طرح بهسازی نیروگاه ری در تنگنای تامین مالی/ سازوکار تهاتر نفت خام ابلاغ نشد

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، نیروگاه گازی ری در باقرشهر استان تهران، قرار دارد که سابقه احداث آن به اوایل دهه ۱۳۵۰ بازمی‌گردد.

در حال حاضر این نیروگاه دارای ۲۲ واحد گازی کم‌ظرفیت و فرسوده با راندمان بسیار پایین است که برق مورد نیاز شبکه ۲۳۰ کیلوولت جنوب تهران را تامین می‌کند.

ظرفیت اولیه این نیروگاه در زمان احداث حدود ۱۲۰۰ مگاوات با بیش از ۴۰ واحد گازی کوچک بوده که در آن زمان حدود یک چهارم برق کشور را تامین می‌کرده است، اما به دلیل از کار افتادن برخی واحد‌ها و خروج و انتقال آن‌ها از نیروگاه و فرسودگی واحد‌های باقیمانده در حال حاضر ظرفیت تولید این نیروگاه به حدود ۵۰۰ مگاوات به ۲۲ واحد گازی کوچک کاهش پیدا کرده است.

لازم به ذکر است که واحد‌های باقیمانده نیز با هزینه‌های بالای تعمیرات و نگهداری و راندمان بسیار پایین (کمتر از ۲۵ درصد) در حال بهره‌برداری است.

در همین راستا با روح الله اسپنانی مجری طرح بهسازی نیروگاه سیکل ترکیبی ری به گفت و گویی تفصیلی پرداختیم تا از آخرین وضعیت این نیروگاه باخبر شویم.

میزان: برنامه نوسازی نیروگاه ری و نحوه تامین مالی بهسازی این نیروگاه به چه صورت است؟

اسپنانی: با توجه به وضعیت موجود شبکه ۲۳۰ کیلو ولت برق منطقه تهران و نیاز مبرم شبکه برق جنوب شهر تهران به تامین انرژی از طریق احداث نیروگاه جدید و همچنین جلوگیری از بروز خاموشی‌های گسترده در پایتخت طی سال‌های آتی، از اوایل سال ۹۵ برنامه نوسازی نیروگاه ری و احداث یک بلوک سیکل ترکیبی با تکنولوژی روز و راندمان بالا در دستور کار شرکت مادر تخصصی نیروی برق حرارتی قرار گرفت و پس از تصویب ریاست جمهوری براساس مصوبه شورای اقتصاد برای تامین مالی آن از طریق فاینانس خارجی صادر گردید.

میزان: طرح نیروگاه سیکل ترکیبی ری با چه ظرفیت و راندمانی در نظر گرفته شده است؟

اسپنانی: طرح نیروگاه سیکل ترکیبی ری با ظرفیت نامی ۱۰۷۱ مگاوات و راندمان بالای ۶۰% شامل یک بلوک سیکل ترکیبی متشکل از دو واحد گازی و یک واحد بخار است و سیستم خنک‌کن در نظر گرفته از نوع ACC است از طرفی راندمان واحد‌های گازی مورد استفاده در این طرح و راندمان نیروگاه در مجموع، بالاترین راندمان را در بین واحد‌های گازی و نیروگاه‌های موجود و در حال احداث نصب شده در کشور دارد.

میزان: آیا مجوز‌های لازم برای احداث نیروگاه سیکل ترکیبی ری اخذ شده است؟

اسپنانی: مجوزات اصلی احداث نیروگاه از قبیل مجوز اتصال به شبکه برق کشور، مجوز زیست محیطی، مجوز تامین سوخت (گاز طبیعی و سوخت مایع) و محور تامین و مصرف آب از سازمان ذی‌ربط اخذ شده و همچنین مجوز استفاده از تسهیلات مالی خارجی (فاینانس) و مجوز شورای اقتصاد و مجوز مسدودی ارزی نیز اخذ شده است.

