تعمیق شکاف آمریکا و اروپا؛ دور جدید تنش‎ها میان آمریکا و متحدان سنتی‎اش از کجا کلید خورد؟

به گزارش گروه بین الملل ؛ شکاف میان آمریکا و متحدان سنتی‎اش در قاره سبز از روی کار آمدن «دونالد ترامپ» چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا به شکل روزافزونی آشکار و البته تعمیق شده است.

اختلاف نظر و تفاوت‌های استراتژیک آمریکا و متحدان اروپایی‎اش در دوران ریاست جمهوری ترامپ در نشست امنیتی ۲۰۱۸ مونیخ که فلسفه وجودی اش حل و فصل اختلافاتی این چنینی است، بیش از پیش آشکار شد. آن چه این نشست را به عرصه‌ای برای عریان شدن اختلاف نظر‌های آمریکا و اروپا تبدیل کرد، موضوع توافق هسته‌ای ایران و خروج یکجانبه آمریکا از آن بود. آمریکا که به این نشست به عنوان فرصتی برای همراه کردن کشور‌های اروپایی با سیاست‌های خصمانه خود علیه ایران و کمپین فشار حداکثری می‌نگریست با بی میلی و پاسخ سرد متحدان اروپایی خود مواجه شد.

 

 

عدم همراهی اروپا با آمریکا در موضوع تشدید فشار‌ها بر ایران که زیان‌های تجاری برای اروپا در پی داشت، سبب شد تا «مایک پنس» معاون ترامپ به موضوع هزینه‌های ناتو و انصراف واشنگتن از تقبل بخش اعظم هزینه‌ها اشاره کرده و درصدد گروکشی برآید.

 

بیشتر بخوانید: پاریس برای مداخله در کاستن از تنش‌ها در خلیج فارس نیاز به اجازه ندارد

آمریکا که پیش از آن با بی توجهی به توافقنامه‌های بین المللی بدعهدی و عدم پایبندی خود را به نمایش گذاشته بود، این بار با توییت‌های مکرر پرسشی خود سازمان ملل و ناتو را زیر سوال برد. این آغاز روند جدایی تدریجی مسیر اروپا و آمریکا و تعمیق شکاف میان واشنگتن و متحدان سنتی‎اش در موضوعاتی مانند ایران، ونزوئلا، نحوه برخورد با تهدیدات ناشی از تسلیحات هسته‌ای و تغییرات اقلیمی، بحران سوریه و توافقات بین المللی بود که اکنون در موارد زیر خود را نمایان ساخته است:

*انتقاد مکرر ترامپ به کشور‌های اروپایی در موضوع ناتو و سهم اندک این کشور‌ها در تامین هزینه‌های محافظتی خود سبب شد تا مباحث جدیدی درباره استقلال استراتژیک اروپا مطرح شود. ایده "ارتش اروپایی" «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه که در واکنش به اظهارات ترامپ مطرح شد، اختلافات اروپا به عنوان بلوک خواهان حفظ نظم بین المللی موجود و آمریکا به عنوان کشور به چالش کشنده نظم موجود و مخالف آن را وارد فاز جدیدی کرد. این اختلافات تنها به این زمینه محدود نمانده و جنگ لفظی سران دو کشور را به دنبال داشت. ادامه این اختلاف نظر را می‌توان در اظهارات اخیر ترامپ دید که فرانسه و شخص مکرون را به مداخله در سیاست‌های خود متهم کرد.

 

*اختلافات تجاری با کشور‌های اروپایی که در افزایش تعرفه‌های بازرگانی در کشاورزی و صنعت هواپیمایی خود را نمایان ساخت.

*مخالفت اولیه نزدیک‌ترین متحد اروپایی واشنگتن از مشارکت در ائتلاف دریایی در تنگه هرمز. لندن در پی دریافت درخواست رسمی واشنگتن مبنی بر مشارکت در ائتلاف دریایی با آن مخالفت کرد. آمریکا پس از آن اعلام کرد انگلیس باید امنیت تردد دریایی خود را خودش تامین کند.

*واشنگتن در پی مخالفت برلین با مشارکت در ائتلاف دریایی در تنگه هرمز، ناکافی بودن هزینه‌های دفاعی آلمان برای ناتو را بهانه‌ای برای تهدید این کشور برای انتقال بخشی از نیروهایش به لهستان کرد.

*خروج آمریکا از معاهده جنگ سردی منع موشک‌های هسته‌ای میان برد با روسیه در دوم آگوست (۱۱ مرداد) سال جاری نگرانی‌ها در مورد آغاز رقابت‌های تسلیحاتی را در سراسر جهان و به ویژه اروپا برانگیخت. وزیر دفاع آمریکا در پی خروج کشورش از این معاهده از استقرار شماری از موشک‌های امریکا در اروپا و آسیا خبر داد.

 

 

نکته قابل تامل در روابط آمریکا و متحدان سنتی‎اش در اروپا، بی اعتمادی آشکار پایتخت‌های اروپایی به واشنگتن است. این بی اعتمادی که اخیرا با خروج آمریکا از پیمان‌های بین المللی تشدید شده به گفته «برت استفنز» روزنامه نگار آمریکایی و ستون نویس نیویورک تایمز، به ویژه در زمینه اتحاد نظامی در پایتخت‌های کشور‌های عضو ناتو واضح است.

همانگونه که گفته شد دونالد ترامپ، نخستین رئیس جمهور آمریکا نیست که از سوی اروپا با دیده تردید به آن نگریسته می‌شود. بدعهدی و نقض عهد واشنگتن در دوره‌های متفاوت سبب ایجاد هزینه برای اروپا شده بود.

با در نظر داشتن مطالب پیش گفته، باید این واقعیت را پذیرفت که آمریکا و اروپا بیش از پیش به دوراهی جداکننده‌ای نزدیک می‌شوند که مسیر‌ها و پایان متفاوتی را نیز خواهند داشت.