تاثیر ورزش برفعالیت غدد درون ریز
به گزارش گروه فضای مجازی ، در گذشته هرگونه فعالیت فیزیکی در ذهن آحاد مردم، ورزش تلقی میشد، اما امروزه همه میدانند که برای سلامت بیشتر باید ورزش کنند و این سلامتی در گرو ترشح غدد یا هورمونهای بدن است، غددی که مسئولیت اصلی عکسالعملهای فیزیولوژیکی بدن مانند متابولیسم انرژی، فرایند تولید مثل، سنتز و تخریب پروتئین عضلات، کنترل خلق و خوی، ساخت عضلات جدید و چربی سوزی را برعهده دارند و به عبارتی غدد داخلی ورزشکاران دیرتر پیر میشود؛ بنابراین شناخت هورمونهای دخیل در فعالیتهای ورزشی و عملکرد و آثار آنها مهم است.
هورمونها به سه دسته طبقه بندی میشوند:
استروئیدها، پپتیدها و آمینها، همچنین هورمونها میتوانند آنابولیک باشند به این معنی که برای ساخت بافتهای جدید فعالیت میکنند یا کاتابولیک باشند به این معنی که در تخریب و از بین رفتن بافتها دخیل هستند. توجه به این نکته ضروری است که ترشح هورمونها به همین چند هورمون خلاصه نمیشود و بسیار گسترده است.
انسولین
در شروع تمرین اگر قند موجود در خون بالا باشد، برای افزایش ذخیره و جذب گلوکز، توسط پانکراس انسولین ترشح میشود. با توجه به کاهش قند خون از طریق جذب دربافت عضلات و چربی، ترشح انسولین هم کاهش مییابد. نکته جالب درباره انسولین این است که این هورمون باعث ذخیره چربی در بافت چربی میشود. پس اگر هدف شما کاهش وزن است، سعی کنید قبل از تمرین، موادی با شاخص گلایسمی بالا مصرف نکنید.
گلوکاگون
با کاهش قند خون، گلوکاگون از پانکراس ترشح و موجب آزادسازی اسیدهای چرب آزاد (FFA) از بافت چربی و افزایش سطح گلوکز خون میشود، با این کار انرژی مورد نیاز فعالیتهای طولانی مدت تامین میشود. زمانی که مقدار گلیکوژن عضلات کاهش یابد، گلوکاگون گلیکوژن اضافه ذخیره شده در کبد را آزاد میکند.
کورتیزول
با طولانیتر شدن فعالیت ورزشی و ایجاد تنش و استرس در عضلات، کورتیزول که یک هورمون کاتابولیک است، توسط غده آدرنال فوق کلیه ترشح میشود. این هورمون از طریق تسهیل تخریب تریگلیسرید و پروتئین بدن برای تولید گلوکز در فعالیتهای استقامتی و طولانی، انرژی مورد نیاز بدن را تامین میکند. توجه داشته باشید که نداشتن ریکاوری مناسب بعد از تمرین قبلی باعث ترشح کورتیزول میشود، هرچند ترشح این هورمون برای کاهش حجم چربی بدن مفید است، اما ترشح بیش از حد آن باعث از بین رفتن پروتئین عضلات برای تامین سوخت بدن میشود که این اتفاق حجم عضلات شما را کاهش میدهد.
آدرنالین
فقط کافی است، کمی شدت تمرین را زیاد کنید. با تحریک اعصاب سمپاتیک از غدد فوق کلیوی، آدرنالین شروع به ترشح میکند. با ترشح این هورمون فعالیت قلب و فشار خون زیادتر میشود و خون رسانی افزایش مییابد. به طور خاص تولید آدرنالین در اثر ورزش میتواند باعث افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن به ویژه در درمان تومورهای سرطانی ریه، کبد یا پوست شود.
تستوسترون
تستوسترون یک هورمون استروئیدی و آنابولیک است که توسط سلولهای لیدینگ بیضهها در مردان و تخمدان در خانمها و مقدار کمی توسط غده آدرنال فوق کلیه در هر دو جنس مذکر و مونث تولید میشود. این هورمون مسئول سنتز مجدد و بازسازی پروتئین عضلات آسیب دیده به دلیل ورزش است. همچنین نقش مهمی در رشد عضلات اسکلتی دارد.
هورمون رشد
این هورمون در تمرینات اینتروال (نوعی از تمرینات فیزیکی بر اساس تغییر شدت تمرین است. در این سبک تمرین، شما شدت تمرین خود را از کم به زیاد و از زیاد به کم، به صورت متناوب تغییر میدهید) ترشح بیشتری دارد. یکی از مهمترین هورمونها در بدن است که از متابولیسم چربیها گرفته تا افزایش مواد معدنی و تقویت سیستم ایمنی بدن دست این هورمون است. هورمون رشد با نام علمی سوماتوتروپین توسط غده هیپوفیز قدامی ترشح میشود و رشد سلولی را تحریک میکند. بیشترین سطح ترشح هورمون رشد در سن بلوغ و هنگام خواب است.
اندروفین
هورمونها باعث کنترل خلق و خوی میشوند، یکی از آنها هورمون اندروفین است که با ورزش میتوانید میزان ترشح آن را بالا ببرید. این هورمون مربوط به بافت عصبی است و برای پاسخ به درد و تنش ترشح میشود و به محض ورود به اعصاب انتقال دهنده درد، به مغز متصل میشود و از آن جا به گیرندههای تسکین درد در نورون میرود. با اتصال اندروفین به این گیرنده ها، مولکولهای پیام رسان عصبی، نمیتوانند پیام درد را به مغز ارسال کنند، به همین دلیل این هورمون را بیحس کننده و تخفیف دهنده درد میدانند، همین اثر اندروفین به بدن باعث حس خوشحالی و نشاط در فرد میشود. هورمونهایی که ذکر شد به طور مستقیم در فعالیتهای ورزشی تحت تأثیر قرار میگیرند و نقش اساسی در سلامت بدن دارند در حالی که هزاران هورمون ناشناخته دیگر هم مسئول عملکردهای فیزیولوژیکی بدن هستند. امروز بشریت به دلیل صنعتی شدن زندگیها، درگیر بیماریهای مختلفی شده است و هر یک از هورمونهای بدن نقش موثری در سلامت و بهبود بیماریهای مختلف دارند. هورمونها مسئول تنظیم فعالیت بدن ما هستند، پس اگر بدن را به حال خودش بگذاریم، سلولهای بدن پیر میشوند و ترشح هورمونها به طور صحیح اتفاق نمیافتد.