طراحی سامانه‌هایی برای برقراری ارتباط بین دفاتر اسناد رسمی و بنگاه‌های معاملاتی در دستور کار/ در حال تهیه پیشنویس اصلاح و به روز رسانی قوانین دفاتر اسناد هستیم
به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، دکتر خداییان معاون رئیس قوه قضاییه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور صبح امروز در برنامه روی خط خبر، به بررسی ماموریت‌ها و برنامه‌های سازمان ثبت اسناد و املاک برای رفع دغدغه‌های شهروندان پرداخت و گفت: سازمان جهانی مالکیت معنوی یا وایپو سازمانی است که جهت حمایت از ارتقای نوآوری، خلاقیت و ابتکار و با هدف کمک به کشور‌ها در زمینه مالکیت معنوی و رشد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشور‌ها فعالیت می‌کند که حدود ۱۹۲ عضو دارد.
وی ادامه داد: بالاترین مجمع این سازمان، مجمع عمومی است که سالی یکبار تشکیل جلسه می‌دهد و در این نشست عملکرد یکساله سازمان وایپو و همچنین برنامه‌های دوسالانه آتی و بودجه‌های مربوطه را بررسی و تصویب می‌کند بر این اساس همه کشور‌های عضو در بالاترین سطح در نشست مجمع شرکت کرده و بیانیه‌های خودشان را مطرح می‌کنند.
خداییان افزود: علاوه بر آن، روی مسائل مختلف بحث و بررسی شده و در نهایت تصمیم گیری می‌شود.
معاون رئیس قوه قضاییه تاکید کرد: از جمله چالش‌هایی که ما در این نشست داشتیم و مباحث طولانی صورت گرفت و در نهایت به نتیجه نرسید در مورد تشکیل دفاتر خارجی وایپو است که در حوزه آسیا، اروپا و اقیانوسیه بود که سه الی چهار دفتر اختصاص داده بودند از جمله ما و کشور‌های متعدد همچون چین، هند، ترکیه، عربستان، امارات و کشور‌های مختلف متقاضی بودند که این دفاتر در کشور آن‌ها تشکیل شود، اما در نهایت اجماعی حاصل نشد.
وی ادامه داد: بر این اساس این دفاتر به نمایندگی از وایپو در کشور‌ها تشکیل می‌شد و آن کمک‌های فنی و حقوقی که بایستی سازمان به آن کشور‌ها داشته باشد را پیگیری می‌کند که اگر کشوری موفق شود بسیار مهم است؛ چراکه تعداد دفاتر در جهان بسیار معدود و حدودا ده دفتر هستند که ۴ دفتر را به این حوزه اختصاص داده بودند و متقاضیان زیاد بودند و باید در این زمینه اجماع صورت می‌گرفت.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور افزود: البته بعضی از کشور‌ها تقاضا داشتند که به رأی گیری گذاشته شود البته قبلا رایزنی‌هایی با دولت‌های خودشان و کشور‌های دیگر داشتند و خیلی از کشور‌ها نیز تقاضا داشتند همان گونه که قبلا تصمیمات به صورت اجلاس بوده به همین شکل ادامه پیدا کند که در نهایت این اختلافات باعث شد ما در آنجا به نتیجه نرسیم و به نشست بعدی یعنی به سال آینده موکول شد.
خداییان بیان داشت: موضوع بعدی فعالیت کمیته بین دولی مالکیت معنوی، منابع ژنتیک و دانش سنتی است که این هم چالشی بود که با توجه به غنای فرهنگی و فکری که کشورما در این حوزه دارد کشور‌های در حال توسعه و از جمله ما تلاشمان بر این بود که در این کمیته بر موضوع حمایت از دانش سنتی، منابع ژنتیک بحث شود.
وی تصریح کرد: ما منابع جانوری و گیاهی متنوع و دانش سنتی بسیار غنی داریم و از هزاران سال پیش گیاهان دارویی و مسائل این چنینی در کشورما رواج داشته و است لذا کشور‌های در حال توسعه از جمله ما پیگیر آن بودیم که یک سند الزام آور در جهت حمایت از منابع ژنتیک و دانش‌های سنتی به تصویب برسد که کشور‌های توسعه یافته تقریبا مخالف بودند چرا که معمولا این کشور‌های توسعه یافته نمی‌خواهند کشور‌های دیگر را در منابع اختراعات خود سهیم کنند لذا مخالف بودند که این هم یک چالشی بین ما و آن‌ها بود که به نتیجه نرسید.
