در اجرای عدالت، باید سازمان‌ها هرکدام مجری عدالت باشند/ بیش و پیش از هرکس مدیریت می‌تواند نسبت به نظر دادن در مورد سازمان نقش آفرین باشد
به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ،رئیس قوه قضاییه در جلسه شورای اداری استان کردستان با اشاره به سخنان استاندار در خصوص کاهش بیکاری، رشد اقتصادی و افزایش اشتغال تاکید کرد: رونق تولید، رشد اشتغال و کاهش بیکاری اگر باعث به حرکت درآمدن چرخه تولید باشند خبر‌های خوبی هستند.
وی ادامه داد: خصوصاً درباره کشاورزی که استان یکی از قطب‌های این حوزه به شمار می‌رود و تولید گندم جزء کار‌های استراتژیک محسوب می‌شود.
وی با تاکید بر این که مسائل بین تجار و در فضای کسب و کار را قبل از قضا به داوری ارجاع بدهید گفت: در سند تحول به احیای داوری تاکید کرده ایم و هر چه قرارداد‌ها به داوری ارجاع داده شود به کاهش ورودی پرونده‌ها کمک می‌کند.
آیت الله رئیسی افزود: از کمیسیون‌ها می‌خواهیم تلاش کنند حل و فصل مسائل به دادگستری‌ها کشیده نشود و خدمت ریاست مجلس و کمیسیون بر قضازدایی تاکید داشتیم. البته ما این کار را با کمیسیون قضایی به طور مشترک دنبال می‌کنیم تا قضازدایی شود و همه چیز به دستگاه قضایی ختم نشود و تا جایی که امکان دارد مسائل در کمیسیون حل و فصل شود.
رئیس دستگاه قضا ضمن تاکید بر اینکه قرارداد‌ها را دقیق بنویسید و با سیاق حقوقی تهیه کنید بیان کرد: اگر تمام نکات مورد نظر در قرارداد دیده شود در این صورت داوری کار آسانی است، اما وقتی قرارداد مجمل نوشته می‌شود و ابهام دارد، مشگل ایجاد می‌شود.
وی تاکید کرد: وقتی قراردادی مبهم باشد، این ابهام به دست قاضی می‌رسد و اگر قرارداد‌ها توسط ادارات دقیق تنظیم شود از این که به دستگاه قضا برسد پیشگیری می‌شود؛ لذا یکی از کار‌هایی که می‌توانیم در کاهش ورودی پرونده‌ها داشته باشیم این است که قرارداد‌ها به صورت حقوقی تنظیم شود؛ خصوصاً قرارداد‌های بین المللی که باید واژگان آن بدقت انتخاب شود به طوری که واژه‌ها کاملاً روشن و در نظام حقوقی تعریف داشته باشد و شناخته شود در این صورت می‌توانیم شاهد کاهش ورودی پرونده‌ها باشیم.
آیت الله رئیسی با اشاره به نظام وکالت گفت: وکیل و وکالت ریشه در مبانی فقهی، قانون اساسی و قوانین موضوعه دارد و این مثل معروف که رئیس دادگاه ما بین دو میز قضاوت می‌کند مورد توجه است که یک جا متهم و وکیل و در جایی نماینده دادستان حضور دارد. البته این‌ها مربوط به جلسه دادگاه است. آن جا که بحث از رسیدگی و دادرسی است، شان دادگاه و وکیل بسیار اهمیت دارد.
رئیس دستگاه قضا با تاکید بر این که دفاع از حق محوری‌ترین نکته برای وکیل است ادامه داد: حقیقت یابی و حقیقت شناسی محوری‌ترین نقطه برای قاضی و کارشناس به شمار می‌رود. کارشناس باید به دنبال حقیقت باشد و قاضی را به کشف حقیقت کمک کند. وکیل هم باید به دنبال کشف حقیقت و بیان آن باشد و در این باره به قاضی کمک کند و همه باید یک آهنگ داشته باشند و آهنگ همه این‌ها یافتن حقیقت باشد که حقیقت را بیابیم و بر اساس آن داوری و حکم کنیم. این بسیار مهم است.
وی تاکید کرد: اگر کسی احساس کرد امر، امری باطل است و از آن حمایت کند طبیعتاً باطل و مردود است و باید اساس، حق و دفاع از آن باشد؛ آنگاه خواهیم دیدیم آهنگ همه آن‌ها یکی خواهد شد و همه باید به دنبال حقیقت باشیم که این قابل توجه و مهم است.
آیت الله رئیسی با اشاره به اینکه هدف حکومت انبیا تحقق عدالت بوده است که در جامعه قسط و عدالت را برپا کنند افزود: هدف انقلاب اسلامی نیز اجرا عدالت است و بر اساس قرآن بندگی در مرحله اول و اجرای عدالت در مرحله دوم قرار دارد.
رئیس دستگاه قضا افزود: البته اگر قرار باشد باب عدالت را باز کنیم در این جلسه و این فضا نمی‌گنجد. سخن ما در باب عدالت اثباتی و اجرای عدالت است. ما می‌گوییم بهترین راه اجرای عدالت، اجرای قانون در جامعه است.
