انتخابات تمام الکترونیک در گرو ۳ شرط مهم/ فقط ۷۲ روز باقی است
گروه سیاسی ؛ دوم اسفندماه سال جاری یعنی ۷۲ روز دیگر انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و میاندورهای پنجمین دوره مجلس خبرگان در سراسر میهن اسلامی‌مان برگزار می‌شود.
انتخابات مجلس یازدهم در ۲۰۸ حوزه انتخابیه برای تعیین منتخبان ۲۹۰ کرسی، برگزار می‌شود. ثبت‌نام از داوطلبان نمایندگی دوره یازدهم مجلس از روز یکشنبه ۱۰ آذر آغاز شد و تا روز شنبه ۱۶ آذر به مدت ۷ روز ادامه داشت. مطابق آخرین آمارحدود ۱۶ هزار داوطلب برای نامزدی مجلس یازدهم ثبت نام کرده‌اند.
بیشتر بخوانید:
برگزاری انتخابات به شیوه الکترونیکی یکی از موضوعات پراهمیت در باب انتخابات دوم اسفندماه است؛ در همین رابطه امیر شجاعان رئیس مرکز توسعه دولت الکترونیک وزارت کشور در اردیبهشت ماه سال جاری به خبرنگار میزان گفت: احراز هویت به شیوه الکترونیکی در تمام شعب اخذ رأی در انتخابات پیش‌رو نهایی شده، اما قطعا مراحل اخذ و شمارش آرا در تمام شعب، الکترونیکی نخواهد بود و اگر نظر موافق شورای نگهبان جلب شود، حداکثر در همان حد دوره قبل، اخذ و شمارش الکترونیکی آراء را خواهیم داشت.
اما منظور شجاعان از انتخابات دوره قبل، انتخابات شورا‌های شهر در اردیبهشت سال ۹۶ است که در آن مقطع، فرآیند رای‌گیری در حدود ۱۰ هزار شعبه در ۱۴۰ شهر کشور، به صورت تمام الکترونیکی برگزار شد.
در همین رابطه، شجاعان روز شنبه ۱۶ آذر در حاشیه آخرین روز نام‌نویسی از نامزد‌های انتخابات مجلس یازدهم در ستاد انتخابات کشور به خبرنگار میزان، گفت: اعلام آمادگی کرده‌ایم در ۱۱ استان که شامل ۱۰ هزار شعبه انتخاباتی می‌شود همه فرآیند انتخابات را اعم از احراز هویت رأی دهندگان، اخذ و شمارش آراء بصورت الکترونیکی برگزار کنیم.
رئیس مرکز توسعه دولت الکترونیک وزارت کشور تصریح کرد: همچنان برای تحقق هدف مزبور در حال رایزنی با شورای نگهبان هستیم و این شورا تنها نهادی است که باید مجوز برگزاری انتخابات تمام الکترونیکی را صادر کند.
به طور کلی برگزاری انتخابات ۲۵ فرآیند دارد که در روز موعد انتخابات، چهار فرآیند اصلی شامل «احراز هویت رأی دهندگان»، «کنترل رأی تکراری»، «اخذ رأی» و «شمارش آراء» صورت می‌پذیرد.
طبق گفته مسئولان وزارت کشور، دو مرحله «احراز هویت رأی دهندگان» و «کنترل رأی تکراری» در روز انتخابات به صورت تمام الکترونیکی برگزار می‌شود؛ در همین زمینه «جمال عرف» به خبرنگار میزان گفت: تمام تاییدیه‌های استفاده از دستگاه‌های الکترونیک برای احراز هویت رأی دهندگان انتخابات اسفندماه، اخذ شده است.
عرف در تاریخ ۱۲ آذر نیز در حاشیه بازدید از محل ثبت‌نام نامزد‌های حوزه انتخابیه تهران، به خبرنگاران گفت: وزارت کشور بالغ بر ۶۰ هزار دستگاه الکترونیکی احراز هویت را سفارش داده است؛ دستگاه‌هایی که با کمک یکی از شرکت‌های وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح در حال تولید است.
رئیس ستاد انتخابات این را هم گفته است که طبق تخمین‌های صورت گرفته، هزینه برگزاری الکترونیکی انتخابات بالغ بر ۵۰۰ الی ۶۰۰ میلیارد تومان است.
