انتقال آب خزر به سمنان؛ وعده سیاسی یا مخالفت انتخاباتی/ نمایندگان شمال: نمی‌گذاریم آب ببرید/ نماینده دامغان: گاز دادیم، آب می‌بریم/ مخالفت عضو کمیسیون کشاورزی مجلس
گروه سیاسی ؛ روز دوشنبه ۲۲ مهر از بهارستان، ساختمان مجلس شورای اسلامی خبر رسید که تعدادی از نمایندگان شهر‌های شمالی کشور در جایگاه هیئت رئیسه تجمع کرده و دور کرسی رئیس مجلس حلقه زده‌اند؛ علت تجمع آن‌ها اعتراض نسبت به انتقال آب دریای خزر به بخش‌های مرکزی کشور بود.
بیشتر بخوانید| تلاطم «دریای خزر» در صحن علنی مجلس
نامه نمایندگان به رئیس‌جمهور
نمایندگان در همان روز، دست به قلم شدند و نامه‌ای با بیش از ۴۰ امضا را خطاب به رئیس‌جمهور نوشتند؛ نامه‌ای که در آن درج شده بود: «جای بسی شگفتی است که با وجود مخالفت‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران، متخصصان حوزه‌های مختلف و نمایندگان استان‌های شمالی با اجرای طرح انتقال آب دریای خزر به کویر مرکزی و استان سمنان، دولت محترم همچنان بر اجرای این طرح پافشاری می‌کند».
طرح استیضاح وزیر نیرو
اتفاقات خزری روز دوشنبه ۲۲ مهر صحن علنی مجلس، به آن تجمع نمایندگان شمالی و این نامه‌نگاری به رئیس‌جمهور محدود نماند بلکه در همان روز، «قاسم احمدی لاشکی» نماینده نوشهر و چالوس و کلاردشت، از ارائه طرح استیضاح «رضا اردکانیان» وزیر نیرو به هیئت رئیسه مجلس خبر داد. طرح استیضاحی با ۲۰ محور که یکی از محور‌های آن «صدور مجوز اجرای طرح‌های انتقال آب بین حوضه‌ای برخلاف اصول زیست محیطی» بود.
نامه حاشیه‌ساز «کلانتری» به «اردکانیان»
اما یک روز قبل از این تجمع، نامه‌نگاری و ارائه طرح استیضاح از سوی نمایندگانِ عمدتا شمالی در صحن بهارستان، در روز یکشنبه ۲۱ مهر، نامه «عیسی کلانتری» رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به «رضا اردکانیان» وزیر نیرو مبنی بلامانع بودن انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی ایران، رسانه‌ای شده بود. در این نامه که تاریخ ۱۸ مهر ۹۸ در سربرگ آن مندرج بود، تصریح شده بود که ضوابط زیست محیطی این طرح ظرف مدت یک ماه به وزارت نیرو ابلاغ خواهد شد.
تخریب جنگل‌های هیرکانی
نکته قابل تامل آنکه درست چند روز قبل از نامه کلانتری مبنی بر موافقت با انتقال آب دریای خزر به استان‌های مرکزی از جمله سمنان، کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی مازندران اعلام کرده بود، این انتقال، اثرات مخربی بر جنگل‌های هیرکانی می‌گذارد چرا که لوله‌کشی مسیر انتقال آب بیشتر از ۱۱ کیلومتر از حاشیه جاده جنگلی عبور می‌کند و با این اقدام سطح زیادی از پوشش جنگلی نابود می‌شود.
پروژه ۱۳ ساله
موضوع انتقال آب دریای خزر به بخش مرکزی کشور و استان سمنان، موضوع جدیدی نیست و سابقه‌ای ۱۳ ساله دارد؛ یعنی تولد آن به دولت‌های نهم و دهم بازمی‌گردد؛ هر چند این طرح در دولت‌های یازدهم و دوازدهم با جدیت بیشتری پیگیری شد و موضوع به قدری حاد شد که در برخی محافل، آب‌دهی به سمنان از مازندران، با توجه به اینکه زادگاه روسای دولت‌هایِ پیگیر این انتقال، سمنان است، پرشائبه قلمداد شد.
