چالش آلودگی هوای "شهرهای افغانستان" در کنار جنگ و ناامنی

به گزارش ، چهل سال جنگ و ویرانی، تمام توان مالی و فکری مردم و دولت این کشور را متوجه خود ساخته و بخش های توسعه، محیط زیست و بهداشت به فراموشی سپرده شده است یا کمتر به این موضوع مهم توجه می شود.

اکنون که فصل سرد در راه است و اولین برف امسال مناطق مرتفع افغانستان را طی دو شبانه روز گذشته جامه سفید پوشاند، مردم فقیر و کم در آمد این کشور که اکثریت قاطع جمعیت را تشکیل می دهد، این روز ها مشغول تهیه مواد سوختی برای تامین گرمای زمستان خود هستند سوختهای غیراستانداری که یکی از عوامل آلودگی هوای این کشور اعلام شده است.
به دلیل کمبود برق و گاز مردم این کشور برای گرمای منازل خود از زغال سنگ، چوب و حتی پلاستیک استفاده می کنند که در زمستان بویژه در صبح و شب در شهری مانند کابل تنفس را با مشکل جدی مواجه می سازد.

تنها سوخت های تامین کننده گرمای منازل، چالش آلودگی هوا نیست بلکه وجود کوره های آجرپزی، کارخانه های گچ سازی ماشین های آلاینده و افزایش بی رویه نفوس شهر کابل باعث شده است که این شهر لقب آلوده ترین شهرهای جهان را کسب کند.

با رسیدن فصل زمستان و خرید روز افزون زغال سنگ و چوب توسط شهروندان کابل، سازمان حفاظت محیط زیست افغانستان دیروز (یکشنبه) نشستی مطبوعاتی را برگزار کرد که در آن از برنامه پنج ساله برای جلوگیری از آلودگی هوا سخن گفتند.

«مهندس عزت الله صدیقی» معاون سازمان حفاظت محیط زیست افغانستان در این کنفرانس گفت: طرح پنج ساله برای جلوگیری از آلودگی هوا اولویت بندی و بر اساس تفکیک مسوولیت نهادهای مسئول مشخص شده است.

وی گفت: منبع مهم آلایندگی هوایی کابل سیستم غیر معیاری انتقالات شهری، استفاده از مواد سوخت غیر استاندارد در خودروها، سوخت زغال سنگ و مواد فسیلی، عدم مدیریت کثافات شهری وتخلفات زیست محیطی است.

وی افزود: با طرح این اداره طی پنج سال آینده بخش بزرگی از آلودگی جلوگیری خواهد شد اما شیوه جلوگیری و اصل طرح را به رسانه ها ارائه نکرد.

اما تأکید کرد که کاهش آلودگی تنها کار چند نهاد و اداره دولتی نبوده، باید تمام نهادهای دولتی، جامعه مدنی، علما، مدارس و مردم با این اداره در کاهش آلودگی هوا همکاری کند.

صدیقی از دولت خواست که قیمت گاز مایع و انرژی برق را کاهش دهد تا مردم بجای استفاده از زغال سنگ از گاز و برق برای گرم کردن منازل خود استفاده کنند.

با این وجود این خواسته مقام محیط زیست افغانستان با توجه به وضعیت کنونی افغانستان و افزایش ناامنی در کوتاه مدت بر آورده نخواهد شد و مواد سوختی غیر استاندارد تنها گزینه مردم این کشور باقی خواهد ماند.

سال گذشته یک موسسه هواشناسی آمریکا به نام «Air Visual» گزارشی را منتشر کرد که در آن آلوده ترین شهرهای جهان را معرفی کرد بود که کابل با داشتن درجه الایندگی ۳۵۳، در راس فهرست آلوده ترین شهر جهان قرار داشت.

پس از انتشار این گزارش اداره مسئول حفاظت از محیط زیست افغانستان اعلام کرد که برای جلوگیری و کاهش آلودگی هوا در شهرهای بزرگ کشور بویژه شهر کابل اقدامات لازم را آغاز کرده است.

«نیک محمد» رئیس بخش تحقیقات و نظارت محیط زیستی این اداره گفته بود که با تطبیق این طرح، تلاش می ‌شود وضعیت هوای کابل بهبود یافته و از آلودگی بیشتر آن در زمستان جلوگیری شود.

وی گفت طرح آنها ۱۱ هدف دارد که از جمله اطلاع رسانی به مردم، گاز مایع بجای زغال سنگ و چوب، تقویت بخش برق، نظارت بر کارخانه هایی که مواد آلاینده استفاده می کنند، جلوگیری از وسایط نقلیه ای که منبع آلودگی است.

وزارت بهداشت افغانستان هرچند بتازگی در باره آلودگی هوا و خطرات ناشی از آن اظهار نظر نکرده است اما سال گذشته گفته بود که ۲۶ درصد مرگ و میر در این کشور ناشی از آلودگی هوا است.

«بشیراحمد حمید» یک مسئول سابق در وزارت بهداشت گفته بود که برای حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلودگی هوا و آب ‌های آشامیدنی تدابیر جدی اتخاذ و به مردم در مورد خطرات آن اطلاع رسانی شود.

این وزارت گفته است که بر اثر آلودگی هوا بیماری‌ سرطان در بین شهروندان افزایش یافته است. آلودگی هوا سالانه ۲۰ هزار افغان را مبتلا به انواع بیماری سرطان‌ می‌ کند که ۱۶ هزار تن از این بیماران جان شان را از دست می ‌دهند.

براساس یافته های این وزرات همه ساله ۳ هزارو ۵۰۰ زن در افغانستان به سرطان سینه گرفتار می ‌شوند که ۵۰ درصد آنان زندگی خود را به همین دلیل از دست می ‌دهند و یکی از عوامل سرطان سینه نزد زنان، آلودگی هوا است.

وزارت بهداشت گفته است که سالانه حدود سه ‌هزار کودک به علت تنفس هوای آلوده جان‌ خود را دست می دهند.

در زمستان سال گذشته حجم ذرات معلق در هوای کابل به ۷۰۰ درصد رسیده بود.

شهروندان افغانستان می گویند؛ سازمان حفاظت محیط زیست هر سال در آغاز فصل سرد تنها به برگزاری این گونه کنفرانس بسنده می کند.

«علی اصغر» یکی از اهالی کابل به ایرنا گفت سازمان حفاظت محیط زیست در سال یک بار کنفرانس مطبوعاتی برگزار می کند و همان حرف های تکراری را به مردم پیشنهاد می کند.

به گفته وی هر سال در زمستان قیمت گاز که در دیگر فصل های سال ۴۵ تا ۵۰ افغانی است به ۸۰ تا ۱۰۰ افغانی در هر کیلو می رسد.

مردم افغانستان که ۵۰ درصد آنها زیر خط فقر زندگی می کنند توان خریداری گاز مایع را ندارند و و برای روشناسس مناطل خود نیر به خاطر نوبتی بودن برق با مشکل روبرو هستند.

زمستان در افغانستان به دلیل فقر روز افزون، زندگی زیر خط فقر و چادر نشینی در بخش های از این کشور به فصل مرگ برای مردم فقیر شهرت یافته است.