آن مسیر‌های مختلفی را در پیش خواهد گرفت.
مکانیسم ماشه؟!
فعال کردن سازوکار موسوم به «مکانیسم ماشه» یکی از راه‌های مدنظر آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران است؛ امری که از رهگذر ارجاع پرونده هسته‌ای کشورمان به شورای امنیت ممکن خواهد بود.
در همین رابطه، «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه و «وانگ‌یی» وزیر خارجه چین به «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل و اعضای شورای امنیت نامه نوشته و اعلام کرده‌اند، آمریکا از برجام خارج شده و نمی‌تواند مکانیسم ماشه را فعال کند.
«مسخره و غیرمسئولانه»؛ توصیفاتی است که در نامه‌های وزرای خارجه روسیه و چین نسبت به رفتار آمریکا در قبال پرونده هسته‌ای ایران مطرح شده است. «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز هفته گذشته پس از گفت‌وگو با وزیر خارجه چین به خبرنگاران گفت: از آنجا که آمریکا از برجام خارج شده دیگر نمی‌تواند مدعی شود که نقشی در برجام دارد.
مکانیسم ماشه یا «سازوکار مقابله با نقض برجام از سوی ایران» که آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران می‌خواهد فعال‌سازی آن را پیگیری کند، مکانیزمی است که منجر به تجدید تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران خواهد شد. این ساز و کار در بند‌های ۳۶ و ۳۷ برجام پیش‌بینی شده است.
اما استفاده از «مکانیسم ماشه» و «احیای تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران» ملزوماتی دارد از جمله آنکه این سازوکار موسوم به «ماشه» که در متن برجام پیش‌بینی شده برای پیشگیری از نقض توافق جامع هسته‌ای توسط «ایران» طراحی شده است. به عبارت دیگر، این سازوکار زمانی می‌تواند عملی شود که ایران «آغازگر» نقض برجام بوده باشد؛ حال آنکه بنا به اذعان خودِ اروپایی‌ها، این آمریکا بود که برجام را نقض کرد و پنج گام کاهش تعهد هسته‌ای ایران نیز وفق اصول ۲۶ و ۳۶ برجام و صرفا واکنشی به نقض آشکار این توافق بین‌المللی از سوی آمریکا و در پی آن، «عدم تمایل» یا «ناتوانی» اروپا در تضمین منافع ایران است.
استناد به گزارش‌های مجعول آژانس
اما آمریکایی‌ها برای ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت و به تبع آن فعال کردن «مکانیسم ماشه» و فراهم کردن زمینه برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، به گزارش ۱۶ خرداد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد وضعیت برجام و فعالیت‌های هسته‌ای ایران نیز متوسل شده‌اند و مدعی شده‌اند این گزارش گواهی بر عدم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جمعه ۱۶ خرداد در گزارشی که در اختیار کشور‌های عضو شورای حکام قرار داد، اعلام کرد که ذخیره اورانیوم غنی‌شده ایران تقریبا به هشت برابر حد مجاز در برجام رسیده است.
آمریکایی‌ها در شرایطی گزارش ۱۶ خرداد آژانس و عبور برخی فعالیت‌های هسته‌ای ایران از سقف‌های تعیین شده برجامی را نشانه‌ای دال بر نقض برجام از سوی ایران معرفی می‌کنند که تعمداً به این گزاره اشاره نمی‌کنند که ۵ اقدام ایران در راستای کاهش تعهدات هسته‌ای‌اش واکنشی به نقض آشکار برجام از سوی آمریکا بود؛ که تازه پس از یک سال فرجه به طرف اروپایی به عنوان مؤتلف آمریکا برای تضمین منافع برجامی ایران، به صورت مرحله‌ای و نه دفعتاً، انجام گرفت.
سناریو نخ‌نمای آمریکایی - صهیونیستی
آمریکایی‌ها همزمان با راه انداختن تبلیغات مسموم مبنی بر نقض برجام از سوی ایران با استناد به گزارش ۱۶ خرداد آژانس، سناریو دیگری را نیز پیش می‌برند؛ سناریویی با این محتوا که ایران مقررات پادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را زیرپا گذاشته است؛ استناد آمریکایی‌ها نیز در این رابطه، گزارش ۱۳ اسفند ۹۸ آژانس است که مدعی است «ایران اجازه دسترسی به دو سایت هسته‌ای را به بازرسان آژانس نداده و همچنین سؤالات قبلی در مورد فعالیت‌های خود را بدون پاسخ گذاشته است»!
