شکایت تهران از واشنگتن/ اسناد نقض حریم سرزمینی ایران توسط آمریکا/ هشدار به میزبان ناوگان‌های نظامی متجاوز/ آیا سازمان ملل پیگیری می‌کند؟
گروه سیاسی ؛ ساعت ۱۴ دقیقه بامداد پنجشنبه ۳۰ خرداد ۱۳۹۸، پهپاد ۲۰۰ میلیون دلاری «گلوبال هاوک» آمریکا در شرایطی که بر خلاف قوانین هوانوردی، کلیه تجهیزات مربوط به معرفی خود را خاموش کرده بود، در نهایت پنهان کاری، از پایگاه الظفره در نزدیکی ابوظبی امارات به هوا برخاست و به حریم هوایی ایران اسلامی تجاوز کرد.
این پهپاد متجاوز آمریکایی در ساعت ۰۴:۰۵ در حوالی منطقه «کوه مبارک» واقع در شرق استان هرمزگان، در کرانه دریای عمان، هدف سامانه پدافندی سوم خرداد نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و منهدم شد.
بخش‌هایی از این پهپاد گرانقیمت آمریکایی در آب‌های سرزمینی ایران در جایی که هدف قرار گرفته بود، توسط متخصصان ایران بازیابی شد.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در همین ارتباط به خبرنگار گروه سیاسی ، گفت: در حوزه نظامی، ایران با ساقط کردن پهپاد متجاوز آمریکایی، ضربه‌ای را به پنتاگون(وزارت جنگ آمریکا) وارد آورد که از تاریخ جنگ سرد به بعد، بی‌سابقه بوده است و به موجب این ضربه، برتری مطلق آمریکا در نبردهایی هوایی فروپاشید؛ لذا برای استراتژیست‌های نظامی آمریکا مسجل شد که جنگ احتمالی با ایران، جنگی مدیریت‌ناپذیر خواهد بود و آمریکایِ آغازگر این جنگ، پایان بخش آن نخواهد بود.
اما آمریکایی‌ها که انتظار شناسایی و انهدام پهپاد مجهز و گران‌قیمتشان را نداشتند، در نخستین واکنش به ساقط شدن «گلوبال هاوک» مدعی شدند این پهپاد بر فراز آب‌های بین‌المللی قرار داشته است.
واکنش آمریکایی‌ها از همان نخستین دقایق مخابره خبر انهدام پهپاد متجاوزشان، همراه با حیرت و ترس و استیصال بود؛ آسوشیتدپرس صبح پنجشنبه ۳۰ خرداد به وقت تهران، نوشت: بیل اوربن، سخنگوی سنتکام (تروریست‌های آمریکایی مستقر در غرب آسیا) حاضر به اظهار نظر در مورد سقوط گلوبال هاوک نشده است. اما این سخنگوی نظامی آمریکا تصریح کرده، هیچ پهپاد آمریکایی بر فراز قلمرو هوایی ایران نبوده است!
اما دقایقی بعد از آن، پنتاگون وزارت جنگ رژیم آمریکا، طی بیانیه‌ای ضمن تایید منهدم شدن پهپاد گلوبال هاوک، مدعی شد این پهپاد در خارج از مرزهای ایران هدف قرار گرفته است!
برخلاف ادعای آمریکایی‌ها، اسناد آشکار و متقنی مبنی بر تجاوز پهپاد آمریکایی به حریم هوایی و فضای سرزمینی ایران وجود دارد. این امر بگونه‌ای بارز و برجسته است که رسانه‌های داخل آمریکا را نیز به اعتراف واداشته است؛ اعترافی که باعث عصبانیت مایک پمپئو وزیر خارجه رژیم آمریکا شد و پمپئو در واکنش به این موضوع گفت: رسانه‌های آمریکایی نباید درباره روایت ما از محل هدف قرار گرفتن گلوبال هاوک تشکیک کنند.
بیشتر بخوانید: سرنگونی پهپاد جاسوس؛ مصداق پیشرفتِ بدون آمریکا/ نزدیک نیایند
مطابق كنوانسيون درياها، ١٢ مايل تا ساحل یک کشور، آب‌هاى سرزمينى آن کشور؛ ٢٤ مايل تا ساحل، آب‌هاى نظارتى و ٢٠٠ مايل تا ساحل، آب‌هاى انحصارى اقتصادى است. هر مايل حدود دو كيلومتر است. همچنین مرزهای هوایی در قالب افقی، منطبق بر مرزهای زمینی و آب‌های سرزمینی هر کشور است و به هیچ وجه فضای داخلی مرزهای یک کشور به عنوان فضای بین‌المللی شناخته نمی‌شود.