موافقت روحانی
حسن روحانی رئیس‌جمهور در تاریخ ۱۴ آذر ۹۷ در جریان سفر به استان سمنان، گفت: دولت برای طرح انتقال آب خزر به سمنان برنامه دارد و براساس اعلام وزیر نیرو مطالعات طرح انجام شده است. خوشبختانه دغدغه محیط زیستی این طرح برطرف شده و از نظر دولت مانعی برای این پروژه وجود ندارد، سرمایه‌گذار آن هم اعلام آمادگی کرده و ان‌شاء الله با سرعت عمل، اجرای این طرح را پیگیری خواهیم کرد.
تجمع نمایندگان شمالی با محوریت خزر در جریان تصویب بودجه
اما سه ماه بعد از این سخنان روحانی، در تاریخ ۸ اسفند ۹۷، نمایندگان استان‌های شمالی کشور، در صحن علنی مجلس تجمعی اعتراضی کردند؛ آن‌ها به عدم بررسی پیشنهادشان مبنی بر ممنوعیت مطالعه اجرای انتقال آب از دریای خزر به قلات مرکزی، در قالب بخش هزینه‌ای لایحه بودجه سال ۹۸، معترض بودند.
چرا سمنان؟!
«ولی‌الله نانواکناری» رئیس مجمع نمایندگان استان مازندران، خردادماه سال جاری در نشست واکاوی طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی، گفت: استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد و... به طور جدی با بحران کمبود آب دست و پنجه نرم می‌کنند، اما چرا رئیس جمهور تنها بحث سمنان را مطرح می‌کند؟
خط لوله‌های مناقشه‌برانگیز
در پروژه انتقال آب دریای خزر به استان سمنان، قرار است سالانه ۲۰۰ میلیون مترمکعب انتقال از طریق دو خط لوله ۱۶۰ کیلومتری صورت گیرد. خط لوله‌هایی که یکی از موارد مناقشه‌برانگیز این طرح هستند و بنا به بیانیه انجمن جنگل‌بانی کشور و اداره کل منابع طبیعی استان مازندران، قرار است از میان جنگل‌های هیرکانی عبور کنند. هر چند «مسعود تجریشی» معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید: مسیر انتقال آب خزر به سمنان از جنگل‌های هیرکانی نمی‌گذرد بلکه این انتقال از مسیر کنونی خط لوله نفتی ری – نکا صورت خواهد گرفت.
رفع یک خطر بزرگ با ایجاد یک خطر بزرگتر!
اگر اعلام وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر عدم عبور خط لوله انتقال آب خزر به سمنان از جنگل‌های هیرکانی و عبور این خط لوله از کنار خط لوله نفتی ری – نکا صحت داشته باشد، این امر به معنای رفع یک خطر بزرگ با ایجاد یک خطر بزرگتر است.
آنطور که «محمد درویش» عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها می‌گوید: اگر قرار باشد خط لوله انتقال آب خزر به سمنان در کنار خط لوله انتقال نفت جایابی شود، با توجه به اینکه قطر آن لوله‌های نفت به حدود ۲ متر می‌رسد و منطقه مورد نظر در معرض لغزش‌های زمینی است، قطعا پروژه مزبور با مانع وزارت نفت مواجه می‌شود.
هدررفت ۴۰۰ میلیون مترمکعبی آب در سمنان
بنا به گفته درویش، حجم هدررفت آب در سمنان در بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعتی و شرب چیزی در حدود ۲ برابر این ۲۰۰ میلیون مترمکعبی است که قرار است سالانه با هزینه گزافِ هر متر مکعب ۶۰ هزار ریال، از دریای خزر به سمنان انتقال یابد؛ لذا می‌توان با راهکار‌های کم‌هزینه‌تر و به‌صرفه‌تر، آب استان سمنان و سایر بخش‌های فلات مرکزی ایران را تامین کرد.
تبعات اقتصادی و زیست محیطی یک انتقال
اما به نظر می‌رسد، تبعات انتقال آب از خزر به سمنان، فقط به ماجرای خط لوله‌های نفتی و تخریب جنگل‌های هیرکانی که در گزارش اداره کل منابع طبیعی مازندران بدان اشاره شده بود، محدود نماند؛ به اعتقاد کارشناسان و خبرگان موضوع، این انتقال با مولفه‌های اقتصادی و زیست محیطی مغایرت دارد. در واقع هم کارشناسان اقتصادی و هم کارشناسان زیست محیطی با انتقال آب از خزر به سمنان با استناد به ادله‌ای متقن، مخالف‌اند.
