هر قطعه اسکناس بعد از حذف ۴ صفر چقدر آب می‌خورد؟
به گزارش گروه فضای مجازی،«برای ضرب هرسکه ۵۰۰ تومانی، ۸۳۰ تومان هزینه می‌شود!» این بخشی از صحبت‌های محمود بهمنی رئیس سابق بانک مرکزی در برنامه مناظره با اجرای مرتضی حیدری درباره حذف چهار صفر از پول ملی بود که در شبکه‌های اجتماعی هم بازتاب زیادی داشت. او در بخشی دیگر از صحبت هایش با اشاره به کاهش ارزش ذاتی سکه‌ها در مقابل ارزش فلز آن‌ها از ذوب کردن سکه‌های ۱۰۰ و ۵۰۰ ریالی برای تبدیل کردن به سینی، شیرآلات و قاشق و چنگال هم گفت. پیش از این‌ها نیز شاهد خبر‌هایی از خرید در حجم وسیع سکه‌های پنج تا ۵۰۰ تومانی با ۱.۵ برابر قیمت واقعی آن‌ها بودیم که به خاطرآلیاژ‌های به کار رفته در آن‌ها ذوب و استفاده‌های دیگر از آن می‌شد. به واقع هزینه‌های چاپ اسکناس و امحای آن برای کشور چقدر است و آیا حذف چهار صفر، این هزینه‌ها را کاهش خواهد داد؟
تعداد قطعه اسکناس موجود در کشور
بنا به گزارش ایرنا، هم اکنون هشت میلیارد و ۷۰۹ میلیون قطعه اسکناس و ایران چک در اقتصاد ایران در گردش است. از میان این تعداد قطعه اسکناس، دو میلیارد و ۹۴۴ میلیون قطعه چک پول‌های ۵۰ و ۱۰۰ هزار تومانی، یک میلیارد و ۸۸۷ میلیون قطعه اسکناس ۱۰ هزار تومانی، یک میلیارد و ۲۶۷ میلیون قطعه اسکناس پنج هزار تومانی است و دو میلیارد و ۶۱۱ میلیون قطعه اسکناس به اسکناس‌های دو هزار تومانی، هزار تومانی، ۵۰۰ تومانی و... تعلق دارد. ارزش ریالی کل اسکناس‌ها و ایران‌چک‌های کشور به ۶۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان می‌رسد.
هزینه چاپ و امحای اسکناس
در سال ۹۱، مسئولان بانک مرکزی هزینه چاپ هر قطعه اسکناس را حدود ۱۰۰ تومان اعلام کردند که این رقم در سال ۹۳ به ۱۱۸ تومان رسید. البته هزینه تولید سکه‌های ۲۰۰ و ۵۰۰ تومانی در همان سال به ترتیب ۱۵۰ و ۲۳۰ تومان اعلام شد. در سال ۹۶ نیز بر اساس اعلام مسئولان بانک مرکزی، هزینه امحا و جایگزینی هر اسکناس به ۲۲۰ تومان رسید. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد چاپ هر قطعه اسکناس طی امسال برای بانک مرکزی چیزی حدود ۱۹۰ تومان هزینه دارد که باید هزینه ۳۴ تومانی امحا را هم به آن اضافه کرد که در کل هزینه هر اسکناس به ۲۲۴ تومان می‌رسد. باید یادآوری کنیم، با توجه به گفته رئیس بانک مرکزی، سالانه ۷۰۰ میلیون قطعه اسکناس در کشور امحا و جایگزین می‌شود که با توجه به عدد به دست آمده در سال، چیزی حدود ۱۵۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان صرف جایگزین شدن پول‌های از رده خارج می‌شود.
هزینه جایگزینی اسکناس‌ها بعد از حذف ۴ صفر
برای جایگزینی اسکناس‌های کشور باید تمامی هشت میلیارد و ۷۰۹ میلیون قطعه اسکناس (البته در فرایندی دو ساله بعد از تصویب نهایی طرح) امحا شود که هزینه‌ای برابر با ۲۹۶ میلیارد و ۱۰۶ میلیون تومان را (براساس محاسبه هزینه‌ای زمان حال) در پی خواهد داشت. اما با توجه به کم شدن صفر‌ها به گفته رئیس بانک مرکزی نیاز کشور به جای هشت میلیارد و ۷۰۹ میلیون قطعه اسکناس به سه میلیارد قطعه اسکناس می‌رسدکه هزینه چاپ آن هم با توجه به آن چه در بالا گفتیم، ۵۸۲ میلیارد تومان می‌شود. در مجموع جایگزینی اسکناس‌ها بعد از حذف چهار صفر ۸۷۸ میلیارد و ۱۰۶ میلیون تومان هزینه برای کشور خواهد داشت. این رقم فقط مربوط به اسکناس است و، چون از رقم کل سکه ها، آماری در دست نیست، نمی‌توان در این باره عددی را اعلام کرد.
صرفه جویی سالانه
با حذف چهار صفر و خارج شدن اسکناس‌ها و سکه‌های خرد از چرخه اقتصاد، امحای اسکناس‌ها از سالانه ۷۰۰ میلیون به حدود ۲۰۰ میلیون قطعه خواهد رسید. در این صورت، هر سال ۴۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان صرف جایگزینی اسکناس‌های فرسوده خواهد شد. به این ترتیب با حذف چهار صفر، سالانه حدود ۱۴۰ میلیارد تومان در چاپ و امحای اسکناس صرفه جویی می‌شود که در دراز مدت به نفع کشور است.