در همین رابطه، امیر «محمدحسن نامی» رئیس پیشین سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح به خبرنگار گروه سیاسی ، گفت: خط مبدا جمهوری اسلامی از دهانه فاو تا بندر گواتر شامل ۲۹ نقطه است که از به هم پیوستن این خطوط، «خط مبدا» تشکیل می‌شود و آب‌هایی که پشت خط مبدا می‌مانند به عنوان «آب‌های داخلی» کشورمان محسوب می‌شوند و حکم خشکی را دارند. از خط مبدا تا ۱۲ مایل جلوتر شامل «دریای سرزمینی» می‌شود و از خط دریای سرزمینی تا ۱۲ مایل جلوتر نیز به عنوان «منطقه نظارت» یا «دریای مجاور» قلمداد می‌شود. ضمن اینکه از خط مبدا تا ۲۰۰ مایل جزو آب‌های انحصاری اقتصادی است.
مشاور عالی فرمانده کل ارتش تصریح کرد: مرز هوایی جمهوری اسلامی ایران در مناطق دریایی جنوبی کشور، متناسب با آب‌های سرزمینی ما در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان تعریف می‌شود؛ بنابراین پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک نه تنها به آب‌های سرزمینی ما وارد شده بود بلکه چند کیلومتر هم از آن عبور کرده بود و نیروهای مسلح ما طبق قانون دریایی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۷۱ و همچنین کنوانسیون ۱۹۵۸ حقوق بین‌الملل دریاها، به دلیل نقض حریم هوایی کشورمان توسط پهپاد جاسوسی آمریکا، پس از فرستادن چند پیام اخطار و بی‌توجهی پهپاد، به درستی آن را مورد هدف قرار دادند. بیشتر
به هر ترتیب، با توجه به مختصاتی که از محل انهدام پهپاد متجاوز آمریکایی در رسانه‌های معتبر منتشر شده، کاملا مشخص است که پهپاد آمریکایی، حریم هوایی و فضای سرزمینی ایران اسلامی را نقض کرده و در نهایت به سبب بی‌توجهی به چندین بار اخطار پدافند هوایی کشورمان، مورد اصابت موشک قرار گرفته است.
در نقشه‌ها و مختصات منتشره در رسانه‌های معتبر بین‌المللی، کاملا مشخص است که پهپاد جاسوسی آمریکا ۴ مایل وارد محدوده ۱۲ مایلی حریم سرزمینی ایران اسلامی شده بود.
اما فارغ از اطلاعات و مختصات جغرافیایی و مرزی، اقدام ترامپ رئیس رژیم آمریکا، در قدردانی از ایران به سبب منهدم نکردن هواپیمای p۸ آمریکایی متشکل از ۳۵ سرنشین که به همراه گلوبال هاوک، حریم هوایی ایران را نقض کرده بود، خود بیانگر اذعان و اقرار غیرمستقیم سردمداران رژیم آمریکا به تجاوز صورت گرفته در تاریخ پنجشنبه ۳۰ خرداد ۱۳۹۸، است.
از سویی دیگر، نشریه انگلیسی آبزرور، روز شنبه ۱ تیر به نقل از یک مقام ارشد دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود، نوشت: نگرانی‌ها درباره احتمال نقض حریم هوایی ایران توسط پهپاد گلوبال هاوک وجود دارد، لذا اقدام تلافی‌جویانه علیه ایران منتفی شد.
این اظهارات مقام ناشناس دولت آمریکا، اگر چه برای اعاده حیثیت از دست رفته نظامی‌شان در ماجرای انهدام گلوبال هاوک، مطرح شد؛ اما اعتراف مجدد آمریکایی‌ها به نقض حریم هوایی ایران توسط پهپاد سرنگون شده‌شان بود.
نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت روسیه نیز روز سه‌شنبه ۴ تیر، به خبرگزاری تاس این کشور گفت: اطلاعات من از وزارت دفاع روسیه حاکی است که پهپاد آمریکایی در حریم هوایی ایران بوده است و ما شواهد دیگری خلاف این موضوع نداریم.