کارشناسان اقتصادی می‌گویند، انتقال آب از شمال کشور به مرکز ایران، هزینه گزافی طلب می‌کند که شیرین کردن آب شور دریای خزر و لوله کشی چندصدکیلومتری فقط بخشی از آن است و دولت باید ابتدا به فکر منابع مالی مکفی برای این طرح انتقال باشد.
پروژه‌ای که توجیه اقتصادی ندارد
از منظر کارشناسان اقتصادی، انتقال آب از مازندران به سمنان، توجیه اقتصادی ندارد؛ چرا که باید سرمایه‌گذاری کلانی صورت گیرد تا ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب در حوزه صنعت و ۵۰ میلیون مترمکعب آب در بخش شرب، از شمال به مرکز ایران انتقال یابد حال آنکه راهکار‌های کم‌هزینه‌تر و به صرفه‌تری برای مقابله با کم آبی در بخش‌های مختلف کشور وجود دارد؛ از جمله آنکه به عقیده «عبدالرضا کرباسی» معاون پیشین محیط زیست دریایی سازمان محیط زیست، فقط در بخش کشاورزی حداقل سالانه ۱۵ میلیارد متر مکعب آب قابل صرفه‌جویی است.
تخریب اکوسیستم خزر
از سویی دیگر، کارشناسان زیست محیطی معتقدند، انتقال آب از مازندران به سمنان، علاوه بر تخریب جنگل‌های هیرکانی مجاور خزر و تضعیف خاک غنی سایر جنگل‌های آن ناحیه با عملیات خاکبرداری، اکوسیستم دریای خزر را هم بواسطه پساب‌های ناشی از شیرین کردن آب، نابود می‌کند و آبزیان این دریا را به وادی مرگ می‌کشاند و نتیجتاً صنعت شیلات حوزه دریای خزر از بین می‌رود.
مخالفانی در بدنه «وزارت نیرو» و «سازمان حفاظت محیط زیست»
اما مخالفان انتقال آب دریای خزر به سمنان را فقط متخصصان و کارشناسان محیط زیستی محققان و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها تشکیل نمی‌دهند بلکه این پروژه پرهزینه در بدنه وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست نیز مخالفان سرسختی دارد. از «محمد فاضلی» مشاور وزیر نیرو تا «پروین فرشچی» معاون پیشین محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست.
برکناری یک مدیر در «سازمان حفاظت محیط زیست»
فرشچی که برکناری‌اش از معاونت محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست را بی‌ارتباط با مخالفتش با انتقال آب خزر به سمنان نمی‌داند، معایب و مضرات این انتقال را چنین برمی‌شمارد: تولید مقدار زیادی املاح و مواد شیمیایی، ایجاد آلودگی حرارتی، ورود تلخابه به دریا، از بین رفتن گونه‌های دریایی، تغییر ارتفاع سطح دریا، جنگل تراشی برای استقرار پایپ‌های انتقال آب و ....
اما از کارشناسان داخل و خارج سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو که بگذریم؛ اصلی‌ترین مخالفان انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران و استان سمنان، نمایندگان استان‌های شمالی در مجلس شورای اسلامی هستند؛ همان‌هایی که تاکنون دو بار در صحن علنی مجلس به سبب این موضوع تجمع کرده‌اند.
مردم شمال اجازه نمی‌دهند
«قاسم احمدی لاشکی» نماینده نوشهر و چالوس و کلاردشت، در جلسه‌ای که در آن نمایندگان دولت از جمله «معصومه ابتکار» رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست و معاون فعلی زنان و خانواده رئیس‌جمهور حضور داشت، صریحا اعلام کرد، مردم شمال به هیچ عنوان اجازه انتقال آب دریای خزر به سمنان را نمی‌دهند.
«کلانتری» سیاسی برخورد می‌کند
«اسدالله عباسی» نماینده مردم «رودسر» و «املش»، گفته است: رفتار مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست در قبال انتقال آب دریای خزر به سمنان، متناقض است و کلانتری رئیس این سازمان بیشتر سیاسی برخورد می‌کند. عباسی تاکید کرده چنانچه اصرار دولتی‌ها بر انتقال آب از خزر به سمنان ادامه یابد، نمایندگان شمالی مجلس از اهرم‌های قانونی خود استفاده خواهند کرد.
