شعله احساسات ضد آمریکایی در عراق، توافق حضور نظامیان خارجی را سوزاند

به گزارش گروه بین الملل ؛ اقدام پارلمان عراق در تصویب قطعنامه خروج نظامیان خارجی از سراسر خاک عراق و منع هرگونه استفاده از منابع زمینی، هوایی و دریایی عراق برای عملیات نظامی، در ۵ ژانویه ۲۰۲۰ (۱۵ دی ۱۳۹۸) ضمن رقم زدن تحولاتی جدید در روابط دو کشور آمریکا و عراق، تاثیرات مهمی در عرصه داخلی عراق داشت.

اقدام پارلمان عراق در تصویب قطعنامه خروج نظامیان خارجی از این کشور را باید در درجه نخست نتیجه خواست مردم عراق برای پایان حضور نظامیان خارجی در این کشور دانست که در سال‌های متمادی حضورشان در این کشور جز رنج و سختی نتیجه‌ای برایشان به دنبال نداشته است.

 

اما دلیل دیگر این اقدام را باید عملیات تروریستی دولت آمریکا علیه فرودگاه بغداد در روز سوم ژانویه (۱۳ دی ۱۳۹۸) دانست که با نقض حاکمیت این کشور به شهادت سردار «حاج قاسم سلیمانی»، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، «ابومهدی المهندس»، معاون فرمانده گروه مقاومتی «حشدالشعبی» عراق و شماری از همرزمانشان شد.

آمریکا که در سال ۲۰۰۳ با تجاوز آشکار به عراق، از خود به عنوان متحد راهبردی بغداد و عامل تضمین ثبات در این کشور یاد می‌کرد، اکنون با مرحله‌ای جدید در رویکرد خود در این سرزمینِ بیزار از جنگ مواجه شده است. حضور نظامیان آمریکایی در عراق در پی تجاوز به این کشور به ادعای واهی وجود تسلیحات هسته‌ای در آن در سال ۲۰۰۳، تا سال‌ها پس از آن ادامه داشت. این حضور در نهایت در سال ۲۰۱۱ از سوی دولت عراق بی مورد خوانده شده و روند خروج نظامیان آمریکایی از این کشور آغاز شد.

اما بسط و گسترش سرطان تروریسم در عراق که براساس گزارش‌های معتبر و ادعای مقام‌های آمریکایی، نتیجه تلاش‌های خودشان برای تنش آفرینی در منطقه بود، بازهم دولت عراق را ناچار به اعلام درخواست کمک برای مبارزه با گروه تروریستی داعش کرد. لغو این اقدام دولت وقت عراق که سه سال از زمان پایان آن نیز گذشته بود، نیازمند مصوبه‌ای در پارلمان این کشور بود که به دلیل اختلاف نظر فراکسیون‌های مختلف همواره به تعویق می‌افتاد.

در نهایت تصویب این قطعنامه با مخالفت شدید واشنگتن روبرو شد. دولت آمریکا در موضع گیری رسمی ضمن ناامیدکننده خواندن این قطعنامه، اعلام کرد همچنان در عراق حضور خواهد داشت. «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا نیز مانند همیشه از دیپلماسی تهدید و تحریم استفاده کرده و تاکید کرد بغداد برای خروج نظامیان آمریکایی باید هزینه تاسیس پایگاه‌ های آمریکایی را به دولت این کشور پرداخت کرده و در انتظار تحریم‌هایی سخت باشد که تاکنون بی سابقه بودند.

 

البته باید توجه داشت که آمریکا ادعا‌های واهی زیادی را به عنوان پیامد خروج نظامیانش توصیف کرد که از جمله آن‌ها می‌توان به مواردی مانند بروز و ظهور گروه‌های تروریستی جدید، تجدید حیات داعش، به راه افتادن موج استقلال طلبی در عراق، ناتوانی عراق در تامین نیاز‌های اقتصادی به دلیل وابستگی به کشور‌های غربی و ... اشاره کرد. اما هر ناظر آگاهی ضمن درک بیهودگی این ادعا‌ها در می‌یابد که دلیل اصلی به آب و آتش زدن آمریکا برای ادامه حضور در عراق، مقابله با نفوذ گسترده و رو به گسترش ایران در منطقه است.

عصبانیت ترامپ از قطعنامه پارلمان عراق مبنی بر خروج نظامیان خارجی در حالی رخ می‌دهد که این امر با ادعاهایش مبنی بر خروج نظامیانش از عراق و جنگ‌های احمقانه بی پایان در تضاد است. ترامپ چندی پیش از شعله ور شدن احساسات ضد آمریکایی در عراق اعلام کرده بود که قصد دارد به حضور نظامیان آمریکا در جنگ‌های بی پایان غرب آسیا پایان دهد. در این راستا اقدام به محدود کردن شمار نظامیانش در سوریه کرده و مذاکرات صلح با طالبان را برای خروج از افغانستان در دستور کار خود قرار داده بود. هرچند اندکی پس از خاتمه نمایش جنگ‌های بی پایان، جهان دلیل واقعی این ادعا را دریافت؛ آمریکا در سوریه به دنبال نفت و در افغانستان درصدد پایان دادن به هزینه‌های هنگفت طولانی‌ترین جنگ خارجی تاریخ خود بود.

