شبکه «پویا» یکی ازضعیف‌ترین شبکه‌های تلویزیون
- روزنامه وطن امروز نوشت: اگر شما هم در ایام کرونا در کنار فرزندان‌تان پای شبکه «پویا/ نهال» نشسته و به مخاطبان تقریبا ثابت این شبکه پیوسته باشید، بیشتر به اهمیت و جایگاه این شبکه در تلویزیون پی برده‌اید؛ شبکه‌ای با مخاطبانی مهم‌تر از دیگر مخاطبان؛ مخاطبان کودک و نوجوانی که به جهت ظرفیت‌های ذهنی، آمادگی‌های فوق‌تصوری برای یادگیری دارند، آموزش برای آن‌ها جدی است و باید نهایت ظرافت را برای تولید برنامه برای این سنین رعایت کرد.
اهمیت این شبکه این روز‌ها بیشتر هم شده است. در ایام کرونا کودکان و نونهالانی که به مدرسه نیز نمی‌روند و بیشتر در خانه‌اند، نیاز به برنامه‌هایی دارند که بتواند اوقات فراغت‌شان را پر کند. احتمالا محدودیت‌های کرونایی در تابستان نیز ادامه پیدا می‌کند و باز مخاطبان پویا/نهال در خانه خواهند ماند؛ در خانه ماندن همان و پای تلویزیون نشستن همان.
در این بین اگر تلویزیون با محوریت شبکه پویا برای آن‌ها برنامه‌سازی نکرده باشد، سراغ انیمیشن‌هایی (از شبکه‌های ماهواره‌ای گرفته تا وی او دی‌ها) خواهند رفت که احتمالا با اقتضائات و فضای کودکان جامعه ما همخوانی نداشته باشد. به نظر می‌رسد دقت به این گزاره باعث می‌شود توجه بیشتری به اینکه در این شبکه چه تولیداتی با چه الزامات و با چه سرعتی باید در دستور کار قرار بگیرد، شود؛ آنقدر که وقت برای سر خاراندن هم برای مدیران تلویزیون باقی نگذارد.
بازپخش چندباره انیمیشن‌های موفق ۵۰-۴۰ سال پیش کشور ژاپن، تعدد برنامه‌هایی که تلاش می‌کنند با «خاله‌بازی» سر کودکان را گرم کنند، تکرار بیش از حد سرود‌ها و نماهنگ‌ها در چند نوبت در طول روز و حتی عدم دوبله برنامه‌های مفید شبکه‌های خارجی باعث شده این شبکه، شبکه تکرار مکررات باشد.
اگر چه تکرار برخی انیمیشن‌های درس‌آموز و مفید برای کودکان مانند مجموعه‌های پسر شجاع، آنشرلی با مو‌های قرمز، حنا دختری در مزرعه، مهاجران و چند مجموعه دیگر که با دوبله‌هایی موفق هم خاطره‌ساز و هم دارای وجوه اخلاقی هستند و با استقبال کودکان نیز مواجه می‌شوند، خوب است و گاهی نگارنده خود نیز بابت پخش این برنامه‌ها تشکر مجازی را ابراز داشته است، اما اینکه بعد از چند دهه موفق‌ترین برنامه‌های شبکه کودک و نونهال صداو‌سیمای ما تولیدات ۴۰ سال قبل باشند، کمی تاسف‌بار و البته سوال‌برانگیز است.
اینکه چرا شبکه‌ای در سطح پویا و دارای مخاطبانی ثابت تولید مستمر انیمیشن و برنامه‌هایی به‌روز برای کودکان و نونهالان ندارد و کنداکتور خود را با خاله‌بازی‌ها و بازپخش‌ها پر می‌کند، می‌تواند مخاطبی فراتر از مدیر شبکه نیز داشته باشد.
آیا هزینه کردن برای شبکه پویا مهم است؟ آیا مدیران تلویزیون، مدیر سیما و رئیس سازمان صداوسیما اهمیتی برای «تولید» در شبکه پویا قائل هستند؟! این سوال از این جهت اهمیت دارد که ممکن است مدیر شبکه پویا در پاسخ به این کاهلی در تولید برنامه و بی‌توجهی به آنتن مهم و مخاطبان مهم‌ترش، از نبود بودجه صحبت کند و اینکه امکاناتی برای «تولید» در شبکه پویا ندارد! یکی دیگر از نکاتی که پیرامون شبکه پویا مطرح است، نداشتن پروژه طولانی‌مدت در این سال‌هاست.
شبکه پویا از زمان تاسیس تاکنون می‌توانست با طرح چند پروژه طولانی‌مدت، خود را بیش از یک شبکه تلویزیونی مطرح کند؛ یک سازمان و ظرفیت «نشان‌دار» که بتواند در حوزه‌های دیگر نیز فعال باشد، پیوستی که امروز بسیاری از کمپانی‌های تولید برنامه و انیمیشن برای کودکان قائل به آن هستند. این در حالی است که نشان (لوگوی) شبکه پویا/نهال صداوسیما هم بعد از چند سال هنوز توی ذوق می‌زند.
نبود برنامه‌های طولانی‌مدت در این شبکه باعث شده امروز دستش خالی باشد. اگرچه امروز هم خبری از طرح یا پروژه‌ای که در این شبکه دنبال شود، نیست و هنوز در پایان تیتراژ برنامه‌های این شبکه نام «مرکز کودک و نوجوان اوج» خودنمایی می‌کند.
عمده نماهنگ‌ها و تولیدات کودک‌محور که به شکل پرتکرار نیز از این شبکه پخش می‌شوند، محصول سازمان‌ها، موسسات و گروه‌هایی خارج از شبکه است. این را از شناسنامه این تولیدات می‌توان متوجه شد. برنامه‌هایی که «خاله» و «عمو» محور هستند نیز همواره با یک نقد کلی مواجه بوده‌اند. اول اینکه در حالی که مخاطبان شبکه علاوه بر خردسالان و گروه سنی الف، نونهالان و بچه‌های مدرسه‌ای هم هستند، چرا این حجم از برنامه که نمی‌تواند برای گروه‌های سنی بعد از الف مورد پذیرش قرار بگیرد، تولید می‌شود؟ به قول یکی از منتقدان؛ برنامه‌هایی که در آن خاله‌ها و عمو‌ها مدام در حال توصیه کردن هستند و گویی دارند برای بچه‌های بد برنامه می‌سازند! گویی توان و درک برنامه‌سازی برای «کودکان معمولی» هنوز در تهیه‌کنندگان برنامه‌های اینچنینی وجود ندارد؛ اینکه خیلی از کودکان معمولی‌اند و نیاز به آموزش‌های ترقی‌یافته‌تری دارند. نیاز دارند با زبان خودشان حرف‌های به‌دردبخور بشنوند.
خلاصه اینکه شبکه پویا این روز‌ها به یکی از ضعیف‌ترین شبکه‌های تلویزیون تبدیل شده است، در حالی که به پشتوانه مخاطب ثابت و اثرگذار و مهمی که دارد می‌تواند به جایگاهی بهتر و مناسب‌تر از آنچه هست برسد.
