سوختن «زاگرس» در آتش کمبود امکانات

- روزنامه خراسان نوشت: همین اول تیر خلاص را بزنیم. به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری متاسفانه سالانه به‌طور میانگین حدود ۱۵ هزار هکتار از جنگل‌های کشورمان دچار آتش‌سوزی می‌شوند و ما هر سال بخشی از جنگل‌های کشورمان را به خاطر همین آتش سوزی‌هایی که در بسیاری از موارد عامل انسانی دلیل به وجود آمدن آن است از دست می‌دهیم و متاسفانه به نظر می‌رسد پایگاه آتش نشانی هوایی که بتوان در این گونه مواقع از آن برای خاموشی جنگل و مرتع استفاده کرد دیده نمی‌شود در حالی که خسارت‌های هرآتش سوزی هزینه‌هایی به مراتب بیشتر از احداث چندین پایگاه هوایی آتش نشانی در پی داشته است.

به هر حال دوستداران محیط زیست، امسال بیشتر از سال‌های گذشته نگران وقوع آتش سوزی در مراتع و جنگل‌ها هستند، زیرا بارندگی‌های خوب امسال، موجب رویش قابل توجهی گیاه شده که با آغاز فصل گرما و در صورت رعایت نکردن، احتمال وقوع آتش افزایش می‌یابد. آتش سوزی‌های اخیر در جنگل‌های زاگرس باعث شد تا در کنار برآورد خسارت‌های این آتش سوزی به برآورد هزینه‌های لازم برای تجهیز یک ناوگان هوایی آتش نشانی بپردازیم.

برآورد حداقل ۵۰ هزار میلیارد تومان خسارت

هر چند پیش از مهار کامل آتش تعیین میزان دقیق خسارت ممکن نیست، اما با توجه به وسعت و تراکم و عمر درختان در منطقه می‌توان تاحدودی خسارت را تخمین زد. با توجه به آن چه گفتیم دبیر شبکه تشکل‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی، در گفت و گویی با اعتماد خسارت ۱۰ روز آتش‌سوزی در زاگرس را برای کشور حداقل ۵۰ هزار میلیارد تومان اعلام می‌کند.

به گفته «محمد الموتی» طبق مطالعات هر درخت بلوط ۵۰ ساله ۲۰۰ هزار دلار ارزش دارد. علاوه بر این، هر هکتار مرتع نیز باتوجه به تراکم و پوشش تخمین‌زده می‌شود که بین ۲۰۰ تا ۸۰۰ دلار ارزش داشته باشد. براساس تراکمی که در جنگل‌های زاگرس مشاهده می‌شود، به‌طور میانگین هر هکتار از جنگل‌های زاگرس بین ۴۰ تا ۴۲ درخت بلوط، عموما بالای ۵۰ سال دارد. با کنار هم قرار دادن این ارزش‌گذاری‌ها با تخمین ابعاد آتش‌سوزی و باتوجه به خدمات اکوسیستمی، حیات‌وحش، پوشش جنگلی و حیات وحش و عوامل دیگر آتش‌سوزی در ۱۰ روز گذشته در محدوده زاگرس حداقل برای کشور ۵۰ هزار میلیارد تومان خسارت به جا گذاشته است.

پیش از این هم قاسم سبزعلی، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور هم درباره خسارت آتش سوزی‌ها در مناطق جنگلی زاگرس گفته: آتش سوزی در هر هکتار از مناطق جنگلی زاگرس ۵۶ میلیون تومان و در هر هکتار اراضی ۱۷میلیون تومان خسارت وارد می‌کند. یعنی جدای از آتش سوزی اخیر سالانه نزدیک به دو هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان از آتش سوزی در زاگرس، خسارت روی دست اقتصاد به جا می‌ماند.

هزینه لازم تجهیز ناوگان هوایی آتش نشانی

متاسفانه با وجود داشتن نعمت میلیون‌ها هکتار جنگل و مرتع طبیعی که خداوند به این ملت بزرگ ارزانی داشته تاکنون در زمینه تشکیل و سازمان دهی یگان تخصصی آتش نشان هوایی جنگل‌ها و مراتع اتفاقی که منجر به ایجاد پایگاه هوایی آتش نشانی شود رقم نخورده است. این در حالی است که کشور‌های دیگر با مراتع و جنگل‌هایی با وسعت کمتری از کشور ما دارای چندین ناوگان آتش نشانی هوایی هستند.

بالگرد سیکورسکی s-۷۰: این بالگرد دارای حداقل اوج گیری است و در خانواده بالگرد‌های نظامی قرار می‌گیرد و در دو مدل نظامی و غیرنظامی استفاده می‌شود. قیمت مدل غیرنظامی آن ۵.۹ میلیون دلار است. این بالگرد می‌تواند حدود ۹ هزار لیتر مواد خاموش کننده با خود حمل کند.

هواپیمای DC-۱۰ Air Tanker: این هواپیما صرفا برای اطفای حریق طراحی شده و از سال ۲۰۰۶ در آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این هواپیما مناسب‌ترین گزینه برای مناطق روستایی و جنگلی محسوب می‌شود و ظرفیت ۴۵ هزار لیتر مواد خاموش کننده را دارد.

هواپیمای دوزیست: این گونه هواپیما‌ها علاوه بر اطفای حریق برای عملیات‌های نجات هوایی و دریایی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین قابلیت این هواپیما‌ها قابلیت فرود، پرواز در سطح آب و پر کردن مخازن آبی خود از دریاچه یا سد است. آن‌ها در هربار آبگیری بین ۳ تا ۵ هزار لیتر آب را جابه جا می‌کنند.

هواپیمای بریف بی-۲۰۰: شاید نهنگ هوایی بهترین اسمی باشد که بتوان روی این هواپیمای روسی گذاشت. ظرفیت این هواپیما ۱۲ تن مواد خاموش کننده است و قابلیت فرود و پرواز از سطح آب را دارد.

بالگرد میل-۲۶: این بالگرد روسی توسط چین برای اطفای حریق‌های گسترده و حمل و نقل تجهیزات اطفای حریق استفاده می‌شود.

با نگاهی به قیمت هواپیما‌ها و بالگرد‌های آتش نشانی در جهان متوجه می‌شویم که هر بالگرد حدودا بین ۳ تا ۶ میلیون دلار قیمت دارند و هر هواپیما از ۷ میلیون دلار شروع می‌شودو تا ۱۵ میلیون دلار هم قیمت دارد. با این حال چند روز پیش عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیط‌زیست در گفتگو با شهروند هم اعلام کرده برای ساخت ۱۰ پایگاه آتش‌نشانی هوایی، ۵۰۰ میلیون دلار لازم است که بر اساس دلار ۱۶ هزار تومانی می‌شود ۸ هزار میلیارد تومان که در مقایسه با زیانی که جنگل‌های زاگرس دید رقم چندانی نیست.