رسوم و سنت‌های مردم یزد در عید نوروز

به گزارش خبرنگار گروه فضای مجازی ،معمولا هیچ طایفه و قومی در ایران یافت نمی‌شود که آیین خاصی در ایام نوروز نداشته باشد و به طبع استان یزد نیز از این قاعده مستثنی نیست.

مردم یزد به ویژه در روستاها، رسوم جالبی دارند که در پنجه سال (پنج روز آخر سال) برگزار می‌کنند و هنوز هم در بین برخی مردم به شکل و سیاق گذشته رایج است.

عید نوروز در یزد از فال کوزه تا آش رشته

مراسم فال کوزه که در گذشته بسیار بیشتر از امروز رواج داشته است نیز از رسوم مردم در ایام پایانی سال است که به نوعی نیکی و بدی را برای آن‌ها بازگو می‌کند.

فال کوزه، ویژه جشن و ایام خاصی نیست، بلکه در روزگاران گذشته در میهمانی‌های عادی و جشن‌های عمومی و خانوادگی یا جشن‌های ملی نیز توسط زنان اجرا می‌شده است.

دختر نابالغی باید کوزه را پر از آب کند و در مجلسی که زنان نشسته اند آن را بگرداند و زنان حاضر در مجلس شانه و یا گیره سر را به نیتی که دارند درون کوزه بیاندازند.

سپس این کوزه به خانه‌ای که درخت مورد در آن باشد می‌برند و به همراه یک آیینه کوچک و پارچه سبز در زیر درخت می‌گذارند تا یک روز از آن بگذرد.

وز بعد همان دختر با لباسی آراسته و پاک کوزه را برداشته و در همان خانه در یکی از اتاق‌ها زنان به دور کوزه جمع می‌شوند و فال گرفتن را آغاز می‌کنند.

نکته جالب آن است که این مراسم فال کوزه با شعرخوانی همراه می‌شود و هر کسی شعری که مرتبط با این رسم است و حالتی فالگونه دارد را می‌خواند و آن دختر دست در کوزه می‌کند و چیزی را از داخل کوزه بیرون می‌آورد.

هر چیزی که از کوزه بیرون بیاید صاحب آن با شعری که خوانده می‌شود، نیت خود را تعبیر می‌کند و نیک و بد را برای خود معلوم خواهد کرد.

این عمل آنقدر تکرار می‌شود تا تمامی گیره و شانه‌ها از کوزه بیرون بیاید و اگر مفهوم و معنای شعر خوانده شده، خوب باشد، نیکی عمل و رسیدن به مقصود است و اگر معنای شعر مناسب نباشد، یعنی نیت صاحب فال خوب نیست و به مراد خود نمی‌رسد.

البته اجرای این رسم بیشتر در بین ایرانیان باستان رایج بوده و اکنون نیز زرتشتیان عقیده بسیاری بر اجرای فال کوزه دارند.

از دیگر برنامه‌های پیشواز از سال نو در یزد، پختن آش رشته است.
پختن این آش نیز به منظور طلب حاجت است و هرکسی که نذر داشته باشد آن را می‌پزد.

آیین‌های ۴ شنبه سوری یزدی‌ها

کوزه شکستن

توزیع آجیل مشکل گشا به نام لرک (هفت مغز)
جمع شدن دور آتش و خواندن شهر “زردی من از تو، سرخی تو از من” یا “سرخی تو به روی من، زردی من به جون دشمنانم” که به معنی دوری از ناخوشی‌ها و استقبال از سلامتی است، اشاره کرد.