آینده سیاسی سودان در هاله‌ای از ابهام؛ تمرکز ابزار قدرت در دست شورای نظامی و دست خالی معترضان

 به گزارش گروه بین الملل ؛ شورای نظامی انتقالی سودان و معترضان این کشور ۵ جولای (۱۴ تیر) در نهایت برای تشکیل دولت و تسهیم قدرت در دوران سه ساله گذار به توافق رسیدند. اما آیا این توافق منجر به تشکیل دولت و مانع خشونت علیه معترضان خواهد بود؟

«محمد حسن ولد لبات» نماینده ویژه اتحادیه آفریقا در امور سودان جمعه گذشته در کنفرانسی خبری با اعلام نتایج مذاکرات ۲ روزه طرفین درگیر در «خارطوم» گفت معترضان و شورای نظامی انتقالی توافق کردند شورای حاکمیتی متشکل از نظامیان و غیرنظامیان برای دوره سه ساله یا کمی بیشتر با ریاست چرخشی تشکیل شود تا مقدمات برگزاری انتخابات در این کشور فراهم شود.

براساس این توافق، طرفین در مورد تعویق تشکیل مجلس نمایندگان تا زمان روی کار آمدن یک دولت غیرنظامی توافق کردند و دو سوم کرسی‌های مجلس نمایندگان به ائتلاف نیرو‌های آزادی و تغییر اختصاص خواهد یافت.

این توافق که با مخالفت بخشی از معترضان مواجه شده و از سوی بسیاری از معترضان سودانی به ویژه معترضان طبقه متوسط اعم از پزشکان، دانشجویان، وکلا و معلمان نیز به عنوان مصالحه‌ای دردناک به امید پایان دادن به خشونت‌ها مورد پذیرش قرار گرفت، در ابتدای امر نقشه راهی برای آینده سیاسی سودان و دست‌کم پایان خشونت‌های مرگبار ارتش این کشور علیه معترضان که تنها در ماه ژوئن به کشته شدن ۱۴۰ معترض منجر شد، به نظر می‌رسد.

اما موارد متعددی وجود دارند که توانایی این توافق برای برقراری صلح را زیر سوال می‌برند. عدم توازن میان قدرت طرفین توافق مهم‌ترین موردی است که لرزان بودن پایه‌های این توافق را نشان می‌دهد. در حالی که شورای نظامی دارای ابزار‌های متعدد قدرت است و نیرو‌های نظامی را در اختیار دارد، مخالفان شامل گروهی از معترضان می‌شود که علاوه بر در اختیار نداشتن نیروی نظامی، دارای رویکرد‌های مختلف نامنسجم نیز هستند.

از سوی دیگر باید توجه داشت که ائتلاف مخالفان در خشونت‌های اخیر نه تنها از قدرت بازدارندگی برخوردار نبود بلکه حتی موفق نشد تا شورای نظامی را به پاسخگویی وادار کند.

حمایت کشور‌های عربی خلیج فارس از شورای نظامی نیز دیگر عاملی است که بر عدم توازن قدرت طرفین توافق به شکل چشمگیری تاثیر می‌گذارد. ارتش علاوه بر در اختیار داشتن نیرو‌های مسلح در کشور و ریشه داشتن در ساختار‌های سیاسی و اقتصادی این کشور آفریقایی از حمایت حامیان مهم منطقه‌ای مانند عربستان، امارات و مصر نیز برخوردار است. نقش این کشور‌ها در تشدید خشونت علیه غیرنظامیان قابل انکار نیست. این کشور‌ها اقدامات اصلاحی در سودان را تا جایی تحمل می‌کنند که با منافع آن‌ها در مغایرت نباشد. با در نظر داشتن اهداف این کشور‌ها به ویژه عربستان و امارات در سودان اعم از تداوم سربازگیری در سودان برای جنگ یمن و مقابله با نفوذ رقبای منطقه‌ای مداخله منفی آنان در روند اجرای توافق بعید نیست.

با نگاهی به موارد بالا، برقراری آرامش و صلح براساس توافق اخیر در سودان امری چندان محتمل به نظر نمی‌رسد؛ چرا که شورای نظامی در صورت مواجه با هر چالشی همچنان از قدرت سرکوب و گزینه خشونت برخوردار است.

انتهای پیام/