انتقال آب خزر به سمنان، پیوست زیست محیطی ندارد
«محمد حسین قربانی» نماینده مردم آستانه اشرفیه، می‌گوید: به طور قطع اجرای پروژه انتقال آب خزر به فلات مرکزی تبعات زیست محیطی فراوانی را به دنبال خواهد داشت؛ سازمان حفاظت محیط زیست باید به عنوان متولی محیط زیست برای تمامی طرح‌ها پیوست محیط زیستی داشته باشد این در حالی است که پروژه انتقال آب را می‌خواهند بدون کار کارشناسی و بدون پیوست زیست محیطی، اجرا کنند و ما به هیچ وجه سکوت نخواهیم کرد و اجازه تحقق آن را نخواهیم داد.
پروژه‌ای تبلیغاتیِ ۱۵ هزار میلیاردی
«مهرداد بائوج لاهوتی» نماینده مردم لنگرود، روز ۲۲ مهر ۹۸ در تذکری شفاهی در صحن مجلس گفت: انتقال آب خزر غیرممکن و یک شعار تبلیغاتی است. مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۹۳ گزارش داد هر مترمکعب انتقال آب ۵۰۰۰ تومان هزینه دارد؛ این به این معنی است که باید ۱۵ هزار میلیارد تومان برای این منظور هزینه شود.
از بین رفتن صنایع شمال و صیادی
«علی محمد شاعری» نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه، نیز معتقد است: دریاچه خزر یک دریاچه بسته است و هرگونه دستکاری در یک سیستم بسته مانند خزر تبعات غیرقابل جبرانی خواهد داشت؛ در صورت اجرای پروژه انتقال آب خزر، این دریا پسروی خواهد کرد و تاسیسات و صنایع شمال کشور در کنار صید و صیادی از بین خواهد رفت.
پاسکاری دولتی‌ها
اما افزایش مخالفت‌ها و انتقادات نسبت به انتقال آب دریای خزر به سمنان، باعث شده دولتی‌ها موضع پاسکاری را در قبال این موضوع در پیش گیرند؛ «علی ربیعی» سخنگوی دولت روز دوشنبه ۲۹ مهر در جریان نشست خبری خود، گفت: رئیس‌جمهور اصراری بر این انتقال نکردند و چیزی جز داده‌های کارشناسی را مدنظر ندارند؛ موافقت ا‌ولیه این امر سال ۹۱ در وزارت نیرو اخذ شده است.
سازمان حفاظت محیط زیست هم که نامه ۱۸ مهر این سازمان به وزارت نیرو مبنی بر موافقت با انتقال آب دریای خزر به سمنان، دوباره این موضوع را به صدر اخبار کشانده، طی اطلاعیه‌ای اعلام کرده: پیمانکار و بهره بردار این انتقال، وزارت نیرو است؛ در واقع سازمان حفاظت محیط زیست با این اطلاعیه گویی خواسته جهت انتقادات را از سمت خود به سمت وزارت نیرو بگرداند.
نه موافقت نه مخالفت!
اما موضع وزیر نیرو نیز در رابطه با داغ شدن مجدد بحث انتقال آب خزر به سمنان، جالب بوده است؛ «رضا اردکانیان» گفته: «اتفاقی که این روز‌ها افتاده، نه موافقت با طرح است، نه موافقت مشروط است، نه مخالفت است، نه اعلام بررسی مجدد طرح»!
برای آگاهی از مواضع موافقان و مخالفان طرح انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی و استان سمنان، به سراغ یک نماینده مجلس از مجمع نمایندگان گیلان از استان‌های شمالی و یک نماینده از مجمع نمایندگان استان سمنان رفتیم؛ همچنین موضع یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس را نیز جویا شدیم.
مخالفت با انتقال آب خزر، سیاسی نیست
محمدحسین قربانی نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با اشاره به موضوع انتقال آب دریای خزر به استان سمنان، اظهار کرد: متاسفانه عده‌ای می‌خواهند اینگونه القاء کنند که مخالفت‌ها با طرح انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان، سیاسی است حال آنکه مخالفت ما با این پروژه متکی به داده‌ها و ارزیابی‌های کارشناسی و تخصصی است.
