آیت‌الله مکارم‌شیرازی: امر به معروف و نهی از منکر واجب کفایی است
به گزارش گروه سیاسی به نقل از حوزه، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی امروز در درس خارج فقه خود که با حضور طلاب و فضلای حوزه در مسجد اعظم قم برگزار شد، در ادامه مباحث مربوط به امر به معروف و نهی از منکر، به تبیین دیدگاه امام در این خصوص پرداخت و با بیان این که طبق نظر امام وجوب امر به معروف و نهی از منکر از نوع وجوب کفایی است، تصریح کرد: اگر کسی برای این فریضه قیام نکند همه با اجتماع شرایط ترک واجب گفته‌اند و معاقب خواهند بود و مجازات می‌شوند.
وی با اشاره به اهمیت انجام تکالیف الهی خاطر نشان کرد: نماز، روزه، حج و امثال آن واجب عینی است که بر هر فرد مکلفی لازم است نسبت به انجام آن اقدام کند؛ یک دسته نیز واجب کفایی داریم مثل تطهیر مسجد و جهاد در مقابل دشمن که اگر یک دسته از افراد انجام دادند تکلیف از دیگران ساقط می‌شود.
این مرجع تقلید با تاکید بر این که ما معتقدیم امر به معروف و نهی از منکر واجب کفایی است، دلایل خود برای این مهم را این گونه تبیین کرد: دلیل اول ظاهر ادله است، آیات قرآن کریم از جمله آیه شریفه «وَلْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ ۚ وَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» و ظاهر روایات دال بر این مطلب است.
وی افزود: طبیعت برخی از امور به گونه‌ای است که اگر برخی قیام کردند، از دیگران ساقط می‌شود و به عقیده ما امر به معروف و نهی از منکر از جمله این امور است؛ طبیعت امر به معروف و نهی از منکر مثل صلاه و صوم نیست که هر مکلفی باید نسبت به آن اقدام کند؛ نکته‌ای که می‌خواهیم تاکید کنیم چه امر به معروف واجب کفایی و چه واجب عینی باشد این نزاع ثمره‌ای ندارد و اگر «من به الکفایه» قیام کند از دیگران ساقط می‌شود.
آیت الله مکارم شیرازی بیان داشت: مرحوم محقق در متن شرایع، ابتدا واجب کفایی را ترجیح می‌دهد، اما در آخر می‌گوید واجب عینی بودن امر به معروف اولی است.
وی با بیان این که واجب بر دو قسم کفایی و عینی است، گفت: درباره وجوب کفایی اقوال مختلفی مطرح است که ما شش احتمال را نقل کرده ایم؛ برخی گفته اند واجب عینی بر فرد مردد از واجب کفایی؛ برخی گفته اند متعلق احدالمکلفین است، بعضی دیگر گفته اند عنوان انتزاعی درست می‌کنیم و همان را اساس قرار می‌دهیم و می‌گوییم مراد واجب عینی است بر «من به الکفایه»، قول دیگری نیز می‌گوید که واجب عینی است لکن مشروط به این که کسی قیام به انجام آن نکند.
بیشتر بخوانید:
این مرجع تقلید بیان داشت: این آقایان که در وادی این پیچ و خم‌ها رفته‌اند تصور می‌کردند اصلا غیر از واجب عینی در این مورد نداریم و تنها به متعلق آن می‌پردازیم؛ در حالی که از اساس این درست نیست و طبیعت و ماهیت واجب عینی و کفایی با یکدیگر متفاوت است.