 

اکنون عراق در مرحله جدی مذاکره با دولت‌های خارجی برای خروج نظامیانشان از عراق قرار گرفته و آغاز به کار کابینه جدید به معنای آغاز روندی است که اکنون با خروج نظامیان برخی از کشور‌ها از عراق شروع شده است.

همانطور که گفته شد در ریشه یابی تشدید احساسات ضد آمریکایی در عراق دو موضوع را نباید از یاد برد. مردم این کشور که در سال‌های اخیر با معضل نقض استقلال و حاکمیت ملی کشورشان و نیز جان باختن مردم و نیرو‌های نظامی و انتظامی عراق از سوی دولت آمریکا مواجه بودند، با عملیات تروریستی آمریکا علیه بغداد دیگر سکوت را جائز ندانسته و برای نشان دادن اعتراض خود به خیابان‌ها رفتند. این اعتراض‌ها تاکیدی بودند بر ادعا‌های واهی ناتوانی عراق در موضوع تامین امنیت و ثبات خود و مقابله با بروز و ظهور گروه‌های تروریستی جدید!

تظاهرات میلیون نفری مردم عراق در اعتراض به ادامه حضور نظامیان آمریکایی در این کشور، احساسات ضد آمریکایی را در عراق به تصویر کشیده و ثابت کرد. حضور تقریبا نیم میلیونی مردم عراق در تظاهرات مسالمت آمیز ضد آمریکایی در بغداد در اعتراض به تداوم حضور نظامیان آمریکایی در کشورشان به ویژه در پی اقدام تروریستی آمریکا که منجر به شهادت سردار قاسم سلیمانی، و ابومهدی المهندس، معاون فرمانده گروه مقاومتی حشدالشعبی شد، همایشی منضبط برای اعلام انزجار از حضور آمریکایی‌ها در این کشور از سال ۲۰۱۴ بود.

این تظاهرات در رسانه‌ های خارجی بازتاب گسترده‌ای داشت:

- «پولیتیکو» در گزارشی با اشاره به این رویداد مهم در عراق و تاکید بر رعایت موارد امنیتی از سوی سازمان دهندگان و تظاهرکنندگان نوشت، «روند تحولات در عراق نشان می‌دهد که سیاست عملگرایانه در این کشور جای خود را پیدا کرده است. در ادامه این یادداشت به نقل از یک مقام ارشد عراق آمده است، نقش آمریکا در عراق باید بازتعریف شود.»

- «سی‌ان‌ان» هم در این مورد نوشت، «تصاویر دریافتی از بغداد نشان دهنده دریایی از پرچم‌های عراق بود.»

- «خبرگزاری فرانسه» در پوشش این خبر به بیانیه پایانی این تظاهرات اشاره کرد و نوشت «این بیانیه بر خروج همه نیرو‌های خارجی از عراق تاکید کرده و خواستار لغو موافقت نامه‌های امنیتی عراق و آمریکا، بسته شدن فضای هوایی عراق به روی هواپیما‌ها و پهپاد‌های جاسوسی آمریکا شد. بیانیه در پایان تاکید می‌کند، در صورت اجرای شروط مذکور با آمریکا به عنوان کشوری اشغالگر برخورد نمی‌شود، اما در غیر این صورت آمریکا به عنوان کشوری متخاصم تلقی می‌شود.»

- «وکس» تاکید دارد که «احساسات ضد آمریکایی همواره در عراق وجود داشته است، اما از سال ۲۰۱۳ و در پی تجاوز آمریکا به عراق تشدید شده است؛ ضمن این که تظاهرات، توانایی گروه‌های شیعی را در بسیج مردمی آشکار کرد.»

- «بیزنس اینسایدر»، نوشت، «عراقی‌ها که ماه‌ها است درگیر اعتراض به ساختار سیاسی خود هستند نشان دادند که موضوع نفوذ گسترده نیرو‌های خارجی در کشورشان را بر نمی‌تابند.»

وجه مشترک تحلیل‌ها و گزارش‌ها در مورد تظاهرات میلیونی مردمی در عراق، به خیابان رفتن مردم عراق در پی اقدام تروریستی آمریکا بود. «گاردین»، «وال استریت ژورنال» و ... با تاکید بر این نقش این فاجعه در برگزاری تظاهرات نوشتند، «عراقی‌ها اقدام مذکور آمریکا را نقض حاکمیت خود دانسته و از آن اعلام انزجار کردند.»

به نظر می‌رسد نیویورک تایمز توصیه درستی از تحولات اخیر عراق داشته است: «نفرت از آمریکا فصل مشترک اعتراض‌ها و تظاهرات‌های ایام اخیر در عراق است.»