در همان مقطع اسفندماه سال گذشته که گزارش مزبور توسط آژانس ارائه شد، «کاظم غریب‌آبادی» نماینده کشورمان در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی طی یادداشتی با اشاره به فشار آمریکا و رژیم صهیونیستی برای تحت‌الشعاع قرار دادن همکاری‌های سازنده ایران و آژانس، درخواست آژانس برای دسترسی به دو مکان در ایران را فاقد استدلال حقوقی معتبر و موثق دانست که صرفاً مستند به اطلاعات جعلی سرویس‌های جاسوسی است؛ امری که مغایر با اساسنامه آژانس، موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی است؛ لذا ایران تعهدی در قبال این قبیل درخواست‌ها ندارد.
صدور قطعنامه در شورای حکام؟!
علی‌ایحال، دستورکار آمریکا برای نشست هفته جاری شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، استناد به دو گزارش اخیر آژانس و تاکید بر نقض مقررات پادمانی و نقض برجام از سوی ایران است؛ تاکیداتی که مستند به گزاره‌های جعلی هستند و ایران به آنها پاسخ متقن داده است؛ اما آمریکایی‌ها مصّر هستند با همین گزاره‌ها و استنادات جعلی، فضای نشست هفته جاری شورای حکام را به سمت صدور قطعنامه علیه ایران بکشانند تا بدین ترتیب شرایط را برای ارجاع پرونده هسته‌ای کشورمان به شورای امنیت و به تبع آن، فعال‌سازی مکانیسم ماشه و تمدید تحریم تسلیحاتی ایران فراهم کنند.
البته «رحمان قهرمانپور» کارشناس مسائل بین‌الملل به خبرنگار میزان گفت: با توجه به اینکه نشست شورای حکام در هفته پیش‌رو به سرعت وبینار (مجازی) برگزار می‌شود، احتمالاً رأی‌گیری در آن برای صدور قطعنامه صورت نخواهد گرفت.
«میخاییل اولیانوف» نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین نیز به تلاش آمریکا برای اثرگذاری مخرب بر پرونده هسته‌ای ایران واکنش نشان داد و در حساب توییتری‌اش نوشت: محافل ضدایرانی با هراس‌آفرینی ادعا می‌کنند که گزارش‌های اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ضرورت اقدامات فوری آژانس را از نقطه‌نظر عدم اشاعه سلاح هسته‌ای ایجاب می‌کند.
ماجرای PMD و اکاذیبِ جاسوس‌محورانه
اولیانوف به تلاش آمریکا برای مفتوح کردن مجدد پرونده موسوم به «پی‌ام‌دی» یا همان ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران که در آذر ۹۴ با تصویب قطعنامه پیشنهادی گروه ۱+۵، مختومه شده بود نیز واکنش نشان داد و در توییترش نوشت: مسائل مربوط به دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دو مرکز در ایران که ۲۰ سال پیش احتمالا فعالیت‌های اعلام نشده در آن انجام گرفته، تاحدود زیادی به دلیل نبود دستورالعمل لازم ازسوی آژانس در مورد اطلاعات ناشی از جاسوسی است.
در همین رابطه، بهشتی‌پور کارشناس مسائل هسته‌ای با اشاره به جلسه پیش‌روی شورای حکام، به خبرنگار میزان گفت: موضوع مورد اختلاف ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راجع به سؤالات آنها از ایران است و به طور مشخص، دسترسی به دو مکان را از ما خواسته‌اند که مسئولان مربوطه کشورمان نیز در این باره پاسخ‌های لازم را ارئه کرده‌اند و تصریح داشته‌اند که صرف ادعا از سوی یک کشور و مبنا قرار گرفتن آن ادعا برای آغاز روند جدید حقوقی پیرامون برنامه هسته‌ای ایران، امری قابل پذیرش نیست.
بازی گرفتن از آقای دبیرکل در پازل ضدایرانی!