خداییان درباره دستاورد‌های مثبت نشست مذکور، گفت: در این نشست ما به عنوان رئیس اتحادیه لیسبون انتخاب شدیم این اتحادیه هم درمورد نشانه‌های جغرافیایی فعالیت می‌کند و حمایت از آن‌ها را مدنظر قرار می‌دهد، همانطور که می‌دانید یکی از نشانه‌های جغرافیایی ما فرش، زعفران یا پسته است علاوه بر این در دل همین نشانه‌های ملی، نشانه‌های جغرافیای منطقه را داریم به عنوان مثال فرش ایران نشانه فرش تبریز تبریز، قم، کاشان و برخی از شهر‌ها است که این‌ها باید ثبت بین المللی شود و از آن حمایت به عمل آید.
معاون رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه دوره این مسئولیت دو ساله است، ادامه داد: همچنین یک تفاهم نامه با وایپو در زمینه حمایت‌های حقوقی و فنی به کشورمان در زمینه خلاقیت، نوآوری و حمایت از طرح‌های صنعتی داشتیم که نیروهایشان را به کشور‌های دیگر اعزام می‌کنند و در زمینه تجاری سازی اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری آموزش می‌دهند و به موسسات دانش بنیان، استارت آپ‌ها و پارک‌های فناوری کمک می‌کند که این‌ها با بودجه خودشان کلاس‌های آموزشی می‌گذارند.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور افزود: همچنین تفاهم نامه‌ای با مرکز مالکیت معنوی داشتیم به گونه‌ای که ما با موسسه فدرال مالکیت معنوی سوئیس این تفاهم نامه را انجام دادیم که علاوه بر تبادل تجربیات بین دو کشور، کمک‌های فنی و حقوقی آن‌ها به ما داشته باشند، زیرا آن‌ها تجربیات خوبی در زمینه تجاری سازی این امور دارند همچنین تفاهم نامه‌ای داشتیم با فرانسه در این خصوص و ملاقات‌های دو جانبه‌ای که با کشور‌های متعدد در این زمینه انجام دادیم.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اضافه کرد: فعالیت‌های سازمان ثبت در مورد مالکیت معنوی در بخش اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری به صورت سیستمی و الکترونیک است، اگر کسی بخواهد اختراع و طرح‌های صنعتی را به ثبت داخلی یا خارجی برساند تمام مراحل آن از پذیرش اظهارنامه، پرداختها، انتشار آگهی‌ها و ... به صورت الکترونیکی است و نیازی به حضور افراد در مرکز مالکیت معنوی وجود ندارد.
وی تاکید کرد: در رابطه با این موضوع افراد بدانند اصلا نیازی به مراجعه به دفاتر خاص و یا افراد خاصی که معمولا پول‌های کلانی از افراد می‌گیرند نیست و خودشان راسا می‌توانند به پرتال مرکز مالکیت معنوی مراجعه کنند و راهنمایی‌های لازم و فرم‌های مورد نیاز در این قسمت برای تقاضای ثبت موجود است و علاوه بر این، پیشخوان نیز در مرکز مالکیت معنوی، مشاوره‌های لازم را به افراد ارائه می‌دهند.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اضافه کرد: ما در این زمینه جزو کشور‌های برتر و پیشرو هستیم و تاکنون ۹۳۶ هزار ۲۶۷ اظهارنامه علامت تجاری داخلی، ۵۴ هزار ۲۲۵ اظهارنامه علامت تجاری خارجی، ۱۸۰ هزار ۱۹۱ اظهارنامه اختراع، ۹۷ هزار ۶۸۶ اظهارنامه طرح صنعتی، ۱۶۰ نشانه جغرافیایی داخلی و ۶۲ نشانه جغرافیایی بین المللی را به ثبت رسیده است.
