بخش خصوصی توانی برای رقابت با دولت ندارد/ وزارت ارتباطات نمی‌خواهد دست از سر انحصار مخابرات بردارد

به گزارش خبرنگار اقتصادی میزان، اساسنامه سازمان خصوصي‌سازي از سال 1380 در کشور تصویب شد لایحه ای که هیچ گاه نتوانست به عنوان  ابزاری که منجر به کاهش بار مالی دولت و  افزایش بازدهی سرمایه گذاری ها می شود به کار بیاید. در این میان وابستگی به درآمدهای نفتی، تاثیر مسائل سیاسی روی واگذاری ها و اقتصاد دولتی تنها بخشیاز دلایل شکت این برنامه در کشور است که کارشناسان به ان اذعان دارند.

جمشید پژویان عضو سابق شورای رقابت و رئیس مرکز مطالعات و تحقیقات کاربردی علوم بانکی و اقتصاد شهری بانک شهر در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی میزان می گوید: اقتصاد ایران در چنبره دولت است و زمانی که 80 درصد اقتصاد دولتی باشد دیگر توانی برای بخش خصوصی برای واگذاری باقی نمی ماند.

دلایل شکست خصوصی سازی در ایران را در چه می دانید؟
در بحث برنامه خصوصی سازی در ایران بخش تقاضا از اهمیت بیشتر برخوردار است. یعنی اینکه متقاضیان چه کسانی هستند از اهمیت بیشتری برخوردار است. یکی از وظایف اتاق بازرگانی منسجم کردن بخش خصوصی است و اینکه بتواند  این بخش ضعیف را تقویت و در نهایت از امکانات بانکی برخوردار کند.

متاسفانه مشاهده می کنیم که به این مورد توجهی نشده است شاید یکی از دلایل آن این باشد، کارشناسان اقتصادی که در این زمینه به دولت مشورت می دهند از کفایت لازم برخوردار نبوده اند.

وقتی 80 درصد اقتصاد ایران دولتی است دیگر 20 درصد باقی مانده توانی برایشان باقی نمی ماند. زیرا بخش خصوصی ایران توانایی و مالی کافی در برابر این حجم انبوه از اقتصاد دولتی را ندارد. نتیجه اینکه واگذاری به آنهایی صورت می گیرد  که دارای قدرت بالا هستند شرکت های شبه دولتی که همچنان سایه دولت بر سرشان است.

به جای اینکه بنگاه های دولتی به خصوصی واگذار شود به مدیریت دولتی واگذار می شود که حتی از مدیریت دولتی هم بدتر است زیرا در این نوع مدیریت نه سهامداران بخش خصوصی هستند نه خصوصی ها و نه دولتی که نظارت کند.

خصوصی سازی در ایران در مقایسه با سایر کشورها چگونه است؟
خصوصی سازی در کشورهای دیگر مشابه این است که آب استخر را در اقیانوس بریزی اما در اقتصاد ایران بر عکس است. می خواهیم آب دریاچه را به حوض بریزیم. یعنی این حجم گسترده را که نیاز به بخش توانمند دارد را می خواهیم به بخش خصوصی کشور هدایت کنیم.

نقش دولت در اعتمادبخشی به بخش خصوصی و تقویت آن ها چگونه است؟
این اتفاق باید خیلی زودتر از این ها در اقتصاد کشور می افتاد. باید بتوانیم زمینه های موثری را برای جذب سرمایه گذاری خارجی داشته باشیم.

خیلی ها معتقدند واگذاری مخابرات به بخش خصوصی جز بدترین های واگذاری است نظر جنابعالی در این خصوص چیست؟
نمی توان این را منحصر به مخابرات کرد بلکه هر شرکت دیگری هم بود این اتفاق می افتاد. وقتی بلوک 8000 میلیاردی را بخواهید واگذار کنید کدام بخش خصوصی است که توانایی این واگذاری را داشته باشد؟ بنابراین انحصار هر گونه که بود باقی می ماند.

مشکل مخابرات ما این است که انحصار گرا است. وزارتخانه ارتباطات نمی خواهد دست از سر مخابرات بردارد بنابراین می بینیم که دراینجا هم خصوصی سازی واقعی صورت نگرفته است. حتی در همین اواخر هم موضوع واگذاری 5 درصد از سهام بخش مخابرات را داشتیم  که امید این می رفت که اتفاقی مثبت در تغییر سهامدارن آن صورت گیرد که در نهایت هم صورت نگرفت.