ابزار فیلمنامه نویس برای نوشتن داستان، شخصیت‌ها است
به گزارش گروه فرهنگی به نقل از ستاد اطلاع رسانی سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم‌های کودک و نوجوان، فرهاد توحیدی امروز دوشنبه ۲۸ مرداد در کارگاه فیلمنامه نویسی برای سینمای کودک و نوجوان به موضوعاتی، چون اصل سینمای کوک و نوجوان چیست؟ رده سنی کودکان و نوجوانان به چند بخش تقسیم می‌شوند و چه نیاز‌هایی دارند؟ و… پرداخت.
او در ابتدی این کارگاه بیان کرد: وقتی از سینما و این صنعت صحبت می‌کنیم، می‌دانیم که به دنبال چه موضوعی هستیم، اما سوال این است در سینمای کودک به دنبال چه مسئله‌ای هستیم.
سینمای کودک و نوجوان ژانر نیست
او درباره تعریف ژانر در سینما، توضیح داد: ژانر یک قرارداد فرامتنی بین مخاطب و سینما است، ژانر‌های مختلف در شما توقع و انتظارات گوناگونی را به وجود می‌آورد که هدف اصلی آن برقراری ارتباط بین مخاطب و فیلمنامه نویس است. سینمای کودک و نوجوان تنها سینمایی است که ژانر نیست و باتوجه به مخاطبانش صاحب ویژگی‌های خاصی است.
توحیدی در پاسخ به اینکه آیا فیلمنامه نویسی برای کودکان و نوجوانان با نگارش فیلمنامه برای سایر مخاطبان تفاوتی دارد؟ تاکید کرد: مهارت فیلمنامه‌نویسی برای کودکان اصول یکسانی با سایر با مدل‌های فیلمنامه نویسی دار و. نوشتن برای کودکان و نوجوانان مزیت خاصی نسبت به دیگر قسمت‌ها ندارد. شما به عنوان فیلمنامه‌نویس و کارگردان باید به تمام ویژگی‌ها و نیاز‌های این رده سنی توجه کنید تا بتوانید پاسخگوی نیازهایشان در فیلمنامه مخصوص آن‌ها باشید.
توحیدی با بیان اینکه سینمای کودک تعریف مشخصی از مخاطب خاص و رده سنی‌شان دارد، ادامه داد: کودکی از دو سالگی آغاز می‌شود و تا پایان ۱۵سالگی نوجوانی محسوب می‌شود و ما به عنوان فیلمنامه نویس باید به تفاوت‌های این رده‌های سنی توجه کنیم.
این فیلمنامه نویس تصریح کرد: رده سنی ۲ تا ۵ سال اولین دوره کودکی است. در این رده سنی فیلمنامه موزیکال به خوبی می‌تواند مخاطبان را جذب کند. به دلیلی تحمل کم این رده سنی فیلمنامه باید پر از خرده داستان با زمان کوتاه باشد. موضوع‌های مناسب این رده سنی می‌تواند حول داستان‌گویی، تمرکز بر کشف اشیا و شناخت گیاهان باشد. فیلمنامهای که داستانی طولانی دارد برای گروه سنی ۷ تا ۸ سال هم مناسب نیست. در این رده سنی موضوعات خانوادگی بسیار اهمیت دارد و برای این گروه جذاب است. همکاری گروهی بچه‌ها برای رسیدن به هدف نیز از دیگر موضوعاتی است که می‌تواند در این رده سنی مورد توجه قرار گیرد.»
او ادامه داد: موضوعات فیلمنامه نویسی برای رده سنی ۸ تا ۹ سال نیز می‌تواند شامل کشف زندگی کودکان در سرزمین‌های دیگر باشد. این گروه آمادگی شنیدن داستان‌های تخیلی، علمی و تاریخی طولانی را دارند. تفاوت رویاپردازی با خیال پردازی در این است که رویاپردازی مایه خلاقیت نیست و محصول بخش ناخودآگاه است، اما خیال پردازی مایه خلاقیت است.
توحیدی اضافه کرد: رده سنی ۱۰ تا ۱۱ سال نیز علاقه‌مند به فیلم‌های طولانی هستند. موضوعات شرح حال گذشته و آینده، مسائل عاطفی و احساسی، ماجرای قهرمان‌ها از موضوعات خوب فیلنامه نویسی برای این رده سنی است. در این رده سنی تمایل بچه‌ها به دیدن و شنیدن افسانه‌ها کاهش می‌یابد. موضوعات مناسب رده سنی ۱۲ تا ۱۵ سال نیز می‌تواند شرح حال ماجرای واقعی زندگی، مبارزات اجتماعی، اختراعات و… باشد. آن‌ها در این دوره صفات واقعی انسان‌ها را دنبال می‌کنند. این رده سنی دایره لغات و سوالات کلیدی متفاوتی دارند که باید برای هرکدام از آن‌ها فیلمنامه مناسب تعریف شود.
فیلمنامه‌نویس باید زاویه خود را با کودکان تنظیم کند
او گفت: به عنوان فیلمنامه نویس باید زاویه دید خود را با کودکان تنظیم کنید و به دنیا از دید آن‌ها نگاه کنید. شما باید ببینید که آن‌ها به دنبال چه چیزی در پیرامون خود هستند و همچنین مشکلات اجتماعی و آینده را از منظر آن‌ها بررسی و تحلیل کنید.
توحیدی همچنین تصریح کرد: در صنعت سینما و نظام ستاره سازی در حوزه کودک و نوجوان باید توجه داشته باشید که چه مسائلی آن‌ها را جذب می‌کند. ابزار فیلمنامه نویس برای نوشتن داستان، شخصیت‌ها هستند. البته باید بگویم شخصیت با شخصیت‌پردازی در داستان فرق می‌کند و شخصیت به همراه ساختار شخصیت‌پردازی می‌شود.
این فیلمنامه نویس درباره اینکه چطور می‌توانیم فیلمنامهای بنویسیم که شخصیت محور باشد؟ عنوان کرد: هر شخصیتی که در فیلمنامه نویسی انتخاب می‌کنید، محوری است که دنیا را از منظر او به روایت می‌کشید.
فیلمنامه‌نویسی شخصیت محور حلقه مفقوده سینمای ایران
به گفته توحیدی فیلمنامه نویسی شخصیت محور حلقه مفقوده سینمای ایران است که این فیلمنامه از چند لایه تشکیل می‌شود. در این فیلمنامه پی رنگ درونی روی نیاز ناخودآگاه متمرکز است، پی رنگ بیرونی بر روی هدف خودآگاه متمرکز است. (در این بخش پی رنگ، مشخص است که مخاطب و فیلمنامه نویس هر دو روند داستان را می‌دانند و شخصیت داستان برای رسیدن به هدف با مشکلات متعددی روبه رو است.)