وی تصریح کرد: طرح انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران، بالغ بر ۱۵ هزار میلیارد تومان هزینه دربردارد؛ خب سوال ما این است که منابع مالی این پروژه از کجا تامین خواهد شد؟
آیا می‌خواهند در بستر دریا نمک‌زدایی کنند؟
قربانی بیان داشت: ابهام دیگری که در رابطه با طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان وجود دارد، این است که نمک‌زدایی آب انتقالی قرار است کجا صورت گیرد؟ آیا می‌خواهند در بستر دریا نمک‌زدایی کنند؟ اگر این چنین است که این کار، تبعات زیست محیطی در پی دارد و مسائل مرتبط با رژیم حقوقی دریای خزر بر آن مترتب است.
نماینده مردم آستانه اشرفیه، افزود: همچنین اگر نمک زدوده شده از آب دریا برای انتقال، بخواهد در باریکه شمال کشور و حتی در بخش فلات مرکزی تخلیه شود، باز هم مخاطرات زیست‌محیطی نگران کننده و آثار و تبعات مخرب وجود دارد.
فقدان پیوست‌های زیست محیطی و امنیتی
وی تاکید کرد: به طور کلی بحث و دغدغه ما این است که طرح‌ها و پروژه‌های بزرگی نظیر انتقال آب از شمال به مرکز کشور باید پیوست‌های زیست محیطی و حتی امنیتی و اجتماعی داشته باشد؛ اما به نظر می‌رسد جوانب پیچیده طرح مزبور در قالب پیوست‌های مورد نیاز و ضروری، از سوی دستگاه‌های ذی‌صلاح، سنجیده نشده است.
قربانی خاطرنشان کرد: مجمع نمایندگان استان‌های شمالی کشور شامل نمایندگان استان‌های گیلان، گلستان و مازندران، اقداماتی را برای منع انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی و استان سمنان انجام داده که امیدواریم این اقدامات بازدارنده باشد.
مخالفت‌هایی با چاشنی اهداف سیاسی و انتخاباتی
ابوالفضل حسن‌بیگی نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با اشاره به موضوع انتقال آب دریای خزر به استان سمنان، اظهار کرد: مخالفت‌ها با طرح انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان، بیشتر ناشی از تمایلات سیاسی و انتخاباتی است.
وی تصریح کرد: گفته می‌شود، چون رئیس‌جمهور اهل سرخه از توابع استان سمنان است، طرح انتقال آب از خزر به سمنان را پیگیری می‌کند! خب سوال ما این است که مگر رئیس‌جمهور ساکن سمنان است؟ وی سال‌هاست ساکن تهران است. از سویی دیگر رئیس‌جمهور وفق قانون اساسی، نسبت به رفاه و آسایش حال همه مردم ایران، مسئولیت و تکلیف دارد؛ مگر او می‌تواند تمایلات قومی و شهری خود را بر منافع عموم ملت ایران ترجیح دهد؟!
برداشتن یک استکان آب از یک استخر عریض و طویل
حسن‌بیگی بیان داشت: موضع ما در موافقت با انتقال آب دریای خزر به سمنان، برخلاف موضع مخالفان، از نظرگاه کارشناسی و تخصصی است؛ دریای خزر ۸۷ هزار میلیارد متر مکعب آب دارد؛ اینکه سالانه ۲۰۰ میلیون متر مکعب از آب این دریا به فلات مرکزی ایران انتقال یابد، مانند برداشتن یک استکان آب از یک استخر عریض و طویل است.
دریای مازندران را با دریاچه ارومیه مقایسه نکنید!
عضو مجمع نمایندگان استان سمنان، مقایسه دریای خزر با دریاچه ارومیه را یک قیاس مع‌الفارق دانست و گفت: اینکه القاء می‌شود با انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی و استان سمنان، این دریا دچار سرنوشتی مشابه دریاچه ارومیه می‌شود، واقعا تعجب آور است؛ گویندگان و القاء کنندگان این سخن، توجه ندارند که مخزن دریاچه ارومیه ۳۳ میلیارد متر مکعب اما حجم آب دریای خزر ۸۷ هزار میلیارد متر مکعب است.
وی بیان داشت: افرادی که موضوع انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی و استان سمنان را سیاسی جلوه می‌دهند توجه ندارند که سابقه این موضوع و مطالعات کارشناسی آن به پیش از انقلاب بازمی‌گردد و در دوران بعد از انقلاب نیز این طرح در دستور کار قرار داشت، اما به دلایلی، چون اقتضائات جنگ تحمیلی و دوران بازسازی و سازندگی بعد از آن، موقتا مسکوت ماند تا اینکه در زمان دولت نهم مجددا در دستور کار قرار گرفت.
