حکم روزه خواری عمدی و مجازات روزه خواری در ملأ عام چیست؟
- در باب روزه خواری عمدی و روزه خواری در ملا عام سوالات متداولی وجود دارد که در این مطلب سعی نموده ایم به مهمترین آنها مانند کسی که از روی عمد روزه‌های خود را نگرفته تکلیفش چیست؟ و آیا کسی که از روی عمد و در ملأ عام، روزه خواری می‌کند، تعزیر دارد؟ پاسخ داده شود.
روزه خواری عمدی
همه مراجع: هر مقدار از روزه‌ها را که نگرفته، باید قضا کند و افزون بر آن، براى هر روز نیز باید کفّاره بدهد؛ یعنى، دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر کند و یا به هر کدام یک مد (تقریبا ده سیر) طعام (گندم یا جو و مانند آن) به آنها بدهد. [توضیح‌المسائل مراجع، م ۱۶۶۰؛ وحید، توضیح‌المسائل، م ۱۶۶۸.]حال این سوال پیش می‌آید که چنانچه فردی بر او کفاره عمد واجب شده باشد، اما توانایی به انجام آن نداشته باشد، وظیفه اش چیست؟
پاسخ: هرگاه هیچ یک از این سه کار ممکن نشود هر چند «مُد» که می‌تواند به فقرا اطعام کند و اگر نتواند باید ۱۸ روز روزه بگیرد و اگر نتواند هر چند روز که می‌تواند به جا آورد و اگر نتواند استغفار کند و همین اندازه که در قلب بگوید: «استغفراللَّه» کافی است و واجب نیست بعداً که قدرت پیدا کرد کفّاره رابدهد.
حکم پرداخت پول به جای طعام در کفاره
پرسش: آیا می‌توان در پرداخت کفاره به جای طعام، پول به فقیر داد تا مصرف نماید؟
پاسخ: پرداخت پول بجای طعام کافی نیست مگر اینکه یقین داشته باشد که فقیر، آن را صرف نان می‌کند.
حکم شکستن روزه کفاره در بعد از ظهر
پرسش: اگر شخصی روزه کفاره را در بعد از ظهر عمدا باطل کند کفاره دارد؟
پاسخ: احتیاط واجب آن است که بعد از ظهر افطارنکند و اگر افطارنمود باید به ده نفر فقیر هر کدام یک مد طعام بدهد و اگر نمی‌تواند باید سه روز روزه بگیرد و احتیاط مستحبآن است که این سه روز پی در پی باشد.
حکم کفاره در صورت ترک روزه به خاطر اعتیاد
پرسش: شخصی که بر اثر اعتیاد روزه نگرفته است آیا علاوه بر قضا، کفاره نیز دارد؟
پاسخ: چنانچه می‌توانسته ترک کند و نکرده است کفّاره دارد.
حکم کفاره روزه والدین برای فرزندان
پرسش: پدرم فوت شده و پول نماز و روزه اش را دادیم به کسی که بجای آورد. حال آیا پول کفاره روزه‌های قضا او را نیز باید بدهیم؟
پاسخ: پرداخت کفاره روزه والدین بر فرزندان واجب نیست و حتی از اصل مال میت نیز نمی‌توان پرداخت مگر در دو صورت: ۱- با رضایت ورثه کبیر و از سهم آنها. ۲- میت در این زمینه وصیت نموده باشد که از ثلثاموال وی پرداخت می‌شود.
روزه خواری در ملأ عام
روزه خواری در ملا عام افزون بر قضا و کفاره، تعزیر نیز دارد که مقدار آن، برای بار اول و دوم ۲۵ تازیانه است و به نظر عده ای، اندازه‌ای برای آن مشخص نشده و با نظر و تشخیص حاکم شرع تعیین می‌گردد. اگر بعد از تعزیر اوّل و دوم، برای مرتبه سوم روزه خواری کند، حکمش قتل است.