وی ادامه داد: در راس نظام اسلامی امام عادل است و برای اینکه جامعه برخوردار از عدالت باشد این شاخص بسیار مهم است. اما اگر مردم بخواهند مزه شیرین عدالت را بچشند همه اجزای نظام باید به تبعیت از امام عادل بهره‌مند از ملکه عدالت باشند؛ یعنی فرمانداران، قضات، نمایندگان، روسای ادارات و سازمان‌های عادل که این‌ها می‌تواند جامعه را برخودار از عدالت کند.
آیت الله رئیسی با تاکید بر اینکه در راس جامعه امام عادل است گفت: همه اجزایی که در حکومت و نظام تلاش می‌کنند باید بهره‌مند از ملکه عدالت باشند البته این هم مورد بحث من نیست؛ بحث من قسمی از عدالت به نام عدالت اداری است.
رئیس قوه قضاییه در جلسه شورای اداری استان کردستان با بیان اینکه باید در سازمان و اداره عدالت حکمفرما باشد، با طرح این سئوال که چگونه یک سازمان، سازمان عادل و جلوه عدالت است، شاخصه‌هایی همچون مدیریت سازمان، قوانین و مقررات عادلانه‌تر حاکم بر آن، روابط سازمان با دیگران و دیگران با سازمان را مورد اشاره قرار داد.
آیت الله رئیسی با بیان اینکه عدالت به معنای این است که هرکسی جای خودش باشد، ادامه داد: هرکسی جای خودش باشد، یعنی یک انتصاب نابجا، انتصاب غیرعادلانه است. دادن حقی به کسی که صاحب این حق نیست و میدان دادن به کسی که نباید به او میدان داده شود، بی عدالتی است. امضا را برای کسی کردن که نباید این امضا زیر نامه او شود، بی عدالتی است.
رئیس قوه قضاییه با اشاره به اینکه در قرآن کریم چند بار واژه فساد آورده شده است، گفت: تعریف فساد در قرآن خروج هرچیزی از اعتدال است.
وی تصریح کرد: در سازمان باید مدیریت تلاش نماید که عادلانه عمل کند؛ زیر مجموعه را عادلانه بچیند؛ باید و نباید مقررات بر تمام مجموعه سازمان عادلانه باشد؛ اقدامات سازمان براساس آنچه باید باشد و خلاف قانون صورت نگیرد.
آیت الله رئیسی با بیان اینکه اندازه گیری اینکه کدام سازمان به عدالت نزدیکتر و کدام به فساد نزدیکتر است، کار سختی نیست، ادامه داد: بخش‌هایی داریم که کار آن‌ها نظارت است و شاخص‌هایی داریم که هر سازمان می‌تواند خود را اندازه گیری کند.
رئیس قوه قضاییه در تبیین شاخص‌ها به دستگاه‌های برون دستگاهی برای نظارت اشاره کرد و افزود: باید دید که شاخص آیا میزان پرونده موجود در دستگاه قضایی است؟ از دادگستری کردستان و سنندج بپرسیم چند پرونده از فلان سازمان در دادگاه و دادسرا مطرح است. از دیوان محاسبات بپرسیم چند پرونده نسبت به خلاف مقررات در این سازمان در دیوان محاسبات مطرح است. به سازمان بازرسی بگوییم که از این سازمان چند پرونده و موضوع تخلف مطرح است. از اداره کل رسیدگی به شکایت استانداری بپرسیم شما که بر دستگاه‌های اداری نظارت می‌کنید چند مورد در مجموعه شما مطرح است. از حراست‌ها به عنوان مجموعه وزارت اطلاعات و مرتبط با سازمان اطلاعاتی کشور بپرسیم در مجموعه شما در مورد این سازمان چند مطلب مطرح است.
وی به دستگاه‌های نظارت درون سازمانی اشاره کرد و بیان داشت: باید دید در درون سازمان چه شاخص‌هایی وجود دارد که نشان دهد آیا روابط ناسالم، رشوه، پورسانت، پارتی بازی و روابط ناصحیح بین مجموعه و مجموعه با بیرون وجود دارد یا خیر.
آیت الله رئیسی با اشاره به اینکه در این رابطه نقش اساسی با مدیران است، خاطرنشان کرد: به اعتقاد بنده بیش از هرکس و پیش از هرکس نسبت به نظر دادن در مورد سازمان، مدیریت می‌تواند نقش آفرین باشد. یکی از وظایف مهم مدیران نظارت و کنترل است.
رئیس قوه قضاییه خطاب به حضار در جلسه گفت: مجموعه را دائما رصد و کنترل کنید که با آن شاخص‌ها، چقدر نزدیک به صلاح و چقدر به فساد نزدیک شده است.
وی تاکید کرد: با همکاری خود مدیران و تعیین شاخص‌هایی که می‌تواند این شاخص‌ها، شاخص اندازه گیری صلاح و فساد دستگاه باشد کاملا مشخص می‌کند که چه دستگاهی به صلاح نزدیک شده و چه دستگاهی علامت خطر می‌دهد که این دستگاه روابطش، روابط ناسالم است و باید در آن یک اصلاح جدی ساختاری و رفتاری صورت گیرد.