آب به سمنان نرسد، دو سوم جمعیت کوچ می‌کنند
حسن‌بیگی با بیان اینکه عدم اجرایی شدن طرح انتقال آب به فلات مرکزی و استان سمنان، تعادل و توازن جمعیتی کشور را دستخوش تغییر و دگرگونی می‌کند، گفت: اگر آب به استان سمنان تزریق نشود، دو سوم جمعیت این استان به استان‌های شمالی بویژه مازندران کوچ خواهند کرد و نتیجتا باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی آن‌ها بلااستفاده و نابود می‌شود؛ که این امر با روح حاکم بر ابلاغیه نجات بخش اقتصاد مقاومتی مبنی بر خودکفایی در بخش کشاورزی و نیاز‌های غذایی کشور منافات دارد.
نماینده مردم دامغان، افزود: مردم استان سمنان، تمکن مالی خوبی دارند؛ لذا برای آن‌ها کوچ کردن به استان‌های شمالی و تشکیل زندگی و دایر کردن کسب و کار در این استان‌ها، به سهولت امکانپذیر است؛ کماآنکه در جریان خشکسالی ۱۱۰ سال پیش در استان سمنان، بسیاری از اهالی این استان به مناطق شمالی از جمله علی‌آباد و نکاء و ساری مهاجرت کردند و نوادگان آن‌ها نیز همچنان در آن مناطق روزگار می‌گذرانند.
سمنان به مازندران گاز داد؛ مازندران به سمنان آب دهد
حسن‌بیگی با بیان اینکه مردم مناطق کویری ایران بویژه استان سمنان، مشغول ایثار هستند، گفت: از حدود سه سال پیش، برای تامین گاز مردم استان مازندران در فصل سرما با توجه به قطع واردات گاز از ترکمنستان، یک لوله انتقال گاز ۴۸ اینچی از دامغان به ساری کشیده شد؛ با این کار اگر چه بخشی از باغات و معادن مردم استان سمنان تخریب شد، اما ما خرسند شدیم که مشکل گاز هم‌وطنان مازندرانی‌مان در فصل سرد سال رفع شد. خب الان نیز متقابلا مردم سمنان انتظار دارند پاسخ ایثارگری‌شان داده شود و با انتقال آب از خزر، مشکلات صنایع و تامین آب شرب‌شان برطرف شود.
سمنانی‌ها حاضرند خودشان هزینه کنند
وی ادامه داد: اگرچه دولت مکلف به تامین نیاز‌های اساسی و زیربنایی زندگی همه مردم در جای جای کشور است و در قضیه تامین آب استان سمنان نیز دولت به لحاظ تامین اعتبار و ترتیب سایر جوانب، وظیفه و تکلیف مشخص دارد؛ اما با این حال مردم استان سمنان حاضرند برای تامین آب و رفع مشکل کم‌آبی در استان، خود هزینه‌ها را متقبل شوند که این امر ناشی از نیاز حیاتی و ضروری آن‌ها به آب است.
نه جنگل‌ها آسیب می‌بینند؛ نه خط لوله نفتی
عضو مجمع نمایندگان استان سمنان، در واکنش به شائبه احتمال آسیب دیدن خط لوله نفتی ری - نکاء با حفر و استقرار لوله‌های انتقال آب از خزر به سمنان و همچنین تخریب بخش‌هایی از جنگل‌های هیرکانی با این انتقال، بیان داشت: در همان زمانی که عملیات حفر و استقرار لوله انتقال گاز ۴۸ اینچی از دامغان به ساری انجام گرفت، زیرساخت و استحکامات لازم برای حفر و استقرار خط لوله آبی نیز فراهم شد؛ بنابراین استقرار لوله‌های انتقال آب از خزر به سمنان، نه به خط لوله نفتی صدمه می‌زند و نه جنگل و درختان شمال را دچار آسیب می‌کند.
انتظار مردم سمنان
حسن‌بیگی خاطرنشان کرد: دولت باید در پیشبرد پروژه‌های عمرانی و رفاهی خود، خیر و منفعت جمعی را مدنظر قرار دهد؛ بدون تردید، منابع و ذخایر طبیعی موجود در کشور متعلق به تک تک ایرانیان است و همه آحاد مردم در سراسر مناطق ایران اسلامی باید به یک نسبت مشخص و عادلانه از این منابع طبیعی بهره‌مند گردند؛ انتظار مردم سمنان نیز در قضیه انتقال آب، چیزی بیشتر از نکته مورد اشاره نیست.
