تیر خلاص بر پیکر نیمه جان تالاب انزلی/ احیای تالاب انزلی با استفاده از پروژه بایوجمی درست یا غلط؟
به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، پروژه کاهش عمق لجن تالاب انزلی (پروژه زیست پالایی تسریع یافته" بایوجمی) به روش نانو با، اما و اگر‌هایی رو به رو شده است. طرحی که با اعتبار ۸۵۰ میلیاردی ابتدا به صورت آزمایشی در استخر‌های حاشیه تالاب انجام و حالا در بخشی از تالاب انزلی آغاز شده است.
احیای تالاب انزلی با ذرات تیتانیوم به گفته کارشناسان اذهان را قبل از سرنوشت تالاب انزلی متوجه سلامت اهالی حاشیه تالاب می‌کند.
نیاز به تعریف ندارد. از مهمترین زیستگاه‌های طبیعی دنیاست. ثبت شده در معاهده بین المللی رامسر در سال ۱۹۷۱ است. حالا، اما تالاب انزلی در فهرست مونترال قرار گرفته است یعنی فهرست تالاب‌های در معرض خطر. کاظم دلخوش نماینده گیلان در مجلس در این باره گفت: اولا اکوسیستم در منطقه کاملا در حال به هم خوردن است و اگر این تالاب لایروبی نشود. ما وضعیت تالاب را از دریاچه ارومیه بدتر خواهیم دانست.
لایروبی تالاب انزلی در دستور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت. پروژه‌ای با عنوان کاهش عمق لجن تالاب انزلی با استفاده از فن آوی نانو. ابتدا به صورت آزمایشی در ۵ استخر خاکی ۱۲ هکتاری شیلات در حاشیه تالاب.
ولی پور رئیس پژوهشگده آبزیان گفت: در گیلان اثرات منفی درباره اجرای طرح تالاب انزلی گزارش نشده است و تاثیرات منفی و حاد زیست محیطی دیده نشده است.
حمید ظهرابی، معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار میزان درباره افتتاح طرح زیست پالایی بایوجمی در تالاب انزلی گفت: طرح بایوجمی مخفیانه افتتاح نشده است. یک شرکت دانش بنیان در یکی از شهرک‌های علمی و تحقیقاتی پیشنهادی را به سازمان محیط زیست دادند که ما می‌توانیم با استفاده از تکنولوژی‌های نوین فرآیند احیای تالاب را تسریع بدهیم و رسوبات کف تالاب را تجزیه بکنیم.
وی در ادامه بیان کرد: این پیشنهاد را سازمان محیط زیست دریافت کرد با هماهنگی مرکز تحقیقات شیلات در حاشیه تالاب انزلی پایلوتی را در استخر‌های پرورش ماهی برای ارزیابی اثرات احتمالی این نوع ماده بر موجودات زنده و بررسی اثر بخشی آن اجرا کردند.
ظهرابی در ادامه بیان کرد: در این استخر‌ها گونه‌ها مختلف ماهی و گیاهان وجود داشتند. خروجی پایلوت اجرا شد در سال ۱۳۹۷ این بود که کار موفق بوده است و آسیب‌های جدی را نتوانستیم بر گونه‌ها گیاهی و یا جانوری که در داخل استخر‌های پرورش ماهی بودند تشخیص بدهیم. برای اجرای این طرح در سطح تالاب باز هم احتیاط را رعایت کردیم و مقرر شد یک فاز پایلوت در بخشی از تالاب اجرا شود یعنی مجددا این کار در داخل خود تالاب آزمایش شود.
پیش از مطمئن شدن از اثرات مثبت و منفی پروژه استفاده از نانو در کاهش رسوبات انباشته شده تالاب انزلی، باقرزاده کریمی مدیر کل دفتر اکوسیستم‌های تالابی کشور در سازمان حفاظت محیط زیست در این باره گفت: فرصت برای احیای تالاب کم است به همین دلیل با شرکتی که محصول اجرای کاهش لجن تالاب انزلی شده شرط کرده اند در صورت تائید کارگروه مشخص شده در کل تالاب اقدام خواهد شد.
پایلوت اجرای طرح بایوجمی در ۵۰ هکتار شروع شده که از ۱۸ نقطه در ۵۰ هکتار آمار‌های روزانه کیفیت و عناصر در همه مراحل برداشت می‌کنیم. نتایج ارزیابی ۵۰ هکتاری به ما خواهد گفت که در ۱۵۰ هکتار باقیمانده شروع به اجرای این طرح بکنیم یا خیر.
در این باره ظهرابی در گفتگو با میزان گفت: وی در ادامه بیان کرد: برای اجرای این طرح در سطح تالاب باز هم احتیاط را رعایت کردیم و مقرر شد یک فاز پایلوت در بخشی از تالاب اجرا شود یعنی مجددا این کار در داخل خود تالاب آزمایش شود.