در حال حاضر با انجام مذاکرات فشرده بسیاری از مدارک مستندات فنی، محدوده کار، قیمت و متن قرارداد EPC، پلات پلن و نقش جانمایی طرح تهیه و نهایی شده است.

میزان: در زمینه تامین مالی طرح بهسازی نیروگاه ری چه اقداماتی انجام شده است؟

اسپنانی: در سال ۹۶ پس از اخذ مجوز استفاده از تسهیلات مالی خارجی (فاینانس) به استناد ماده (۲۰) قانون برنامه ۵ ساله ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران و تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور، حداکثر به مبلغ ۶۳۰ میلیون یورو شامل ۵۰۰ میلیون یورو به عنوان اصل تسهیلات و ۱۳۰ میلیون یورو به هزینه‌های تبعی آن که تسهیلات آن طی توافق ایران و ژاپن مقرر گردیده بود از محل وام کم‌بهره موسسه جایکای ژاپن تامین مالی گردد که طرح مذکور پس از مذاکرات فشرده و توافق با شرکت ماروبنی ژاپن جهت احداث نیروگاه سیکل ترکیبی ری از محل وام کشور ژاپن با در نظر گرفتن تمام قوانین و مقررات جاری کشور بخصوص سهم تولید داخل آماده امضا گردید که با شروع مرحله جدید تحریم‌های ظالمانه آمریکا، طرف ژاپنی علی‌رغم نهایی شدن از تامین مالی پروژه و عقد قرارداد EPC و اقدامات اجرایی متعاقب استنکاف به عمل آورد. البته ژاپنی‌ها همچنان موضوع را دنبال می‌کنند و منتظر هستند که شرایط تغییر کند و بازگردند ولیکن ایران هم فرصتی برای اینکه منتظر آن‌ها بماند، ندارد و با توجه به اهمیت این پروژه و ضرورت احداث آن بدون توجه به آنها، موضوع را با جدیت پیگیری می‌کند.

همچنین در خصوص خط اعتباری چین نیز مشابه مورد فوق، علی‌رغم پیگیری‌های این شرکت و علاقمندی شرکت‌های چینی و ابراز تمایل بانک‌های چینی، نهایتا طرف چینی اعلام نمود که بحث تامین مالی چین نیز به دلیل شرایط فعلی و اقدامات ظالمانه آمریکا با مانع تحریم مواجه است و فعلا متوقف گردیده است. از این رو با توجه به شرایط فعلی بین‌المللی و عدم امکان فاینانس خارجی و عدم وجود خطوط اعتباری و همچنین مشکلات و تنگنا‌های فعلی در تامین مالی و نقدینگی از سوی دولت و وزارت نیرو، این شرکت را بر آن داشت که جهت انجام رسالت خویش و تامین برق پایدار و مطمئن، به دنبال بهره‌گیری از ساز وکار قانونی استفاده از تهاتر نفت در قبال اجرای پروژه باشد.

میزان: راهکار تهاتر نفت به کجا رسیده است؟

اسپنانی: تاکنون ساز و کار اجرایی تهاتر نفت ابلاغ نشده است و همچنان منتظر ابلاغ این ساز و کار به دستگاه‌های اجرایی از سوی سازمان برنامه و بودجه هستیم.

میزان: پرداخت مطالبات پیمانکاران و تولیدکنندگان بخش خصوصی به چه صورت است؟

اسپنانی: بر اساس بند «ی» تبصره بودجه سال ۹۸ قرار بود بابت مطالبات پیمانکاران و تولیدکنندگان بخش خصوصی از دولت، مطالبات آن‌ها توسط دولت پرداخت شود، بنابراین ساز و کاری در نظر گرفته شد که در ازای مطالبات به پیمانکاران نفت خام بدهند. راهکار تهاتر نفت خام و میعانات و استفاده از این ظرفیت برای پرونده‌های جاری و نیمه کاره و در حال اجرا که پیشتر ایجاد تعهد نموده‌اند و بدهی دولتی دارند در این لایحه مورد توجه قرار گرفت و سقف رقم آن نیز تعیین شد، اما ساز و کار آن هنوز ابلاغ نشده است.

