ردپای آب چیست؟/تولید یک کیلوگرم گوشت گاو ۱۵ هزار لیتر آب نیاز دارد

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ،آب، کمبود آب، تغییرات اقلیمی، خشکسالی مسائلی هستند که امروز هر یک از ما با آن آشنا و نوعی به بهبود و یا تشدید آن کمک می کنیم.

در این گزارش به بیان مفهومی به نام رد پای آب می پردازیم و توضیح می دهیم که برای تولید و ساخت هر کالایی چه مقدار آب استفاده می شود. 

ردپای آب چیست؟

ردپای آب، مقدار آبی را که برای تولید هر محصول و یا خدماتی که توسط فرد یا جامعه استفاده می‌شود، اندازه گیری می‌کند. ردپای آب می‌تواند برای یک فرآیند مانند رشد برنج، برای یک محصول مثل یک شلوار، برای سوختی که در ماشین‌هایمان می‌ریزیم یا برای کل یک کارخانه بین‌المللی اندازه‌گیری شود. ردپای آب می‌تواند به ما بگوید چه مقدار آب در کشورها، در جهان، در حوضه یک رودخانه یا یک آبخوان مصرف می‌شود. همچنین می‌تواند در مقیاس هر تن از محصول، هر هکتار از زمین هر واحد از ارز و واحد‌های عملیاتی اندازه‌گیری شود.

ردپای آب به ما کمک می‌کند تا متوجه شویم برای چه اهدافی منابع محدود آب شیرین ما مصرف و آلوده می‌شوند؟ و تاثیر آن بستگی به این دارد که آب از کجا و کی برداشت می‌شود. اگر از جایی می‌آید که آب کافی در دسترس نیست، نتایج آن مشخص و نیاز به اقدامات است.

ردپای آب یک کالا یا محصول از مجموع ردپای فرآیند‌های مختلف تولید آن محصول حاصل می‌شود. ردپای آب یک گروه از انسان‌ها مانند شهر، استان یا کشور معادل حاصل جمع تک تک نفرات آن اجتماع است. ردپای آب یک محل جغرافیایی خاص، جمع ردپای آب کلیه فرآیند‌های رخ داده در آن محل است. ردپای آب انسان‌های کره زمین حاصل جمع ردپای آب همه مصرف کنندگان و معادل ردپای آب کلیه محصولات و خدمات مورد استفاده انسان‌ها بوده که این خود مساوی با حاصل جمع آب‌های مصرفی و آلوده شده توسط بشر در سراسر جهان است.

ردپای آب از سه جزء تشکیل شده است: سبز، آبی و خاکستری. این سه با هم تصویری جامع از مصرف آب با مشخص کردن منبع آب مصرفی، چه بارش، چه رطوبت خاک، آب‌های زیرزمینی و حجم آب شیرین که برای جذب آلاینده‌ها نیاز است ارائه می‌دهند.

آب شیرین یا همان آب آبی، عبارت از آبی است که در رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و سفره‌های آب زیر زمینی یافت می‌شود.
آب نهفته در خاک، یا همان آب سبز، عبارت از آبی است که پس از بارندگی در خاک می‌ماند. به عبارت دیگر، آب سبز آب بارانی است که در خاک نفوذ کرده و توسط گیاهان تشنه جذب می‌شود. این آب که در گیاهان ذخیره می‌شود بخش عمده‌اش تبخیر سطحی می‌شود.

آب خاکستری به آلودگی که در اثر فعالیت‌های مختلف بشر از قبیل شهرنشینی، فعالیت صنایع و یا حتی فعالیت‌های کشاورزی بوجود می‌آید و از حد استاندارد قابل استفاده پایین‌تر قرار گرقته باشد، اشاره دارد؛ بنابراین ردپای آب به مصرف مستقیم و غیر مستقیم آب در فرآیند تولید محصول، که شامل مصرف آب و آلودگی‌های آن در سراسر چرخه تولید است، می‌پردازد. ردپای مستقیم آب شامل مصرف مستقیم آب توسط افراد و ردپای غیر مستقیم آب شامل جمع همه ردپا‌های آب محصولات مصرف شده است.

تولید یک کیلوگرم گوشت گاو ۱۵ هزار لیتر آب نیاز دارد

تولید یک کیلوگرم گوشت گاو ۱۵ هزار لیتر آب نیاز دارد. (۹۳٪ آب سبز، ۴٪ آب آبی، ۳٪ آب خاکستری) ردپای دقیق یک تکه گوشت گاو به عواملی مانند نوع سیستم تولید و منشا و ترکیب خوراک گاو دارد.

۱۵۰ گرم سویابرگری که در هلند تولید می‌شود، نزدیک به ۱۶۰ لیتر آب مصرف می‌کند. همبرگر با گوشت گاو نیز در هلند ۱۰۰۰ لیتر آب نیاز دارد.