100 واحد قطعه‌سازی در 3 سال تعطیل شده است/ وضعیت بحرانی صنعت قطعه سازی کشور

به گزارش خبرنگار اقتصادی میزان، طبق بررسی و تحلیل مرکز پژوهش های مجلس از وضعیت صنعت قطعه سازی کشور از طریق ارزیابی روند شاخص های کلان طی دوره زمانی سال 80 تا 93، نتایج آمارگیری کارگاه های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر مرکز آمار ایران، تعداد کارگاه فعال در صنعت قطعه سازی کشور در سال 90 حدود 634 واحد و جایگاه آن در بخش صنعت نیز حدود 4.2 درصد است.

بررسی روند تعداد کارگاه های صنعت قطعه سازی کشور نشان می دهد که از سال 87 تا 90، حدود 100 واحد قطعه سازی کشور تعطیل یا حذف شده اند که این امر بیانگر رکود در این صنعت و نامساعد بودن شرایط فعالیت تولیدی در این قسمت طی سال های اخیر است.

در فاصله سال های 80 تا 86 روند ایجاد ارزش افزوده در صنعت قطعه سازی کاملاً صعودی بوده، اما از سال 87 به بعد تقریباً دچار افول شد و جایگاه آن به خصوص از سال 86 به بعد در ارزش افزوده کل بخش صنعت به شدت تقلیل یافت و بر خلاف روند سال های قبل، در دوره سال 88 تا 90 حتی با افزایش در میزان ارزش افزوده صنعت قطعه سازی، سهم آن در خروجی بخش صنعت با رشد اندکی همراه بوده است که این امر حاکی از افول جایگاه و نقش قطعه سازی در ارزش افزوده کل بخش صنعت به طور تدریجی دارد.

در سال 90 کل ارزش افزوده صنعت قطعه سازی کشور حدود 1353 میلیارد ريال بوده که سهم آن از خروجی کل بخش صنعت نیز حدود 0.22 درصد است.

بررسی وضعیت اشتغال در صنعت قطعه سازی از اهمیت زیادی برخوردار است به گونه ای که در سال های اخیر این صنعت بیش از 6 درصد اشتغال کل بخش صنعت را به خود اختصاص داده است.

برخلاف روند دیگر شاخص های کلان بررسی شده، میزان اشتغال در صنعت قطعه سازی در دوره 80 تا 90 با روندی صعودی همراه بوده و در سال های اخیر با دارا بودن 80 هزار نفر شاغل نقش مهمی را در اقتصاد کشور بازی می کند که با توجه به پتانسیل بالقوه اشتغال زایی در این بخش از یک طرف و مشکل حاد بیکاری در سطح جوانان تحصیل کرده کشور از سوی دیگر می توان توجه مدیران و سیاستگذاران کشور را به این نکته مهم جلب کرد.

میزان سرمایه گذاری انجام شده در صنعت قطعه سازی کشور طی سال های 80 تا 85 سالانه کمتر از 2 هزار میلیارد ريال بوده و فقط در دو سال 87 و 90 با افزایش مقطعی به مرز 12 هزار میلیارد ريال رسیده است.

عمده حجم واردات قطعات به کشور که به صنایع خودروسازی تعلق دارد عموما در دامنه بین 500 میلیون تا یک میلیارد دلار قرار داشته است.

در سال های 90 تا 91 همزمان با افت شدید تولید خودرو، واردات قطعات به کشور نیز به شدت افت کرد و تقریبا به نصف سال های قبل رسید.

در سال گذشته معادل 3266 میلیون دلار قطعات وسایل نقلیه موتوری به کشور وارد شده است که با احتساب حجم واردات خودرو به کشور که در این سال معادل 3093 میلیون دلار است، باید گفت که در سال 93 فقط از محل واردات خودرو و قطعات به کشور معادل 6360 میلیون دلار ارز از کشور خارج شده است که با توجه به کمبود منابع ارزی کشور در سال های اخیر جای بسی تامل دارد.

جایگاه صنعت قطعه سازی در کل صادرات صنعتی کشور نیز در سال های اخیر با روندی نزولی مواجه بود و به شدت دچار افول شد به گونه ای که از 0.68 درصد در سال 89 به 0.27 درصد در سال 93 کاهش پیدا کرد.

بررسی روند شاخص های کلان نشان می دهد که صنعت قطعه سازی کشور در شرایط بدی به سر می برد و از یک سیاست مشخصی پیروی نمی کند، ادامه روند موجود، بر سرعت تعطیلی این واحدها خواهد افزود همان گونه که در چهار سال اخیر نزدیک به 100 واحد تعطیل یا حذف شده اند.