خداییان گفت: در ۶ ماهه نخست امسال، تعداد اظهارنامه علائم تجاری ما ۵۹ هزار ۴۴۰ مورد بوده که ۱۳ هزار ۹۶۰ مورد آن ثبت شده است؛ در زمینه اختراعات حدود ۵ هزار ۵۴۰ مورد که از این تعداد ۱۱۶۱ مورد آن ثبت شده است، در زمینه طرح‌های صنعتی ۸ هزار ۱۰۰ مورد اظهارنامه داشتیم که نزدیک ۳ هزار از این تعداد ثبت شده است.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در ارتباط با دفاتری که سوءاستفاده می‌کنند و پول‌های زیادی از افراد به بهانه‌های مختلف می‌گیرند گفت: دستگاه‌های نظارتی، حفاظت و اطلاعات سازمان و بازرسی را فعال کرده ایم؛ تا این موارد را زیر نظر داشته باشند و با تخلفات برخورد جدی خواهد شد.
وی ادامه داد: یکی از برنامه‌های ما در سازمان ثبت اسناد ارتقا سلامت اداری است و برخورد با این افراد شدید خواهد بود در این زمینه هماهنگی با دادستان تهران و سایر استان‌ها صورت گرفته و با تاکیدی که رئیس قوه قضاییه مبنی بر مبارزه با فساد دارد این موضوعات در دستور کار است.
خداییان افزود: سند عادی، اعتباری به آن شکل در جهان ندارد، چون منشا بسیاری از جرائم از جمله پولشویی، فرار مالیاتی، کلاهبرداری ... سند عادی است؛ در بند ۶۷ سیاست‌های کلی نظام تصویب و مقرر شده که بایستی اعتبار سند رسمی ارتقا پیدا کند و با توجه به تجربیات گراسنگ رئیس قوه قضاییه در این زمینه، بر توسعه سند رسمی تاکید شده و این موضوع در طرح تحول قوه قضاییه پیش بینی شده است و پیگیر این موضوع هستیم که از طریق مجلس اعتبار اسناد رسمی را ارتقا ببخشیم.
وی تصریح کرد: خوشبختانه طرحی در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با همین عنوان مطرح است و ما نیز پیش نویسی در این زمینه تهیه کرده ایم.
خدائیان تصریح کرد: ما در طرحی که پیش نویس کرده ایم مخالف با بنگاه‌های معاملات ملکی و خودرو نیستیم این بنگاه‌ها به کار اصلی خود که دلالی و واسطه گری است می‌پردازند و پس از توافقات با خریدار و فروشنده، سند در دفاتر تنظیم شود که در این رابطه هزینه‌ای نیز اضافه نمی‌شود و متناسب با فعالیت انجام شده هزینه اخذ می‌شود و حتی هزینه پایین می‌آید. فردی که می‌خواهد اجاره نامه‌ای تنظیم کند اگر همزمان سند را در دفاتر اسناد رسمی تنظیم کند شاید کمتر از یک دهم آن مبلغی که در بنگاه‌های معاملاتی می‌دهد از وی گرفته می‌شود.
وی گفت: در این زمینه ساماندهی بنگاه‌های معاملاتی و طراحی سامانه‌هایی برای برقراری ارتباط بین دفاتر اسناد رسمی و بنگاه‌های معاملاتی در دستور کار است و پیشنهاد آن را داده ایم. اگر این طرح به تصویب برسد ما آمادگی داریم ظرف مدت ۲ تا ۳ ماه این کار را انجام دهیم.
خدائیان خاطرنشان کرد: بیش از ۷ هزار دفتر اسناد رسمی در سراسر کشور داریم؛ یک سری قوانینی که مربوط به دفاتر اسناد رسمی است ایرادات و نواقصی دارد که بر این اساس بر روی اصلاح وبه روز رسانی قوانین کار می‌کنیم و در حال تهیه پیش نویس هستیم که انشالله با کمک مجلس و دولت کار‌ها را پیش ببریم.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: به لحاظ تنگنای مالی که وجود دارد نتوانستیم همه فعالیت‌ها را در سازمان ثبت سیستمی کنیم، ولی قسمت زیادی از فعالیت‌ها سیستمی است و انشالله این قضیه را ارتقا می‌بخشیم که نیازی به مراجعه مردم به واحد‌های ثبتی نباشد.