در عین حال این ظرفیت ابزار و مکان بالقوه‌ای است که می‌تواند برای قرارداد‌های منعقد شده جدید و یا در ثبت انعقاد که هنوز خلق بدهی ننموده‌اند و برای کشور مهم و استراتژیک است، مورد استفاده قرار گیرد که در لایحه بودجه سال ۹۸ برای این مورد ویژه تصریح و یا پیش‌بینی لازم نشده است در حالی که برای پروژه‌هایی که احداث آن‌ها ضروری است این امکان می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و لیکن نیاز به اخذ مجوزات بالادستی و شورای اقتصاد و اصلاح بند فوق از لایحه بودجه و افزایش سقف تعیین شده در لایحه برای این کار و نهایتا ابلاغ ساز و کار اجرایی مربوطه آن را دارد.

میزان: چه کسانی توانایی دریافت نفت خام را دارند؟

اسپنانی: باید آیین‌نامه‌ای بر اساس یک ساز و کار طراحی شود که به کدام پیمانکار امکان واگذاری نفت خام وجود دارد و در حال حاضر شرکت برق حرارتی پیگیر است که این ساز و کار ابلاغ گردد تا به آن عمل شود. اکنون در این شرایط ممکن‌الوصول‌ترین روشی که می‌توانیم پروژه ری را پیش ببریم از همین مسیر تهاتر نفت خام است. در حال حاضر هم در سطح شرکت‌های پیمانکار، خریداران نفت خام و متقاضیان تهاتر و هم در سطح دستگاه اجرایی و سازمان برنامه و دولت مکاتبات و جلسات مختلف شده است و شرکت تولید نیروی برق حرارتی پیگیر جدی موضوع تا حصول نتیجه و تعیین تکلیف آن است.

میزان: در صورتی که راهکار‌های اعلامی برای نوسازی نیروگاه به نتیجه نرسد چه برنامه‌ای برای نیروگاه تدوین خواهد شد؟

اسپنانی: اگر امکان فراهم کردن سرمایه مورد نیاز برای نوسازی نیروگاه ری از طریق تهاتر با نفت فراهم نشود، راهکار‌هایی از جمله همکاری پیمانکار در تامین مالی پروژه و اجرای فاز به فاز پروژه درنظر گرفته شده است و چنانچه هیچ کدام از راهکار‌ها به نتیجه نرسد، به ناچار از منابع دولتی این پروژه را اجرا خواهیم نمود. از این رو با توجه به اهمیت و ضرورت اجرای این پروژه، می‌بایست جهت تامین برق مورد نیاز ۲۳۰ کیلوولت جنوب تهران، سرمایه مورد نیاز اجرای طرح توسط شرکت مادر تخصصی برق حرارتی تامین گردد.

میزان: آیا می‌توان برای تامین مالی پروژه بهسازی نیروگاه ری از منابع صندوق توسعه ملی استفاده کرد؟

اسپنانی: برای تامین چنین مبلغی باید از تسهیلات استفاده کرد و نمی‌توان از منابع صندوق توسعه ملی (فارغ از محدودیت منابع آن) استفاده نمود؛ چرا که صندوق توسعه ملی مطابق اساسنامه فقط برای تامین وام پروژه‌های بخش خصوصی است و استفاده از آن در پروژه‌های دولتی با ممنوعیت مواجه است؛ لذا باید با مشقت تسهیلات اخذ و اوراق فروخته شود که این مورد هم با مشکلاتی روبرو است و به دلیل تسهیلات اخذ شده و به موقع پرداخت نشده در پروژه‌های قبلی مبلغ بازپرداخت تسهیلات دریافتی به چندین برابر رقم اصلی افزایش یافته است. در هر صورت این شرکت از همه مسیر‌های موجود پیگیر تامین مالی و اجرای پروژه خواهد بود.