اما یکی دیگر از دلایلی که ثابت می‌کرد، آمریکایی‌ها خود به نقض حریم هوایی ایران توسط پهپادشان، واقف‌اند، ماجرای نشست دوشنبه شب - ۳ تیر - شورای امنیت سازمان ملل بود؛ نشستی که به درخواست آمریکا بصورت غیرعلنی برگزار شد تا هم از حضور نماینده ایران ممانعت به عمل آید و هم جزئیات آن رسانه‌ای نشود؛ این امر به وضوح نشان می‌داد دست آمریکا برای اتهام زنی به ایران در ماجرای انهدام گلوبال هاوک، چه میزان خالی است.
البته «مجید تخت‌روانچی» نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در حاشیه این نشست غیرعلنی شورای امنیت طی یک نشست خبری، ضمن اظهار گلایه از تضییع حق قانونی ایران بواسطه عدم دعوت جهت شرکت در نشست شورای امنیت پیرامون انهدام پهپاد متجاوز آمریکایی، گفت: طبق جزئیات و اطلاعات دقیق فنی درباره مسیر، موقعیت و نقطه ورود و اثر پهپاد آمریکایی، هیچ تردیدی وجود ندارد که این پهپاد در زمان هدف قرار گرفتن، برفراز آب‌های سرزمینی ایران در حال پرواز بوده است و ما اطلاعات انکارناپذیری درباره این حادثه برای شورای امنیت فراهم کردیم.
تخت‌روانچی در جمع خبرنگاران مستقر در سازمان ملل با بیان اینکه پهپاد متجاوز آمریکایی پس از چندین بار هشدارهای رادیویی و عدم توجه به هیچ‌یک از آنها، ساقط شد، اظهار کرد: اقدام ایران کاملاً بر اساس قوانین بین‌المللی بود و ایران مطابق بند ۵۱ منشور ملل متحد در دفاع از خود عمل کرد.
اما با توجه به منشور ملل متحد و تاکیدات این منشور در خصوص منع نقض فضای سرزمینی یک کشور، اقدام آمریکایی‌ها در تجاوز به حریم هوایی ایران، قابل پیگیری در شورای امنیت سازمان ملل است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، در نخستین موضع‌گیری خود در قبال تجاوز پهپادی آمریکا، تصریح کرد: ایالات متحده علیه ایران تروریسم اقتصادی به راه انداخته؛ علیه ما اقدامات پنهانی انجام داده و اکنون به قلمرو ما دست‌درازی کرده است. ما به دنبال جنگ نیستیم، ولی غیورانه از آسمان، زمین و آب‌های خود دفاع خواهیم کرد. ما این تجاوزگری جدید را به سازمان ملل خواهیم برد و نشان خواهیم داد که ایالات متحده درباره آب‌های بین‌المللی دروغ می‌گوید.
لعيا جنيدی معاون حقوقی رئیس‌جمهور نیز روز یکشنبه ۲ تیر در حاشیه نشست هیئت دولت گفت: اقدام آمریکا در فرستادن پهپاد جاسوسی به مرزهای هوایی ایران، نقض حقوق بین‌الملل از سوی واشنگتن است و اقدامات حقوقی در این زمینه انجام خواهد شد.
سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز، پنجشنبه شب ۶ تیر در یک مصاحبه تلویزیونی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها از روی بدفهمی فکر می‌کردند که دست نیروهای مسلح ایران برای مقابله با توان نظامی آنان خالی است، بیان کرد: با سرنگون کردن پهپاد متجاوز آنان که دارای اهمیت استراتژیکی نیز بود، اقتدار و آمادگی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به همگان اثبات شد که واکنش‌های متفاوت و متناقضی را از سوی آمریکایی‌ها در پی داشت. البته این تجاوز به حریم جمهوری اسلامی ایران را از طریق مکانیسم‌های بین‌المللی به ویژه شورای امنیت پیگیری کرده‌ایم.
غلامحسین دهقانی معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه نیز روز جمعه ۷ تیر، در مراسم سالروز حمله شیمیایی به شهر سردشت، گفت: جمهوری اسلامی در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل و براساس بر اساس ماده ۵۱ منشور ملل متحد، از «تجاوز» پهپاد آمریکایی به «خاک ایران» شکایت کرده است. طرف آمریکایی ادعا می‌کند که پهپادش وارد حریم هوایی کشورمان نشده است که البته هرگز نمی‌تواند چنین ادعایی را ثابت کند چون این پهپاد پس از انهدام در خاک ایران سقوط کرد.