آیت الله رئیسی با اشاره به اینکه گاهی ساختارها، ساختار غلطی است، بیان داشت: اصلا گاهی خود ساختار فساد زا است که باید اصلاح شود. گاهی هم باید اصلاح رفتار‌ها شود و گاهی هردوی آن‌ها نیاز است که باید این موضوع سرعت گیرد.
رئیس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: در اجرای عدالت اداری، باید سازمان‌ها هرکدام مجری عدالت باشند؛ بعد خواهید دید که در این قضیه کار به دستگاه قضایی خیلی کم می‌کشد. یعنی اگر موافقت اصولی و یا امضای طلایی دست یک بخش است باید مراقبت جدی شود.
وی افزود: هربخشی در دولت که مجوز به بخش خصوصی می‌دهد را باید بیشتر مراقبت کرد. این جایی است که مدیران باید نسبت به این بخش به صورت مضاعف نظارت کنند، جایی از بخش‌ها که می‌خواهد یک مجوز، یک موافقت اصولی و یک امتیاز را به بخش خصوصی بدهد، باید بیشتر مورد نظارت قرار گیرد و این موضوع می‌تواند به نظارت برون سازمان نیز کمک کند.
آیت الله رئیسی تاکید کرد: هرچه نظام خود کنترلی را که به عنوان کارآمدترین نظام کنترلی مطرح است در سازمان فعال‌تر کنیم، تاثیر بیشتری دارد و مسئله اخلاق الهی وحرفه‌ای و گسترش آن در سازمان‌ها در کاهش جرم و تخلفات اداری نقش دارد.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از اظهاراتش خاطرنشان کرد: وجب به وجب استان کردستان خون‌های پاکی برای ایجاد امنیت دراین منطقه ریخته شده است تا مردم بتوانند زندگی مستقل و آزادی در پرتو نظام جمهوری اسلامی داشته باشند.
وی مردم استان کردستان را مردمی پایبند به مبانی نظام و ارزش‌ها معرفی کرد و بیان داشت: باید تلاش کرد موانعی که در این استان وجود دارد برطرف شود؛ مثل ماندگاری مدیران که یک مسئله است و میزان ماندگاری مدیران غیربومی خیلی بالا نیست و این یکی از مشکلات است.
آیت الله رئیسی تصریح کرد: باید گره گشایی‌هایی نسبت به این منطقه انجام داد و توسعه یافتن منطقه خیلی مهم است. یکی از زمینه‌های مهم توسعه یافتگی وحدت و انسجام است که بحمدالله در این منطقه با حضور نماینده، ولی فقیه استان، استاندار، مسئولان، روحانیت سنی و شیعه و نخبگان و خبرگان وجود دارد و این وحدت زمینه ساز مهم توسعه یافتگی است.
رئیس قوه قضاییه توجه به محرومیت زدایی را مورد تاکید قرار داد و بیان داشت: امروز در نظام توجه به محرومیت زدایی نسبت به مناطق محروم وجود دارد. دغدغه مقام معظم رهبری در خلوت و جلوت این است که نسبت به فقرا و محرومین حرکتی جهادی انجام شود و مدیران نسبت به این شرایط دغدغه داشته باشند.
وی ادامه داد: توجه نظام و سیاست‌های نظام به رفع فقر و محرومیت از نقاط محروم در عداد سیاست‌های مهم و متقن نظام جمهوری اسلامی است و واقعا امروز زمینه‌ای که وجود دارد، نیاز به سازمان سالم، پاک از هرگونه آلودگی، قانونمند و کارآمد برای گره گشایی از زندگی مردم است که همان ترجمان عدالت اداری است؛ یعنی سازمان اداری کارآمد که بتواند عادلانه کار کند و مقررات و قوانین در این سازمان حرف محوری را بزند و روابط متاثر از ضوابط تعیین شود و هرگونه رابطه ناسالم مذموم شمرده شود. با یک سازمان اداری کارآمد قطعا روز به روز امنیت این منطقه افزایش پیدا می‌کند؛ چرا امنیت در اینجا به مردم متدین در صحنه متصل است.
آیت الله رئیسی گفت: قدرت بسیار خوبی در منطقه داریم، قدرتی که امروز نظام جمهوری اسلامی و نیرو‌های مسلح ما دارد، قدرتی مثال زدنی است و دنیا این موضوع را فهمیده که از اقتدار بالایی برخوردار هستیم؛ ولی مهمترین مولفه قدرت در نظام ما مردم متدین درصحنه هستند.
رئیس قوه قضاییه ابراز امیدواری کرد که خداوند به همه ما توفیق دهد که بتوانیم وظیفه‌ای که به عهده ماست تشخیص و انجام دهیم.
وی پیشنهاد داد که کارگروهی به دستور استاندار و از دستگاه‌های نظارتی و مدیران تشکیل شود و شاخص‌ها تعیین گردد و مدیران وضعیتشان را با این شاخص‌ها ارزیابی کنند.
در حال تکمیل/