انتقالی با اثرات مخرب
عبدالله حاتمیان عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس نیز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با اشاره به موضوع انتقال آب دریای خزر به استان سمنان، اظهار کرد: نگاه من به عنوان نماینده عضو کمیسیون کشاورزی به پروژه انتقال آب دریای خزر به استان سمنان، دربرگیرنده نگرشی ملی و همه جانبه نگر است؛ به اعتقاد من این انتقال، واجد اثرات مخربی در حوزه‌های مختلف بویژه مباحث زیست محیطی است.
طرحی که معایبش بر مزایای آن می‌چربد
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه من عضو مجمع نمایندگان استان خراسان رضوی هستم، به سبب همجواری استان متبوع خود با استان سمنان طبیعتا باید تمایلات و گرایش‌هایی مطابق با نظر نمایندگان سمنانی داشته باشم، اما در قبال موضوع حساسی نظیر انتقال آب خزر به سمنان، باید منافع کلان و بلند مدت ملی را لحاظ کرد و پذیرفت که مضرات و معایب زیست محیطی و اقتصادی این انتقال بسیار بیشتر از مزایای آن است.
عقب‌نشینی و پسروی خزر
حاتمیان تصریح کرد: طبق بازدیدی که من از نقاط مختلف دریای خزر انجام دادم متوجه شدم، این دریا در بخش‌های زیادی عقب‌نشینی کرده است؛ اگر شما به ساحل خزر بروید متوجه می‌شوید که تاسیسات تفریحی و گردشگری با فاصله زیادی از دریا مستقر شده است؛ وقتی علت را جویا می‌شوید، به شما پاسخ می‌دهند که این تاسیسات تا چندی پیش در مجاورت و نزدیکی دریا بود، اما به سبب پسروی و عقب نشینی آب خزر، این تاسیسات از ساحل خزر دور افتاده‌اند.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس، بیان داشت: دریای مازندران دارای محیطی بسته است و این دریا اصطلاحا از نوع آزاد و متصل به اقیانوس نیست؛ لذا هر نوع و هر مقدار برداشتی از آن، سبب افت سطح و پسروی‌اش می‌شود.
هزینه‌هایی که به نسل‌های آینده تحمیل می‌شود
وی تاکید کرد: در موضوعاتی نظیر انتقال آب از شمال به مرکز کشور، صرفا نباید ملاحظات میان مدت را مدنظر قرار داد؛ بلکه باید آثار و تبعات چنین انتقالی در بلند مدت را هم مدنظر داشت؛ بی‌تردید هزینه‌های درازمدت زیست محیطی که با این انتقال به کشور و نسل‌های آینده تحمیل می‌شود بسیار چشمگیرتر از هزینه‌های امروزی این انتقال است.
تصمیم غلط یک دولت یا لابی فلان نماینده
حاتمیان گفت: اینکه با تصمیم غلط یک دولت یا با لابی فلان نماینده، صنایع آب‌بر را به مناطق کویری منتقل کنیم و بعد بخواهیم با انتقال بین‌حوضه‌ای آب، مشکل کم آبی منطقه‌ای که صنایع مزبور در آن استقرار یافته را رفع کنیم، اقدامی غیرعقلانی و واجد اثرات مخرب و ویران کننده در بلندمدت است.
موضع کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس بیان داشت: این کمیسیون از نقطه نظر دستوری و سلبی یا ایجابی به موضوع انتقال آب خزر به سمنان ورود نمی‌کند بلکه چنانچه این موضوع در کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس مطرح شود، از نظرگاه فنی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
وی تصریح کرد: نمایندگان استان‌های شمالی کشور که با انتقال آب خزر به سمنان مخالف‌اند می‌توانند به اهرم‌های قانونی نظیر استیضاح وزیر نیرو و طرح سوال از رئیس‌جمهور، تمسک جویند.
به هر ترتیب باید منتظر ماند و دید سرنوشت پروژه انتقال آب دریای خزر به سمنان که به باور کارشناسان تبعات اقتصادی و زیست محیطی فراوانی دارد، به کجا می‌رسد؟