بیشتر بخوانید:
اما «احراز هویت رأی دهندگان» با دستگاه‌های الکترونیکی در جریان انتخابات پیش‌رو سبب خواهد شد که سوء استفاده از شناسنامه متوفیان و افراد فاقد اعتبار برای رأی دادن ناممکن شود. همچنین در این روش از آن جهت که شماره ملی رای دهندگان پس از رای دادن، در «سامانه الکترونیکی» قرمز می‌شود، دیگر امکان بروز تخلف بواسطه رأی دادن مجدد وجود ندارد.
به طور کلی برگزاری انتخابات به شیوه الکترونیک مزایای بسیاری دارد؛ تا آنجا که در بند ۱۲ سیاست‌های کلی انتخابات، دولت مکلف به بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در جهت حداکثرسازی شفافیت، سرعت و سلامت در اخذ، شمارش آرا و اعلام نتایج شده است.
اما این مزایا و این تاکیدات درخصوص برگزاری انتخابات الکترونیک نباید ما را آسیب‌هایی که بواسطه ناایمنی احتمالی دستگاه‌ها و سامانه‌ها در فرآیند برگزاری انتخابات الکترونیکی ظهور و بروز پیدا می‌کند غافل کند. دغدغه شورای نگهبان به عنوان نهاد ناظر انتخابات نیز در حوزه انتخابات الکترونیک ناظر بر همین موضوع است.
در همین زمینه «سیامک ره‌پیک» عضو حقوقدان شورای نگهبان طی مصاحبه‌ای تاکید کرد: اگر نظارت شورای نگهبان مخدوش نشود، امنیت انتخابات رعایت شود و به مشارکت و صحت انتخابات خدشه‌ای وارد نشود، شورای نگهبان با الکترونیکی برگزار کردن انتخابات موافق است.
به طور کلی فارغ از مرحله «احراز هویت رأی دهندگان» که قطعا در انتخابات اسفندماه بصورت الکترونیکی خواهد بود و مزایای زیادی نیز دارد؛ برگزاری دو مرحله دیگر از انتخابات یعنی مراحل «اخذ آراء» و «شمارش آراء» به شیوه الکترونیکی از حساسیت زیادی برخوردار است لذا کوچکترین خطا یا اصطلاحاً «باگی» در سامانه و دستگاه‌های الکترونیکی، موجبات مخدوش شدن کل فرآیند رأی‌گیری را فراهم می‌آورد؛ بنابراین باید جمیع جهات به لحاظ ایمنی دستگاه‌های الکترونیکی و ایمنی سامانه در این دو مرحله (اخذ و شمارش آراء) با حساسیت بالا و ضریب ایمنی زیادی، سنجیده شود.
- بیشتر بخوانید:
چگونگی برگزاری انتخابات الکترونیک
بدون تردید شورای نگهبان اگرچه با اصل الکترونیکی شدن انتخابات موافق است و این موضوع را در قضیه موافقت با «احراز هویت الکترونیکی رأی دهندگان» ثابت کرد، اما بالاتر از آن، برای شورای نگهبان، صحت و امنیت فرآیند انتخابات، معیار اصلی است؛ لذا در صورت تایید امنیت دستگاه‌های الکترونیکی شمارش و اخذ آراء توسط مراجع و مراکز ذیصلاح، شورای نگهبان مجوز برگزاری الکترونیکی انتخابات را در این دو مرحله (اخذ و شمارش آراء) نیز خواهد داد.
در همین رابطه «علی‌اصغر زارعی» جانشین سازمان پدافند غیرعامل، اواسط آبان ماه به خبرنگار میزان گفت: هنوز دستگاه‌های الکترونیکی برگزاری انتخابات برای بررسی و ارزیابی به سازمان پدافند غیرعامل ارائه نشده است؛ ما اعلام کرده‌ایم تا وقتی که فرصت هست این دستگاه‌ها را به ما بدهید تا آن‌ها را ارزیابی کنیم و نظرمان را بگوییم. اگر دیر هنگام این مسئولیت به ما بسپارید، ما حتما تایید نخواهیم کرد.
به هر ترتیب باید دید در فاصله حدود ۷۰ روز تا انتخابات دوم اسفند، برگزاری انتخابات الکترونیک به کجا می‌رسد؟