۱۷۱ هزار واحد مسکونی درحال طی کردن فرایند بازسازی است/ قریب به ۱۰۰ هزار واحد شهری و روستایی باید تعمیر گردد
به گزارش گروه جامعه اسماعیل نجار معاون وزیر و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور روز سه شنبه در نخستین کنفرانس بین المللی تغییر اقلیم با موضوع مدیریت بحران سیلاب‌های اخیر که در دانشگاه خوارزمی برگزار شد، افزود: وقوع رخداد‌های غیر مترقبه طبیعی به عنوان یکی از موانع اصلی رشد و توسعه در هر کشور همواره می‌تواند یک اختلال جدی بر عملکرد جوامع داشته و خسارات وسیع اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی را به دنبال داشته باشد.
وی هدف اصلی و اساسی مدیریت حوادث طبیعی را جایگزینی مدیریت ریسک محور با مدیریت حادثه محور به منظور اتخاذ راهبرد‌های پیشگیری و آمادگی برای کاهش آسیب پذیری‌ها عنوان کرد و گفت: اساسی‌ترین گام در این راستا افزایش تاب آوری جامعه در برابر سوانح طبیعی به عنوان واقعیتی انکارناپذیر است که همواره جوامع بشری را تحت تاثیر خود قرار داده و آنچه که بیش از هر چیز موجب تبدیل این پدیده‌های طبیعی به فاجعه می‌گردد نحوه عملکرد انسان‌ها در حوزه‌های گوناگون است.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور با بیان اینکه سیلاب‌های اخیر که با دوره بازگشت ۲۰۰ ساله به وقوع پیوسته است، گفت: اثرات سیل و اقدامات هنگام حادثه حجم و گستردگی سیلاب اخیر در استان‌های گلستان، لرستان و خوزستان به حدی بوده که هیچگونه تناسبی با ظرفیت آبگذری رودخانه‌ها و مسیل‌ها نداشته است به همین دلیل قابلیت کنترل شدن نداشته و به سرعت از چحریم و بستر پیش بینی شده خود خارج شده است.
نجار با اشاره به اینکه بیش از ۲۳۵ شهر و ۴هزار و ۳۴ روستا متاثر از سیلاب‌ها شده است، افزود: ۱۷۱ هزار واحد مسکونی شامل ۶۹ هزار واحد مسکونی شهری و روستایی بصورت ۶۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شده که درحال طی کردن فرایند بازسازی است و قریب به ۱۰۰ هزار واحد شهری و روستایی از ۳۰ تا ۶۰ درصد خسارت دیده که باید تعمیر گردد.
رئیس شورای هماهنگی مدیریت بحران کشور با بیان اینکه در جریان سیل در استان‌های کشور ۱۴ هزار کیلومتر محور شریانی اصلی، فرعی و روستایی و بیش از یک میلیون و سیصد هزار هکتار از مزارع کشور بویژه در استان‌های خوزستان و گلستان دچار خسارت شده اند گفت: همچنین برق حدود ۲ هزار و ۳۵۰ روستا، آب شرب در ۱۲۰ شهر و ۳ هزارو ۷۸۸ روستا و گاز ۳۵ هزار مشترک قطع که در حال حاضر بجز موارد اندکی به شبکه اصلی متصل شده است.
دبیر شورای عالی مدیریت بحران کشور با بیان اینکه حجم ریالی خسارات بالای ۳۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده است گفت: دست اندرکاران با به کار گیری ظرفیت‌های ملی و استانی اقدامات قابل توجهی در کنترل سیل به عمل آورده و با احداث خاکریز‌هایی به طول ۷۰ کیلومتر از شهر‌هایی از جمله اهواز، خرمشهر، آبادان، سوسنگرد، بستان و شادگان محافظت کرده و اگر این اقدامات انجام نمی‌شد چه بسا که این حادثه به فاجعه ملی تبدیل می‌شد.
معاون وزیر کشور افزود: بیش از ۳۵۰ هزار نفر ساکنان در معرض خطر در جریان این حادثه، تخلیه و در مناطق امن اضطراری اسکان داده شدند. در مواردی سرعت ورود سیلاب به مراکز جمعیتی به حدی بوده که فرصت لازم برای تخلیه اثاثیه مردم وجود نداشته است و براثر این حادثه متاسفانه تعداد ۷۶ نفر هموطنان جان خود را از دست دادند که در مقایسه با حجم خسارات (حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان) نشان دهنده اقدامات به موقع دستگاه‌های امدادی در نجات جان هموطنان بوده است.
نجار افزود: سیل‌های اخیر در خوزستان بیش از ۹ میلیارد مترمکعب آب رهاسازی شده است که معادل بیش از ۷۰ درصد ظرفیت اسمی کل سد‌های دز، کارون و کرخه بوده است که در سال‌های اخیر به دلیل محدودیت مالی دولت اجرای وظایف وزارت نیرو در موضوع ساماندهی رودخانه‌ها تعیین، تملک و آزاد سازی حریم وبستر رودخانه به طور مطلوب تحقق نیافته و به دلیل وقوع خشکسالی‌های ده ساله دخل و تصرف‌های غیر قانونی در این حرایم شکل گرفته است که عاملی در تشدید خسارات بوده است.
وی با بیان اینکه میزان بارش از اول فرودین سال جاری چندین برابر سال گذشته و حدود ۳ برابر نرمال کشور است، گفت: گستردگی این بارش‌ها تا کنون در کشور بی سابقه بوده است، به گونه‌ای که حدود دو سوم (۲۵ استان) پهنه سرزمینی کشور را به صورت هم زمان و یا بازه زمانی کوتاه مدت تحت تاثیر قرار داد.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور مهمترین علل وقوع سیلاب‌های اخیر و افزایش خسارات را ظرفیت پایین آبگذری رودخانه ها، به رغم تسکین و تعدیل جریان سیلاب در مخازن سد‌ها وعدم لایروبی رودخانه‌ها به ویژه در دشت‌های با شیب کم دانست و گفت: شدت بالای بارندگی در مدت کوتاه، ناکافی بودن اجرای پروژه‌های آبخیزداری در بالادست حوزه‌های آبریز و کاهش پوشش گیاهی، ساخت و ساز غیر مجاز در حریم رودخانه‌ها در نتیجه عدم تعیین حریم و بستر رودخانه ها، کشت و زرع در بستر حریم رودخانه ها، عدم ساماندهی رودخانه‌ها و وجود حجم بالای گل و لای ذخیره پشت سد‌ها از دیگر عوامل تشدید خسارات بوده است.
نجار به اثرات مثبت و ارزشمند سیل‌های اخیر در کشور از جمله افزایش حدود نیم متری تراز آبگیری دریاچه اورمیه نسبت به مشابه سال گذشته (معادل ۴۶۵ کیلومتر مربع) اشاره کرد و گفت: تعداد ۴۴ تالاب کشور بین ۴۰ تا ۱۰۰ درصد آبگیری شده است برای مثال تالاب هور العظیم ۹۵ درصد، شادگان ۱۰۰ درصد، بامدژ ۱۰۰ درصد، میانگران ۱۰۰ درصد و همچنین در حال حاضر ذخیره آب پشت سد‌ها ۷۸ درصد می‌باشد که نسبت به سال گذشته ۶۰ درصد رشد داشته است.