چهارمین سالگرد قتل عام زاریا؛ کشتار شیعیان از سوی دولت نیجریه با چراغ سبز عربستان

به گزارش گروه بین الملل ؛ جامعه شیعیان نیجریه در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ (۲۱ آذر ۱۳۹۴) شاهد یورش وحشیانه ارتش این کشور به مراسم عزاداری در شهر زاریا بود؛ یورشی که قتل عام زن و کودک، زنده زنده سوزاندن مجروحان، گور‌های دسته جمعی و بازداشت‌های طولانی مدت را به دنبال داشت.

جامعه شیعیان نیجریه که ۵ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، در سال‌های اخیر با سرکوب سیستماتیک دولت این کشور تحت حمایت برخی از کشور‌های عربی مواجه است. این اقلیت مورد ظلم، در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ شاهد جنایتی آشکار علیه خود بود. ارتش نیجریه در این روز به بهانه تلاش اعضای جنبش اسلامی نیجریه برای ترور رئیس ستاد کل ارتش این کشور و حمله به کاروان نظامی ارتش، با یورش به منزل «شیخ زکزاکی»، دبیرکل «جنبش اسلامی»، محل عزاداری شیعیان در زاریا، دست‌کم ۳۵۰ زن، مرد و کودک شیعه را به شهادت رسانده و اقدام به دستگیری گسترده شیعیان کرد.

دولت نیجریه در پی ارتکاب این جنایت، شیخ زکزاکی و سه نفر دیگر از سران این حزب را به قتل عمد اعضای جنبش اسلامی، برهم زدن آرامش عمومی، تشکیل اجتماعات غیرقانونی و ... که در مجموع هشت پرونده جداگانه را شامل می‌شود، متهم کرد. اتهام قتل عمد در حالی به شیخ زکزاکی زده شده که شش پسر وی در جریان جنایت زاریا توسط ارتش نیجریه به شهادت رسیدند.

جنایت زاریا که تا سه روز ادامه داشت، علاوه بر بیش از ۳۵۰ شهید، شمار زیادی زخمی و بازداشت شده نیز برجای گذاشت. براساس گزارش‌ها بیش از ۳۰۰ عضو جنبش اسلامی نیجریه در پی قتل عام زاریا و اعتراض‌های مسالمت آمیز متعاقب آن برای آزادی شیخ زکزاکی و همسرش بازداشت شدند که شرایط آنان وخیم اعلام شده است.

این جنایت به شکل سرکوب‌های متعدد در سایر شهر‌ها از جمله «ابوجا»، پایتخت نیجریه، «کادونا»، «کاتسینا» و ... دنبال شد و دست‌کم ۱۱۰ شهید برجای گذاشت. اما این موارد پایان سناریوی قتل شیعیان از سوی دولت نیجریه نبود. دستگیری معترضان به ادامه بازداشت شیخ زکزاکی، حمله به شیعیان در اماکن عمومی، حمله خشونت بار به تجمعات مسالمت آمیز شیعیان و ... دیگر اقدامات شیعه ستیزانه دولت نیجریه بوده‎اند.

گزارش‌های متعددی دال بر وقوع جنایت در زاریا منتشر شده است که عمده‌ترین آن گزارش عفو بین الملل در این مورد است که پس از تحقیقات گسترده ارائه شد.

عفو بین الملل در گزارش خود با ارائه تصاویر ماهواره‌ای از این منطقه، به گور‌های دسته جمعی اشاره می‌کند که در روز‌های پس از این جنایت در منطقه ایجاد شدند. این گزارش همچنین به تخریب ساختمان‌ها و زنده زنده سوزاندن مردم توسط ارتش نیجریه براساس فیلم‌های موجود از این جنایت و اظهارات شاهدان و نیز اعضای خانواده قربانیان، اشاره کرده و تاکید می‌کند شمار زیادی از مجروحان زنده زنده سوزانده شدند تا آثار جنایت ارتش نیجریه پاک شود.

دیده بان حقوق بشر نیز از دفن ۳۰۰ مسلمان شیعه توسط ارتش نیجریه خبر داده و اعلام کرد این اجساد بدون اجازه اعضای خانواده افراد متوفی دفن شده‎اند. این سازمان حقوق بشری در ادامه ضمن توصیف جنایت زاریا "در بهترین حالت به عنوان واکنش بیش از حد وحشیانه و در بدترین حالت به عنوان حمله برنامه ریزی شده به شیعیان"، خواستار محاکمه دولت نیجریه شد؛ درخواستی که تاکنون بی نتیجه مانده است.

دیده بان حقوق بشر همچنین ادعا‌های ارتش نیجریه مبنی بر زخمی و کشته شدن نظامیان در جریان سرکوب سه روزه زاریا را رد و اعلام کرد مدارکی دال بر این ادعا وجود ندارد.

باید توجه داشت که با وجود تایید وقوع این جنایت توسط سازمان‌ها و مراجع بین المللی و حقوق بشری، دولت نیجریه تاکنون از مجازات مصون مانده و تنها ۱۷۰ نفر از سربازان حاضر در این جنایت زندانی شدند که ۸۷ نفر آنان در محاکمه‌های صوری تبرئه و آزاد شدند و روند برگزاری دادگاه صوری ۹۰ نفر دیگر در جریان است.

آشکار شدن ردپای عربستان در مخالفت دولت نیجریه با برگزاری مراسم محرم سال جاری و دیگر موارد جای تردید باقی نمی‌گذارد که قتل عام زاریا توطئه‌ای بود که از جانب عربستان و رژیم صهیونیستی طراحی شد. برای اثبات این موضوع می‌توان به اظهارات «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی مبنی بر نگرانی از گسترش شیعه در آفریقا اشاره کرد. به نظر می‌رسد گسترش شیعه در آفریقا سبب شد تا عربستان به شدت تحقیر شود. اظهارات مذکور اعتراف واضحی از همدستی عربستان با سیاست‌های ظالمانه و وحشیانه دولت نیجریه علیه شیعیان این کشور است.

بازداشت شیخ زکزاکی و همسرش به رغم وخامت اوضاع جسمی هر دوی آنان و سفر ناتمام درمانی به هند در حالی ادامه دارد که دیوان عالی نیجریه در سال ۲۰۱۶ حکم به آزادی و پرداخت غرامت تخریب منزل آنان داده بود. این حکم با اعمال نفوذ دولت نیجریه نادیده گرفته شده است. علاوه بر این دولت نیجریه در سال‌های اخیر فشارها و محدودیت‎های بیشتری را بر جنبش اسلامی اعمال کرده که از جمله آنها می‌توان به غیرقانونی اعلام کردن فعالیت این جنبش در آستانه ماه محرم سال جاری اشاره کرد.