تغییر بیش از ۷۶ هزار نام‌خانوادگی در ۶ ماهه نخست سال جاری
سیف الله ابو ترابی روز سهشنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: در ۶ماه سال گذشته نیز ۱۰۲هزارو ۱۱۳ رکورد در پایگاه اطلاعات جمعیت به دلیل جایگزینی و یا اصلاح نام خانوادگی تغییر داشت.
وی خاطر نشان کرد: برابر ماده ۹۹۷ قانون مدنی هر کس باید دارای نام خانوادگی باشد و همچنین برابر ماده ۴۱ قانون ثبت احوال نام خانوادگی فرزند، همان نام خانوادگی پدر است.
ابوترابی در توضیح قانونی ۴۱ ثبت احوال تصریح کرد: دارنده حق تقدم نام خانوادگی کسی است که برای اولین بار در قلمرو هر اداره ثبت احوال مستقل نام خانوادگی خاصی به نام او ثبت و مختص او شناخته شده باشد و همچنین
حق تقدم نام خانوادگی پس از فوت دارندگان آن به ورثه قانونی او منتقل می‌شود، دارنده حق تقدم نام خانوادگی یا وارث قانونی اومی‌توانند اجازه استفاده از نام خانوادگی خود را به اشخاص دیگر مشروط به آنکه محل صدور شناسنامه آنان یکی باشد بدهند.
شرایط تغییر نام خانودگی
سخنگوی سازمان ثبت احوال گفت: اشخاص می‌توانند در مواردی که پیش بینی شده است درخواست تغییر نام خانوادگی کنندمانند: نام خانوادگی بیش از دو کلمه و یا بیش از یک کلمه و یک حرف یا عدد یا پسوند و یا به طور مطلق یا مضاف نام محل باشد، مانند: دو اصل تهرانی، علی نژاد مطلق، عدنان تکان تپه تهرانی، آحسینی پور، طباطبائی ط.
وی افزود: همچنین اینکه نام خانوادگی از واژه‌های مستهجن و ناپسند ترکیب شده باشد، مانند: گدا پور، پدر سوخته، لش و یا اینکه نام خانوادگی از واژه‌های خارجی باشد، مانند: علی اف برای ایرانیان غیر مهاجر یا آراکلیان برای مسلمانان.
ابوترابی در ادامه شرایط تغییر نام خانوادگی به اینکه نام خانوادگی‌های مذموم که مغایر ارزش‌های فرهنگ اسلامی است هم اشاره و تاکید کرد: اسامی محل به طور مطلق و مضاف: مانند کرجی، افخمی تبریزی.
وی اعلام کرد: در این مورد تبصره‌هایی نیز مانند حذف نام محل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات مربوط به دارنده حق تقدم نام خانوادگی انجام خواهد شد، مانند حسینی شیرازی به حسینی یا اکبری علی آبادی به اکبری نیز اشاره و خاطرنشان کرد: حذف نام ایلات و عشایر و حِرف و مشاغل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات دارنده حق تقدم نیز انجام خواهد شد، مانند: کوراوند به رسولی و محمدی نقاش به محمدی.
سخنگوی سازمان ثبت احوال گفت: واژه هائی که از القاب و اسامی مربوط به عناوین علمی اعم از درجات و مؤسسات علمی مانند دکتر، دانشگاه و یا مناصب دولتی از لشکری و کشوری به صورت مطلق باشد مانند: سرهنگ، شهردار نیز از دیگر شرایط تغییر نام خانوادگی محسوب می‌شود.
استفاده از نام خانوادگی همسر برای زوجه تا زمانی که در قید زوجیت باشد بلا مانع است
وی تاکید کرد: استفاده از نام خانوادگی همسر برای زوجه تا زمانی که در قید زوجیت باشد با ارائه اجازه نامه از شوهر بدون رعایت حق تقدم بلامانع است و در صورت وقوع طلاق با اعتراض زوج سند سجلی و شناسنامه زوجه به نام خانوادگی اولیه برگشت داده می‌شود و پس از فوت همسر تا زمانی که زوجه شوهر دیگری اختیار نکرده باشد، کماکان می‌تواند از نام خانوادگی همسر متوفایش استفاده کند یا به نام خانوادگی اولیه خود برگردد.
شرایط تغییر نام خانوادگی پدر و فرزندان وی
ابوترابی گفت: در صورتیکه نام خانوادگی پدری تغییر یابد، تغییر نام خانوادگی فرزندان کمتر از ۱۸ سال با درخواست کتبی پدر و تغییر نام خانوادگی فرزندان کبیر وی بدون رعایت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه از پدر ممکن خواهد بود و هرگاه پدری نام خانوادگی خود را تغییر و فوت کند هر یک از فرزندان متوفی می‌توانند برابر تبصره ماده ۴۱ قانون ثبت احوال نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی پدر تغییر دهند.
وی اعلام کرد:هر یک از اشخاص دارای نام خانوادگی قابل تغییر باشند می‌توانند با مراجعه به اداره ثبت احوال محل اقامت نسبت به درخواست تغییر نام خانوادگی اقدام شامل:- اشخاص ۱۸ سال به بالا، اشخاص کمتر از ۱۸ سال که دارای حکم رشد باشند، پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود برای فرزندان کمتر از ۱۸ سال در صورتیکه نام خانوادگی پدر تغییر کرده باشد و قیم یا وصی برای اطفال تحت سرپرستی خود با ارائه مدارک مستند که سمت او احراز شده باشد.