اما علاوه بر تمهید مقدمات آمریکا جهت صدور قطعنامه ضدایرانی در نشست هفته جاری شورای حکام، قطعه دیگر پازل واشنگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران روز جمعه ۲۳ خرداد این بار توسط «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل برداشته شد؛ بنا بر گزارش ادعایی رویترز، دبیرکل سازمان ملل متحد، در گزارشی به شورای امنیت این سازمان اعلام کرده موشک‌های کروزی که سال گذشته در حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی استفاده شد، «منشأ ایرانی» داشته است.
این ادعای دبیرکل سازمان ملل در شرایطی است که در همان مقطع شهریورماه سال گذشته که حمله به تأسیسات نفتی رژیم سعودی صورت گرفت، مقامات ایران با ارائه اسناد متقن هرگونه ادعای نقش‌آفرینی کشورمان در این حملات را رد کردند؛ اما علی‌رغم ارائه این اسناد متقن از سوی ایران، چرا دبیرکل سازمان ملل، ایران را به اقدامی متهم می‌کند که اسناد کذب بودن این اتهام آشکار و ارائه شده است؟ پاسخ به این سوال را باید در فشارهای آمریکا جست؛ گوترش در شرایطی جمعه ۲۳ خرداد به ایران اتهام‌زنی کرد که در روز چهارشنبه ۲۱ خرداد با «مایک پمپئو» وزیر خارجه رژیم آمریکا با محوریت ایران مکالمه تلفنی برقرار کرده بود.
بیانیه وزارت امور خارجه
وزارت امور خارجه کشورمان نیز در همان روز جمعه ۲۳ خرداد در رد ادعاهای دبیرخانه سازمان ملل متحد، بیانیه‌ای صادر کرد و در آن تصریح کرد که چنین ادعایی تحت فشارهای سیاسی رژیم‌های آمریکا و عربستان صورت گرفته است.
وزارت امور خارجه کشورمان در همین بیانیه، مراتب نگرانی عمیق خود را در قبال استفاده ابزاری از دبیرخانه سازمان ملل متحد برای اهداف سیاسی ابراز کرد.
خوش‌رقصی برای آل‌سعود
در همین رابطه، محمدحسن آصفری در گفت‌وگو با میزان، با بیان اینکه سازمان ملل نباید ابراز آمریکا و عربستان باشد، گفت: در شرایطی که به زمان وصول چک‌های عربستان سعودی برای تامین هزینه‌های سازمان ملل نزدیک می‌شویم، توقع هم همین است که دبیرکل سازمان ملل برای آل‌سعود خوش‌رقصی کند و البته این اتفاق، یک اتفاق طبیعی است و غیر از این هم توقعی از سازمان ملل نمی‌رود.
این نماینده مجلس یازدهم با اشاره به سخنان کذب اخیر دبیر کل سازمان ملل در خصوص نقش ایران در حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان گفت: ما قبلا هم شنیده بودیم که دبیر کل وقت سازمان ملل گفته بود که ما به خاطر هزینه‌هایی که عربستان برای امورات جاری سازمان ملل به این سازمان پرداخت می‌کند، نمی‌توانیم عربستان را در جنگ با یمن محکوم کنیم.
آصفری تصریح کرد: امروز متاسفانه شاهد هستیم که دبیرکل سازمان ملل به جای آنکه به کشتار مردم بیگناه یمن ورود کند که با حمایت‌های آمریکا انجام می‌شود، به آمریکا و عربستان چراغ سبز نشان می‌دهد.
علی‌ایحال، شکست‌های پی در پی رژیم آمریکا در غرب آسیا که نشأت گرفته از خصلت تروریستی و استثمارطلبی آنهاست آنها را به سمت استفاده ابزاری از سازمان‌های بین‌المللی سوق داده است و با رهیافت جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در صدد منحرف کردن مسیر حقوقی - فنی پرونده هسته‌ای کشورمان به مسیر سیاسی هستند.
تجربه دفاع جمهوری اسلامی ایران از مسیر حقوقی - فنی هسته‌ای نشان داده است همیشه دست برتر را داشته و باز هم چون در مسیر حقوقی - سیاسی دست پر دارد دشمنان بنا دارند مسیر این پرونده را سیاسی کنند.