دوزبانه بودن چه فوایدی برای سالمندان دارد؟
به گزارش گروه فضای مجازی،دوزبانگی پدیده‌ای جهانی است و امروزه در سرتاسر دنیا افراد بسیاری به خاطر رفع مسائل و نیاز‌های فرهنگی و اجتماعی خود، به بیش از یک زبان سخن می‌گویند. به شخصی «دوزبانه» گفته می‌شود که صرف نظر از میزان مهارت زبانی‌اش، در زندگی روزمره به طور همزمان یا به صورت متوالی، از دو زبان استفاده می‌کند.
افراد دوزبانه در طول زندگی خود به طور مداوم در حال تغییر از زبانی به زبان دیگرند. این تغییر تنها در ظاهر و صورت زبان نیست، بلکه ذهن شخص دوزبانه نیز در حال حرکت و انتقال دائم از یک نظام زبانی به نظام زبانی دیگر و در نتیجه از یک نظام فکری به نظام فکری دیگر است. این تغییر دائمی، قدرت انعطاف‌پذیری را در این افراد بیشتر می‌کند و این برتری نه تنها در فعالیت‌های زبانی، بلکه در فعالیت‌های غیر زبانی نیز بروز پیدا کند.
از آن‌جا که مطالعات زیادی در مورد تأثیر دوزبانگی در دوره سالمندی انجام نشده است، نسیم السادات حسینی زاده، محمد حسین عبداللهی و مهناز شهقلیان؛ پژوهشگران گروه روان‌شناسی دانشگاه خوارزمی تهران، این موضوع را در سالمندان شهر تهران مورد بررسی قرار دادند.
در این پژوهش ۵۰ سالمند تک‌زبانه (فارسی) و ۵۰ سالمند دوزبانه (آذری-فارسی) در دامنه سنی ۶۰ تا ۸۰ سال مورد مطالعه قرار گرفتند. همه سالمندان مطالعه شده، ساکن شهر تهران، کاملاً هوشیار و قادر به پاسخگویی به آزمون‌ها و در دسترس بودند. وضعیت جسمانی آن‌ها به نحوی بود که قادر به انجام کار‌های معمول بدون وابستگی بودند و هیچ‌گونه بیماری محدود کننده‌ای نداشتند.
ملاک‌های ورود به این پژوهش، قرار داشتن در محدوده سنی ۶۰ تا ۸۰ سال، سواد خواندن و نوشتن، نداشتن اختلال بینایی و شنوایی تأثیرگذار بر اجرای آزمون، توانایی شناختی لازم، راست دست بودن و نداشتن بیماری‌های روان‌پزشکی مستلزم مصرف دارو بود. پژوهشگران با انجام آزمون‌های روان‌شناسی مختلف، میزان هوش، حافظه، تمرکز و توجه، عملکرد و تفکر خلاق این سالمندان را مورد ارزیابی قرار دادند.
نتایج این پژوهش که در فصل‌نامه علمی پژوهشی «سالمند» منتشر شده است، نشان داد که سالمندان دوزبانه حافظه کاری، توجه و خلاقیت بیشتری نسبت به سالمندان یک‌زبانه دارند.
به گفته پژوهشگران این تحقیق: «دوزبانگی در طول زندگی می‌تواند باعث بهبود عملکرد شناختی شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد ترغیب افراد به یادگیری زبان دوم لازم و مفید خواهد بود».