در همین ارتباط، فلاحت‌پیشه به خبرنگار میزان، گفت: در زمینه حقوق بین‌الملل، ایران باید از دو دسته کشورها اقدام به شکایت کند؛ نخست آمریکا که با تجاوز پهپادی حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران را نقض کرده و براساس فصل هفتم و ماده ۵۱ منشور ملل متحد، اقدامش قابل پیگیری است و دوم، آن کشورهای منطقه که میزبان ناوگان‌های نظامی متجاوز آمریکایی هستند و در این مورد پهپادی، مشخصا از امارات متحده عربی شکایت شود.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و استاد دانشگاه علامه بیان داشت: ایران باید در ذیل شکایت خود به مجامع بین‌المللی و شورای امنیت سازمان ملل، گزارشی تدوین کرده و در آن قید کند که چنانچه از خاک هر کشوری در منطقه، تجاوزی از ناحیه آمریکایی‌ها صورت گیرد، ایران حق مقابله به مثل را در قبال آن کشور برای خود قائل است و کشور مزبور موظف به پرداخت خسارت به تهران خواهد بود.
وی، عهدنامه مودت، منعقد شده در سال ۱۹۵۵ را، بُعد دیگر صلاحیت ایران برای اقدام علیه تجاوزگری آمریکا دانست و گفت: هر چند آمریکایی‌ها سال گذشته در جریان رسیدگی دادگاه لاهه به ماجرای دستبرد ۲ میلیارد دلاری اعلام داشتند، خود را ملزم به رعایت مفاد عهدنامه مودت نمی‌دانند اما آنها نمی‌توانند این عهدنامه را بصورت یکطرفه کان‌لم‌یکن تلقی کنند و هنوز می‌توان در مجامع حقوقی بین‌المللی با استناد به مفاد این عهدنامه، آمریکا را در جایگاه متهم و متشاکی نشاند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در سال سوم این دوره، تصریح کرد: هر چند تنش نظامی بین ایران و آمریکا مدیریت شده است، اما به لحاظ حقوق بین‌الملل، جنگ بین ایران و آمریکا آغاز شده است و آغازگر این جنگ هم آمریکایی‌ها بوده‌اند؛ همچنین امارات متحده عربی، در ردیف نخست حامیان این جنگ افروزی آمریکا قرار دارد لذا متجاوز و حامی متجاوز باید در نزد مجامع بین‌المللی پاسخگو باشند.
فلاحت‌پیشه در پایان با اشاره به ضرورت اقدامات بیشتر از ناحیه ایران در حوزه دیپلماسی عمومی برای افشای جنایت‌ها و تجاوزگری‌های آمریکا گفت: طیف وسیعی از اقدامات جنایتکارانه و متجاوزانه از سوی آمریکایی‌ها علیه مردم ایران رخ داده که به لحاظ حقوق بین‌المللی باید مورد پیگیری قرار گیرد؛ لازمه این امر فعال‌تر کردن بخش دیپلماسی عمومی است؛ از جنایت ناو وینسنس آمریکا علیه ۲۹۰ مسافر پرواز ایرانی در تاریخ ۱۲ تیر ۶۷ تا تجاوز‌های پهپادی آمریکا، همه و همه در مجامع بین‌المللی قابلیت پیگیری حقوقی دارند که باید برای پیشبرد این امر، حوزه دیپلماسی عمومی کشور تقویت شود.
به هر حال، پرونده حقوقی تجاوز پهپادی رژیم آمریکا در سازمان ملل مفتوح شده است؛ هر چند به سبب وابستگی این سازمان و یکجانبه‌گرایی‌های شواری امنیت مطابق خواست قدرت‌های متجاوز، نباید چندان امیدی به حصول نتیجه ملموسی در خصوص مجازات آمریکا بواسطه نقض حریم سرزمینی ایران داشته باشیم، اما همین پیگیری و افشای بیش از پیش تجاوزگری‌های آمریکا در نزد افکار عمومی جهانیان، خود گامی مثبت و ارزنده است.
بیشتر بخوانید:
سرنگونی پهپاد جاسوس؛ مصداق پیشرفتِ بدون آمریکا/ نزدیک نیایند