وی در ادامه درباره علت این اقدام گفت:، چون پایلوت اول که آزمایش شد در واقع در یک محیط مصنوعی مثل استخر پرورش ماهی بود که چسبیده به تالاب بود بنابراین لازم بود در خود تالاب ارزیابی اثرات را داشته باشیم به خاطر همین بر اساس تفاهم نامه‌ای که با شهرک عملی و تحقیاتی اصفحان منعقد شد قرار شد ۲۰۰ هکتار از تالاب انزلی ایزوله شود و از بخش‌های دیگر تالاب جدا شود و این ماده برای کاهش لجن در آن استفاده شود.
در تفاهم با شرکت علمی پژوهشی اصفهان بسته شده قید شده است که در اجرای هر پایلوت سازمان و کمیته نظارت اگر به این جمع بندی برسند که اثرات این واکنش‌ها برای تلاب مخرب است جلوی آن را خواهیم گرفت. کمک به زیست پالایی با استفاده از فناوری نوینی که در فضای مصنوعی جواب داده، اما قابل اطمینان در محیط طبیعی نیست. ابهاماتی که مدیر عامل شرکت مربوطه تضمین می‌دهد هر جا اثرات منفی اعلام شود حاضرند جبران خسارت کنند.
سهیلی، مدیر عامل شرکت علمی پژوهشی اصفهان در این باره گفت: تضمین ما از این نظر ایده فناور است. فناوری از نظر برای محیط زیست بسیار مفید است و اینکه ما متعهد شدیم که اشکالی برای تالاب به وجود نمی‌آید.
طرح کاهش عمق لجن تالاب انزلی همچنان با آما و اگر‌های بیشتری رو به روست. آقاخانی استاد دانشگاه تهران، معتقد است استفاده از تیتانیوم در تالاب انزلی هیچ جای دنیا سابقه ندارد. انجمن بین المللی احیا اکولوژیکی برای محیط‌های طبیعی اعمال هر گونه رفتار‌هایی که خارج از عملکرد طبیعی یک اکوسیستم است ممنوع کرده است. اگر می‌خواهیم برای احیای تالاب در این حد پول خرج کنیم چرا این پول را برای جلوگیری از فاجعه تالاب انزلی جلوگیری نمی‌کنند و نکته خیلی مهمتر این است که در بودجه سال ۹۸ برای کل تالاب‌های این کشور فقط ۳ میلیارد تومان پول در نظر گرفته شده و سوال بزرگ این است که چطور به یک باره می‌پذیرند با هزینه ۸۵۰ میلیارد تومانی در تالاب انزلی اجرا شود و ضمن اینکه این شرکت وابستگی‌هایی با رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و رئیس هیا ت. مدیره این شرکت و قائم مقام رئیس سازمان محیط زیست داشته است. خود این شرکت نیز از شرکت‌های زیر نظر خانه کشاورز است.
به گزارش خبرنگار میزان، با وجود مخالف با اجرای طرح رسوب زدایی تالاب انزلی طرح فاز اول این طرح در ۵۰ هکتار در حال اجراست. برخی مسئولان این طرح گفته اند چرا هزینه ۸۵۰ میلیاردی صرف مدیریت تالاب استان نمی‌شود.
باقر زاده کریمی، مدیر کل دفتر اکوسیستم‌های تالابی کشور گفت: برنامه اجرای ۱۰ ساله‌ای برای احیای تالاب انزلی در اختیار استانداری قرار گرفته تا عوامل دیگر تهدید زا برطرف شوند. برای احیای این تالاب باید از تخریب فاضلاب ها، جنگل‌ها و مراتع جلوگیری شود و فرسایش آن‌ها به سوی تالاب نیاید.. کاری که سازمان محیط زیست برای احیای تالاب انجام می‌دهد فقط بخشی از اقداماتی است که باید در پکیج احیای تالاب صورت بگیرد.
هم اکنون هم تا در بالا دست اقداماتی صورت نگیرد این احیا دائمی نخواهد بود. برنامه‌های احیای تالاب تا ۲۰۳۰ تنظیم شده و تحویل داده شده است و برنامه ۱۰ ساله آینده در اختیار سازمان است. در برنامه ۱۰ ساله ما پیش بینی شده که موج شکن دوم تالاب باید کلا جمع آوری شود. حتی ایستگاه آخر راه آهن رشت انزلی نیز باید جای دیگری زده شود و همه اینا باید در کنار هم پکیچ احیای تالاب شود.
ظهرابی گفت: وی در ادامه افزود: بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا فصل پائیر این مرحله کار باید انجام شود اگر نتایج موفقیت آمیز بود بر اساس تفاهم نامه با این شرکت کار ادامه پیدا می‌کند اگر موفقیت آمیز نبود متوقف می‌شود.