مفهوم بازار خارج از بورس
بازار خارج از بورس یا Over-the-counter market به بازاری گفته میشود که بدون مکان فیزیکی مرکزی است در این بازار شرکت کنندگان شرکت کنندگان از طریق سامانههای الکترونیکی، تلفن و ایمیل با هم در ارتباط هستند.
این بازار از ابتدای دهه ۷۰ میلادی در کشورهای صنعتی مدرن شکل گرفت و حجم معاملات در آن دربرخی موارد بسیار بیشتر از بورسهای معمولی بوده است.
با توجه به امکانات الکترونیکی این بازار انجام معاملات به صورت ۲۴ ساعته انجام میشود که این موضوع در مقایسه با یک بورس معمولی مزیت عمدهای محسوب میشود و از طرفی داد و ستدکنندگان از نقاط مختلف جهان میتوانند با هم در ارتباط باشند.
در مواردی به کارگزاران دربازارهای خارج از بورس کارگزار معامله گر گفته میشود چرا که میتواند اقلام معاملاتی را به حساب و مخاطره خود، خرید و فروش کند.
در جهان ۳ نوع بازار خارج از بورس از جمله بازار معاملات سنتی، بازار معاملاتی الکترونیکی و بازار معاملاتی بهینه وجود دارد.
بازار معاملات سنتی
در این بازار معامله گران به عنوان بازارساز، قیمت خرید و فروش را اعلام میکنند.
معامله گران قیمتهای پیشنهادی را اعلام میکنند و قیمت قابل اجرا از طریق تلفن مذاکره میشود و یا از طریق سایتهای اینترنتی اعلام میشود.
باتوجه به اینکه دو طرف معامله از قیمتی که در یک مقطع زمانی توسط تلفن ارائه میشود باخبرند به این گونه معاملات، معامله دو طرفه گفته میشود.
بازار معاملاتی الکترونیکی
بازار معاملاتی الکترونیکی شبیه معاملات الکترونیکی در بورس است، اما به دلیل آنکه از استاندارد کمتری برخوردار است و فاقد قرار داد طراحی شده است آن را بازار خارج از بورس مینامند.
بازار معاملاتی بهینه
بازار معاملاتی بهینه ترکیبی از دو بازار معاملات سنتی و معاملاتی الکترونیکی بوده و معامله گر براساس آنها به معاملات الکترونیکی میپردازد.
معامله گر قیمت خرید و فروش خود را انحصارا به اطلاع فعالان بازار میرساند و معامله گر در این شکل معامله به عنوان طرف معامله در هر قرارداد عمل میکند و نصف ریسک اعتباری در بازار به او باز میگردد.