علت بروز یبوست و درمان آن چیست؟
شهاب اولیایی رژیم شناس و متخصص تغذیه در گفتگو با خبرنگار گروه جامعه با اشاره علل بروز یبوست گفت: این بیماری علل زیادی دارد و یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی است که در این حالت، مواد دفعی در روده‌ی بزرگ سفت شده و دفع آن‌ها با درد و سختی همراه می‌شود.
وی با بیان اینکه دفع مدفوع در حالت عادی ۳ بار در روز و ۲ تا ۳ بار در هفته طبیعی است، افزود: اگر کمتر از دو بار در هفته و بیش از دو هفته این روال طول بکشه فرد دچار یبوست است.
این متخصص تغذیه با اشاره به علائم یبوست، تصریح کرد: کم شدن دفعات دفع مدفوع، دفع مشکل و مدفوع سخت، احساس خالی نشدن کامل روده، درد شکمی و تورم ناحیه‌ی شکم ودر بعضی از موارد استفراغ و سردرد نیز می‌تواند از علائم یبوست باشد.
عواملی که باعث بروز یبوست می‌شوند را بشناسید
در ادامه رژیم شناس و متخصص تغذیه به عواملی که باعث بروز یبوست می‌شوند اشاره کرد و گفت: نوع تغذیه شامل کمبود فیبر و کم آبی بدن در رژیم غذایی مهمترین علل در بروز یبوست است.
وی با تاکید بر اینکه عدم فعالیت فیزیکی زندگی بی تحرک و بدون ورزش عاملی برای ایجاد یبوست می‌باشد، افزود: مصرف بعضی از دارو‌ها از جمله دارو‌های ضدافسردگی، ضدتشنج، آنتی اسید‌های حاوی آلومنیوم، دارو‌های حاوی کدئین وضد درد‌ها و مکمل‌های آهن از جمله موارد ایجاد یبوست هستند.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه بعضی از بیماری‌ها از جمله ام اس، آی بی اس یا سندروم روده تحریک پذیر وهمچنین کم کاری تیروئید با کند کردن حرکات روده باعث بروز یبوست می‌شوند، تصریح کرد: وقوع بعضی از شرایط جدید مانند بارداری در خانم‌ها به علت تغییر هورمونیک احتمال ابتلا به یبوست را افزایش می‌دهد.
وی ادامه داد: با افزایش سن متابولیسم کم می‌شود و فعالیت روده نیز کاهش پیدا می‌کند که در نتیجه آن عضلات و حرکات روده دچار اختلال شده و باعث ایجاد یبوست می‌شود.
اولیایی با بیان اینکه تغییرات در روال معمول زندگی مثلا سفر به شهری با آب و هوای متفاوت باعث اختلال در سیستم گوارش و بروز یبوست می‌شود، گفت: متاسفانه استفاده بیش از حد از مسهل‌ها و ملین‌ها که خیلی در افراد شایع بوده که افراد برای رفع یبوست خود به ملین‌ها و روغن‌های خوراکی روی می‌آورند در صورتی که استفاده از این ملین‌ها باید آخرین اقدام باشد، چون ممکن است باعث تنبلی روده و سیستم گوارش شود و در طولانی مدت مشکل یبوست را بسیار زیاد حادتر کند.
وی ادامه داد: مشکلات روده بزرگ و وجود تومور یا سرطان در روده بزرگ و مشکلات نظیر این می‌تواند عامل بروز یبوست شود.
دوری از استرس لازم است
این متخصص تغذیه با بیان اینکه به تاخیر انداختن رفتن به دستشویی که باعث سفت وسخت شدن مدفوع می‌شود از دیگر عوامل بروز یبوست است، گفت: استرس و مشکلات عصبی یکی از مهمترین عوامل ایجاد یبوست است، اما در بعضی افراد نیز استرس موجب اسهال می‌شود، از این رو پرهیز از قرار گرفتن در شرایط پرتنش و یا مدیریت تنش‌های وارد بر بدن و یادگیری تکنیک‌های آرامش بخش به بدن می‌تواند کمک کند.
اولیایی ادامه داد: مصرف بعضی از غذا‌ها مانند لبنیات به ویژه شیر پرچرب، قهوه، نوشیدنی‌های حاوی کافئین، تخم مرغ، گوشت زیاد، غذا‌های سرخ شده، آرد سفید بدون سبوس و فبیر، غذا‌های فرآوری شده، کنسرو و مصرف زیاد برنج باعث ایجاد اختلالات گوارشی و یبوست می‌شود از این رو باید به صورت محدود و کم استفاده شوند.
راه‌های درمان یبوست
اولیایی در انتها به راه کار‌هایی برای درمان یبوست اشاره کرد و گفت: هر فرد بالغ در طول روز باید ۲۵ گرم فیبر مصرف کند، از منابع غذایی حاوی فیبر می‌توان، میوه و سبزیجات و غلات کامل و سبوس را نام برد.
وی افزود: فیبر‌ها باعث افزایش حرکت روده و پیشگیری از یبوست می‌شود از این رو اضافه کردن سبوس گندم و برنج به ماست روزانه می‌تواند یکی از راه‌های پیشگیری از یبوست باشد.
اولیایی با بیان اینکه کمبود آب در بدن زمانی اتفاق می‌افتد که فرد کمتر از نیاز بدن در طول روز آب بنوشد، گفت: یک فرد بالغ در طول روز باید ۶ تا ۸ لیوان آب مصرف کند، اگر فرد فیبر به اندازه کافی مصرف کند، اما آب کافی مصرف نکند، امکان ابتلا به یبوست وجود دارد از این رو مصرف آب و فیبر کنار هم بسیار مهم است.
وی با تاکید بر اینکه گنجاندن فعالیت بدنی در برنامه روزانه می‌تواند بسیاری از موارد یبوست را رفع کند، افزود: پیاده رویی ساده، اما مستمر می‌تواند در پیشگیری از یبوست کمک کنده باشد.
مصرف سبزیجات و میوه در کاهش علایم یبوست لازم است
اولیایی با بیان اینکه مصرف یک قاشق غذا خوری بصورت ناشتا از روغن زیتون در حالت یبوست می‌تواند کمک کننده باشد، گفت: مصرف زیاد برنج امکان ابتلا به یبوست را افزاش می‌دهد که می‌توان برنج قهوه‌ای که حاوی فیبرکافی است را جایگزین برنج کرد.
وی با تاکید بر اینکه مصرف لیمو و آبلیموی تازه به دلیل دارا بودن اسیدسیتریک محرک سیستم گوارشی است، افزود: مصرف انجیر بصورت خیسانده در آب، قبل از خواب شبانه و صبح‌ها ناشتا موجب رفع یبوست می‌شود.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه مصرف روزانه ۳۰ تا ۳۵ گرم دانه کنجد به همراه آب زیاد به دلیل دارا بودن فیبر زیاد می‌تواند یبوست را برطرف کند، گفت: مصرف آلو یا آب آلو که به عنوان یک ملین طبیعی شناخته می‌شود یک لیوان بصورت ناشتا و یک لیوان قبل از خواب شبانه مصرف شود و مصرف آب سیب باعث نرم شدن مدفوع می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه مصرف یک عدد گلابی در طول روز برای رفع یبوست موثر است، مصرف آب گرم با خاکشیر و یا آب گرم به صورت ناشتا می‌تواند یبوست را برطرف کند.
این متخصص تغذیه یادآور شد: اگر مشکل یبوست با موارد ذکرشده رفع نشد بهتر است به پزشک مراجع شود.